طاهر روشندل معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فرهنگیان با بیان اینکه به جرأت میتوانم بگویم دانشگاه فرهنگیان موثرترین دانشگاه کشور است اظهار داشت: بنده از دانشگاه تهران آمدم و تمام مراتب دانشگاهی را نیز در آنجا طی کردم اما معتقدم اثرگذاری که این دانشگاه در جامعه میتواند داشته باشد، دانشگاههای دیگر کشور ندارند و علتش هم این است که این دانشگاه کسانی را تربیت میکند که آنها نسل آینده را تربیت میکنند.
* معلمی پرمسؤولیتترین شغل است
روشندل با بیان اینکه معلمی حساسترین و پرمسؤولیتترین شغل است، گفت: به عبارت دیگر آینده کشور به این دانشگاه گره خورده است آیندهسازان کشور توسط معلمانی که در این دانشگاه تربیت میشوند، آموزش میبینند.
وی با اشاره به تغییر نام دانشگاه فرهنگیان در جلسه هیأت امنای دانشگاه به تربیت معلم، اظهار کرد: دانشگاه تربیت معلم باید به عنوان عنصر اصلی نظام آموزش و پرورش دیده شود یعنی نظام آموزش و پرورش خیلی مهم است و در آموزش و پرورش، مهمترین عنصر، تربیت معلم است.
* غفلت از دانشگاه فرهنگیان در سالهای گذشته و بحران کمبود معلم
معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فرهنگیان با گلایه از غفلت از دانشگاه فرهنگیان در سالهای گذشته برای جذب دانشجو و در نهایت بحران کمبود معلم، افزود: اکنون این کمبود باید به نوعی برطرف شود یا مجبوریم تعداد دانشآموزان در کلاس درس را زیاد کنیم که این خسارت مضاعف است و کیفیت آموزش را به خطر میاندازد یا به سراغ یک سری از مُسکنها برویم؛ این مُسکنها شامل حق التدریس، سرباز معلم، نیروی نهضت سواد آموزی، خرید خدمت و تدریس معاون و مدیر در کلاس درس است.
* تدریس معاون و مدیر در کلاس درس یک لطمه آموزشی است
روشندل با بیان اینکه همه این موارد مقطعی و خسارتبار است و حتی تدریس معاون و مدیر در کلاس درس نیز یک لطمه آموزشی است، افزود: در دنیای حرفهای امروز، مدیر باید کار مدیریتی خود را انجام دهد و نمیتواند هم مدیر خوبی باشد و هم معلم خوبی باشد چون لازمهاش این است که وقت، انرژی و فکرش را یکجا متمرکز کند.
معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فرهنگیان با بیان اینکه در حال حاضر کشور با بحران کمبود معلم مواجه است، گفت: در این حالت یا باید از کیفیت آموزش که حساسترین کار است، کم کرد و کلاسها را به صورت غیراستاندارد با تعداد بالای دانشآموز برگزار کرد یا تأمین معلم صورت گیرد که در این حالت به این فرد نمیتوان عنوان «معلم مربی» داد فقط «معلم مطلع و باسواد» است.
وی ادامه داد: درست است که این افراد در دانشگاه درس خواندند اما «معلم مربی» نمیتوانند باشند چون برای معلمی آموزش ندیدند زیرا معلمی یک هنر است که بخش عمده آن در فرایند چهارسالهای که دانشجومعلمان در دانشگاه فرهنگیان هستند و در خوابگاه شبانهروزی، برنامههای مختلف و کاروروزی حضور دارند، شکل میگیرد.
روشندل به تفاوت پزشک و زیستشناس اشاره کرد و افزود: درست است که زیستشناسی پایه پزشکی است ویک پزشک باید از علوم زیست شناسی سر در بیاورد؛ به عبارت دیگر پایه و مبانی کار پزشک، زیستشناسی است اما آیا هر زیستشناسی میتواند کار پزشک را انجام دهد؟ پاسخ منفی است چون پزشک، آموزشهای ویژه کارش را گذرانده، کارگاه رفته، کارآموزی رفته، رزیدنت بوده و بیمارستان رفته است تا آماده شده که بیمار را به دستش بدهند.
وی با تأکید بر اینکه معلمی، حساستر از پزشکی است، اضافه کرد: لوح سفید را دست معلم میدهید و همهجوره میتواند روی آن نقش و نگار ایجاد کند؛ اینکه از طریق یک سری از فارغالتحصیلان دانشگاهها در قالب حقالتدریس یا «مهارتآموز موسوم به ماده ۲۸»، معلم تربیت کنیم، هدف تربیت معلم فاخر در تراز جمهوری اسلامی ایران تأمین نمیشود.
* بررسی طرح برگزاری امتحان جامع در پایان تحصیل دانشجو معلمان
معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فرهنگیان ادامه داد: معلمانی که به این شکل وارد نظام تعلیم و تربیت میشوند، یک آسیب جدی هم دارند و این است که با شور و نشاط جوانی وارد تربیت معلم نمیشوند؛ یعنی یک زمانی دانشآموز پس از فارغالتحصیلی، تربیت معلم را انتخاب میکند و با همان شور و نشاط جوانی دانشجو میشود یا فرد از بد حادثه چون شغلی پیدا نکرده، معلمی را انتخاب کرده است و هیچوقت هم دلش با معلمی نباشد زیرا به ناچار معلم شده است و به محض اینکه راه فراری پیدا کند، میرود و این ظلم وخسران مضاعف است.
وی تصریح کرد: معتقدم در مواردی بحث منتقدان دوره ۴ ساله تعهد خدمت، وارد است زیرا وقتی افراد را به عنوان تعهد خدمت میگیریم، در حقیقت مثل این است که شما چک سفید به دست آنها میدهید و یک حاشیه امن ایجاد میکنید؛ در نتیجه افت انگیزه پیدا میکنند زیرا شغل خودشان را تضمین شده میبینند.
روشندل اضافه کرد: در یک پدیده اجتماعی عوامل مختلفی دخیل هستند و نمی خواهیم که بحثش را مطرح کنیم ولی از این منظر که «دانشجو معلمان افت انگیزه پیدا میکنند وقتی احساس رقابتی بین آنها وجود نداشته باشد»، موضوعی پذیرفته شده و طبیعی است؛ در حقیقت باید یک انگیزه و رقابتی بین آنها وجود داشته باشد.
معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فرهنگیان افزود: وقتی از همان ابتدا محل خدمت دانشجو معلمان را تعیین می کنیم به نظرم روی انگیزهشان اثر میگذاریم و وقتی این را منوط به برگزاری یک آزمون جامع در پایان دوره به منظور تعیین و احراز صلاحیت حرفهای آنها داشته باشیم، می توانند رقابتی در استانهایشان داشته باشند.
وی با بیان اینکه این موضوع را باید در شورای عالی آموزش و پرورش به تصویب برسانیم، گفت: در زمان انتخاب رشته داوطلبان این موضوع باید در دفترچه کنکور قید شود و گرنه به لحاظ حقوقی مشکل پیدا میکنیم یعنی برای ورودیهای جدید عنوان کنیم که امتحان جامع خواهیم داشت و از همان ابتدا استان محل خدمت مشخص خواهد شد ولی شهر محل خدمت طی رقابتی در سطح استان بر اساس امتیاز مکتسبه مشخص میشود.
وی تصریح کرد: این موضوع در شورای عالی آموزش و پرورش مطرح خواهد شد و اگر مصوب شد انشاءالله برای ورودی های سال ۹۸ اجرا خواهیم کرد.
* طرح تعدیل واحدهای دوره کارشناسی پیوسته
روشندل به انتقاداتی که این بار مدافعان دورههای مهارتآموزی کوتاهمدت مطرح میکنند، اشاره کرد و گفت: عنوان میشود تربیت معلم هزینه بالایی را برای نظام دارد چرا که این دانشجو معلمان به صورت شبانه روزی تحصیل می کنند و از خوابگاه، غذا و حقوق بهرهمند میشوند و در نتیجه نباید دانشجو معلمان با معدل ۱۴ یا با معدل ضعیف به مدارس برای تدریس بروند.
وی به پیشنهاد طرح تعدیل واحدهای دوره کارشناسی پیوسته اشاره کرد و افزود: یکسری دروس همپوشان داریم که این درسها را میتوان با هم ادغام کرد؛ به عبارت دیگر در دوره کارشناسی پیوسته ۱۵۰ واحد را به ۱۴۰ واحد برسانیم و همچنین دوره کارشناسی را در سه سال تجمیع کنیم.
معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فرهنگیان ادامه داد: در هر ترم، ۲۰ واحد میتوان به دانشجویان ارائه داد که ۶ ترم آن، ۱۲۰ واحد میشود و ۲۰ واحد باقی میماند که میتوان در دو تابستان به دانشجویان ارائه شود؛ البته قانون میگوید که ترم تابستانی نباید از ۶ واحد بیشتر باشد ولی با توجه به شرایط خاص این دانشگاه و نیاز آموزش و پرورش، امیدواریم بتوانیم مجوز ۴ واحد اضافه را برای تابستان دریافت کنیم.
* لزوم اجرای طرح آموزش الکترونیک
معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فرهنگیان به طرح آموزش الکترونیک اشاره کرد و گفت: یکی از اقداماتی که در معاونت آموزشی شروع کردیم و امیدواریم امسال تا حد زیادی این پروژه به جلو برود، بحث آموزش الکترونیک است؛ به عبارت دیگر ما از زیرساختهای آموزش الکترونیکی میخواهیم در طرح تعدیل واحدهای دوره کارشناسی استفاده کنیم زیرا با کمبود استاد نیز مواجه هستیم.
روشندل به تعداد کم اعضای هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان اشاره کرد و ادامه داد: هیأت علمی مان به راحتی قابل ترمیم نیست البته هیأت امنا محبت کرده و ۴۰۰ مجوز هیأت علمی جدید به ما داده است که باید بحث ردیف های آنها در سازمان امور استخدامی حل شود و فرآیند جذب صورت بگیرد که در خوشبینانهترین حالت یک سال و نیم طول میکشد تا این چهارصد نفر به تعداد هیأت علمی ما اضافه شوند .
وی افزود: از سوی دیگر پدیدهای به نام بازنشستگی داریم که چه بخواهیم و چه نخواهیم در تمام سازمانها و دانشگاهها تعدادی افراد هر سال بازنشسته می شوند و درباره هیأت علمی ما هم نیز این موضوع صدق می کنند البته تلاشمان این است که حتی یک نفر از اعضای هیأت علمی را نیز از دست ندهیم ولی ممکن است قوانین حکم کند که این اتفاق بیفتد لذا با در نظر گرفتن خروجی بازنشستگی و افزایش دانشجو، یکی از کارهای اساسی ما استفاده از ظرفیت آموزش الکترونیکی است.
معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فرهنگیان اضافه کرد: می توانیم از وضعیت آموزش الکترونیک در ترمهای تابستانی استفاده کنیم و البته این آموزش منطبق با استانداردهای وزارت علوم خواهد بود که معتقدیم کیفیت بهتر می شود.
وی در پاسخ به این پرسش که چه درس هایی را میتوان به صورت الکترونیک آموزش داد، گفت: چند دسته درس داریم؛ دروس عملی که قطعاً آموزش الکترونیک پذیر نیستند ولی در یک سری از دروس دانش موضوعی و دروس عمومی میتوان این فعالیت را انجام داد.
روشندل ادامه داد: امروزه دانشگاههای مجازی در دنیا داریم که اعتبار خیلی از آنها از اعتبار خیلی از دانشگاههای حضوری بالاتر است فلذا اگر با آخرین متد و روش ها بتوانیم از آموزش الکترونیک استفاده کنیم کیفیت حتی بالاتر نیز می رود و گامی در راستای دانشگاه سبز نیز است.
وی تصریح کرد: لذا طرح سه ساله شدن دوره کارشناسی پیوسته را مطرح کردیم و در عین حال پایبند به قوانین وزارت علوم خواهیم بود.