کله جوش غذای سنتی ایرانی است که در بعضی از شهر ها مانند اصفهان، همدان و تبریز و... طبخ و مورد استفاده قرار می گیرد.ارزش غذایی کله جوش به دلیل استفاده ازکشک می باشد که مهمترین خاصیت آن جلوگیری از پوکی استخوان می باشد. در این مقاله ضمن بررسی خواص کشک، با طرز تهیه کله جوش آشنا شوید.
ارزش غذایی کشک
کشک با حجم کم خود، یک ماده غذایی معجزه آساست که در بردارنده تمامی خواص شیر و حاوی کلسیم، چربی، نمک، پروتئین و نیاسین (ویتامین B3) است.
میزان انرژی تولید شده با 100 گرم کشک حدود 105 تا 120 کیلو کالری می باشد که می تواند به عنوان یکی از تامین کننده های انرژی مورد نیاز بدن در رژیم غذایی روزانه گنجانده شود.
میزان مواد مغذی در کشک های مختلف به نوع فرآوری و همچنین شیر یا ماده اولیه آن بستگی دارد.
جالب است بدانید در کشور های خاورمیانه و برخی از کشور های آفریقایی، غذایی به صورت تخمیری تهیه می شود که کشک جزیی از آن است، اما در دنیا این غذا را به نام کشک یا کیشک می شناسند. مشابه این غذا ترخینه است که به خصوص در مناطق غربی کشور تهیه می شود. برای تهیه این غذا بلغور گندم، سبزی های محلی و دوغ یا کشک را با هم مخلوط کرده و با تخمیر دوغ آن را به صورت گلوله های کوچک در آورده ، آن را خشک و برای مصرف در فصول سرد نگهداری می کنند.
مهم ترین استفاده درمانی از کشک، پیشگیری از بروز یا پیشرفت بیماری پوکی استخوان است. میزان مناسب کلسیم و فسفر و نسبت این دو ماده مغذی در ترکیب کشک شرایط ایده آلی را برای استفاده بهینه از کشک مصرفی در پیشگیری از پوکی استخوان به وجود آورده است.
طرز تهیه کله جوش
کله جوش غذایی بسیار خوشمزه و سرشار از کلسیم و پروتئین است و اغلب در همدان ، اصفهان ، سیستان و بلوچستان بعنوان غذای اصلی طبخ میشود.
پیازها را پوست بکنید و خلالی خرد کنید ، داخل ماهیتابه مقداری روغن بریزید و پیازهای خرد شده را درون روغن تفت دهید تا طلایی و نرم شود.
مغز گردوها را خرد کنید و به پیاز داغ اضافه نمائید ، کمی تفت دهید تا گردوها نیز نرم شوند.
گوشت چرخ کرده را درون کاسه ای بریزید و نمک و فلفل اضافه کنید ، کمی گوشت را ورز دهید و با دست گلوله های کوچکی از گوشت درست کنید سپس گوشت های قلقلی را در روغن سرخ کنید و کنار بگذارید.
قابلمه ای را روی حرارت متوسط قرار دهید و درون ان 4 لیوان آب ، آرد ، مقداری زردچوبه ، نمک و فلفل بریزید و بگذارید به جوش بیاید ، پس از اینکه به جوش امد کشک را نیز اضافه کنید و مواد را خوب مخلوط نمائید.
پس از 10 دقیقه که مواد جوشید میتوانید پیاز داغ ، مغز گردوها و گوشت های قلقلی سرخ شده را اضافه کنید ، در انتها نیز نعنا را بریزید و اجازه دهید 10 دقیقه دیگر نیز مواد بجوشند سپس کله جوش را از روی حرارت بردارید و در ظرف مناسبی بریزید و بهمراه نان سرو کنید.
نکته ها : میتوانید از مقداری سیر نیز استفاده کنید ، مقدار کشک را میتوانید بنابر سلیقه تان کمتر یا بیشتر کنید ، استفاده از گوشت در این غذا اختیاری میباشد.