غش کردن، به هر دلیلی، نتیجه یک دوره زمانی کوتاه کاهش خون‌رسانی به مغز است. علت می‌تواند ریشه در بخش‌های مختلفی از بدن داشته باشد از جمله کاهش فشارخون فرد، کاهش ضربان قلب و دلایل نورولوژیکی (عصبی) مستقل از قلب. ما سعی می‌کنیم دریابیم که چرا فشارخون یا ضربان قلب افت پیدا می‌کند. برخی از این دلایل نگران کننده نیستند، اما برخی دیگر نیاز به ارزیابی بیشتری دارند.
حتی اگر دچار بیهوشی و غش نمی‌شوید، این کاهش فشارخون یا ضربان قلب می‌تواند باعث ایجاد سرگیجه شود. البته هنوز هم توصیف احساسی که فرد در هنگام غش کردن دارد مشکل است، نمی‌توان دقیقاً آن را سرگیجه و یا از طرف دیگر احساس سبکی سر نامید، اما حالتی که در این شرایط معمول است این است که فرد احساس می‌کند اتاقی که در آن قرار گرفته، دور سرش می‌چرخد.
این دشوار است که تشخیص دهیم چه زمانی باید از سرگیجه و یا سبکی سر نگران شویم، حتی گاهی پزشکان نیز در این شرایط نمی‌دانند که آیا باید نگران بود یا خیر؟
در اینجا 9 دلیل بالقوه سرگیجه و علت رخ دادن آن‌ها را بیان می‌کنیم. مهم نیست علت اصلی چه خواهد بود و همیشه باید به علائم جدیدی که تجربه می‌کنید و یا علائمی که خودشان از بین نمی‌روند، از نظر پزشکی توجه نمایید.
1. کم‌آبی
بعضی از مردم در هوای گرم و زمانی که دچار تعریق شده و مایعات زیادی را از دست می‌دهند، احساس سرگیجه و یا حتی خفگی می‌کنند. این حالت وقتی که شما برای مدتی در یک فضای گرم در تابستان، مانند یک مکان عمومی می‌ایستید شایع است. گرما باعث ایجاد یک مسیر در سیستم عصبی می‌شود که فشارخون را کاهش می‌دهد.
هنگامی که شما به علت کمبود آب، احساس سرگیجه می‌کنید که شامل نشانه‌هایی مانند خشکی دهان و پوست، ادرار تیره رنگ و سردرد است، دراز کشیدن می‌تواند قلب و مغز را با خون‌رسانی بهتر احیا کند و به شما کمک می‌کند تا خیلی سریع احساس بهتری داشته باشید.
2. غافلگیر شدن
همین واکنش مشابه می‌تواند زمانی که شما به طور ناگهانی با صدای دوستتان از جا می‌پرید و غافلگیر می‌شوید، در بدنتان رخ دهد. در این حالت به یک‌باره سیستم عصبی بدن دچار حالتی شبیه خستگی و فرسودگی شده، فشارخون به طور ناگهانی افت می‌کند و در نتیجه حالت سبکی سر را تجربه می‌کنید. در این شرایط حتی ممکن است بدنتان علامتی از خود نشان دهد که هشداردهنده آن است که شما به زودی غش خواهید کرد. این علائم شامل سبز شدن پوست و احساس تهوع است.
3. به سرعت از جا برخاستن
احساس سبکی سر و حتی دیدن نقاط سیاه همچنین زمانی که به سرعت از یک موقعیت نشسته تغییر حالت داده و می‌ایستید رخ می‌دهد. این حالت هیپوتانسیون ارتواساتیک نام دارد، که نشان دهنده کاهش ناگهانی فشارخون در هنگام ایستادن است. این حالت معمولاً جدی نیست، اما اگر زیاد اتفاق بیفتد و یا بعد از گذشت چند دقیقه به جای بهتر شدن، بدتر شود، بهتر است که با پزشک خود مشورت کنید.
4. ریتم غیرطبیعی قلب
در مقایسه با علائم بیهوشی ناشی از غافلگیری، علائم بیهوشی ناشی از ضربان غیرطبیعی قلب، سریع‌تر بروز پیدا می‌کنند، بنابراین ممکن است در این حالت فرد هیچ احساس سبکی سری را تجربه نکند. ضربان قلب نامنظم، که به آن آریتمی گفته می‌شود، به معنای ضربان کند و یا تندتر از حالت معمول قلب است که می‌تواند بر جریان خونی که به سمت مغز می‌رود اثرگذار باشد.
این نوع بیهوشی ناگهانی که اغلب بدون هیچ علامت هشداردهنده قلبی است، می‌تواند نگران‌کننده باشد. ممکن است شخصی درحالی‌که با دیگری در حال مکالمه است ناگهان غش کند و در حالی بیدار شود که احساسی که در قبل داشته را به یاد نیاورد. با این تجربه اغلب اولین چیزی که پزشک به را به خود مشکوک می‌کند، آریتمی قلب است، که شایع‌ترین علت مرگ ناگهانی ناشی از مشکلات قلبی می‌باشد.
5. مشکلات دریچه قلبی
قلب، چهار دریچه دارد که خون را به طور مساوی به سراسر بدن منتشر می‌کنند. با این حال برخی افراد با یک مشکل دریچه قلبی متولد می‌شوند، به این معنی که قلبشان باید سخت‌تر از دیگران کار کند. این مشکل مادرزادی اغلب در دوران جوانی خود را نشان می‌دهد. درحالی‌که افراد دارای 60 سال سن و بیشتر، اغلب مشکل آریتمی دارند. مشکل دریچه قلبی می‌تواند موجب محدود شدن خون‌رسانی و در نتیجه تجربه حالت سبکی سر و سرگیجه، به خصوص در هنگام ورزش، را به دنبال داشته باشد.
درحالی‌که افراد دارای 60 سال سن و بیشتر، اغلب مشکل آریتمی دارند. مشکل دریچه قلبی می‌تواند موجب محدود شدن خون‌رسانی و در نتیجه تجربه حالت سبکی سر و سرگیجه، به خصوص در هنگام ورزش، را به دنبال داشته باشد
6. عوارض جانبی دارو
بعضی داروها، مانند داروهای ضد درد و برخی داروهای ضد اضطراب، می‌توانند موجب سرگیجه یا سبکی سر شوند. این اتفاق به این دلیل رخ می‌دهد که این داروها به طور مستقیم بر مغز شما تأثیر می‌گذارند یا سرعت ضربان قلب را کاهش می‌دهند و یا فشارخون خود را پایین می‌آورند.
گاهی اوقات این علائم، جزئی از عوارض نه‌چندان شایع داروهاست و ممکن است پزشک ابتدا دلیل بروز آن‌ها در بیمار را متوجه نشود. اگر با مصرف این نوع داروها دچار سرگیجه و سبکی سر می‌شوید بهتر است به پزشک اجازه دهید نگاهی دوباره به داروهای مصرفی‌تان بیندازد.
گاهی اوقات یک حساسیت دارویی مانند واکنش آلرژیک به ماده مخدر موجود در دارو می‌تواند دلیل سرگیجه و یا بیهوشی ناگهانی باشد. این واکنش آلرژیک از سوی سیستم ایمنی بدن موجب انبساط عروق و در نتیجه کاهش فشارخون می‌شود. هرچند این تغییر فشارخون است که موجب سرگیجه می‌شود، اما درواقع این حالت ناشی از یک واکنش ایمنی است.
7. قند خون پایین
اگر از یک وعده غذایی اصلی بگذرید حتماً گرسنگی زیاد و جدی را تجربه می‌کنید. به این خاطر که عدم مصرف غذای کافی قندخون را کاهش می‌دهد و اگر سطح خون بیش‌ازحد افت پیدا کند مغز سوخت کافی که همان گلوکز است را دریافت نکرده و انرژی لازم را به دست نمی‌آورد و در نهایت دچار گیجی خواهید شد.
اغلب اوقات مصرف کمی خوراکی می‌تواند علائم را رفع کند. بنابراین خوب است برای روزهای شلوغ هفته کمی تنقلات و شکلات فاسد نشدنی در کیف یا کشوی میزتان ذخیره کنید.
اما اگر دچار دیابت هستید و داروی کاهش قند خون مصرف می‌نمایید، ابتلا به سرگیجه باید جدی گرفته شود، زیرا ممکن است نشانه افت بیش از حد قندخون باشد که می‌تواند منجر به تشنج و بیهوشی شود.
8. آنفلوانزا
آنفلوانزا، عفونت تنفسی ناشی از ویروس، می‌تواند علائم آزاردهنده‌ای مانند تب، دردهای عضلانی، لرز، گلودرد، سردرد و گرفتگی بینی ایجاد کند؛ اما اگر احساس سرگیجه می‌کنید چه؟ در این حالت افت قندخون و کم‌آبی بدن مقصر مسئله است. شاید در این شرایط میل زیادی به خوردن و نوشیدن نداشته باشید اما باید بدانید که این دو می‌توانند احتمال سرگیجه و علائم آنفلوانزا را کاهش دهند.
9. سکته مغزی
اگر احساس سبکی سر (یا سرگیجه) همراه با ضعف عضلانی، مشکل تکلم، بی‌حسی یا کرختی را تجربه کردید، ممکن است پشت همه این علائم سکته مغزی (زمانی که جریان خون به سمت مغز قطع شود) باشد و شما باید بلافاصله خود را به اورژانس برسانید.
کاهش جریان خون که منجر به احساس سرگیجه می‌شود، می‌تواند به دلیل لخته شدن خون در مغز اتفاق بیفتد که می‌تواند منجر به سکته مغزی ایسکمیک شود.
