تیمی از پژوهشگران در مطالعات جدید خود تلاش کردهاند تا به یک سؤال قدیمی که در بسیاری از مناطق جهان در بین مردم پذیرفتهشده است، پاسخ دهند. موضوع این مطالعات، یافتن جوابی برای این پرسش بود که چرا زنان بیش از مردان عمر میکنند؟
در باور عمومی گفته میشود مردها علاقهمند به انجام رفتارهای پرخطر بوده و از سوی دیگر برخی عادتهای خطرناک برای سلامتی از قبیل استعمال دخانیات و مصرف مشروبات الکلی در مردان بیشتر از زنان است اما این فاصله و تفاوت عمر بین زن و مرد بیشازاندازه زیاد بوده و این تفاوت نمیتواند تنها به دلیل رفتارهای پرخطر در مردان باشد.
یافتههای پژوهشگران نشان میدهد بخشی از طول عمر بیشتر زنان به دلیل وجود هورمون استروژن در آنها است که باعث میشود دوره بیشتری از عمر خود را در برابر بیماریهای قلبی مصون مانده و کمتر دچار عوارض ناشی از مشکلات قلبی و عروقی شوند.
از سوی دیگر برای فهم این موضوع که چرا روند پیری در زنان کندتر از مردان است نیز پژوهشگران به روند و میزان پیر شدن سلولها توجه کرده و دریافتند یکی از تفاوتهای زیستی بین زنان و مردان که از بدو تولد در ساختار جسمانی آنها دیده میشود، تفاوت در طول و اندازه تلومر های (telomeres) آنها است. درواقع زنان دارای تلومرهای بلندتری بوده و از مدتها پیش دانشمندان کشف کرده بودند که تلومرها در تعیین طول عمر و میزان سلامت افراد نقش مهمی ایفا میکنند.
دکتر الیسا اپل (Dr. Elissa Epel) از پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو، طی سخنرانی اصلی خود در نشست سالیانه مجمع عمومی یائسگی آمریکای شمالی (NAMS) اعلام کرد: «نگاهی دقیق به عواملی که طول تلومر را تعیین میکنند، نشان میدهد این ویژگی در زنان بهتر از مردان بوده و میتوان با تأکید ویژهبر سلامت باروری زنان، هورمونها و سلامت روانی را بهعنوان دلایل دیگر طول عمر بیشتر زنان ارائه کرد.»
داشتن تلومرهای بلندتر در بدن، موجب کاهش خطر بیماریهای قلبی شده و در بسیاری از نمونههای مطالعه شده، منجر به افزایش طول عمر زنان و مردان میشود. دکتر اپل در این رابطه میگوید: «برخی مطالعات تجربی و بالینی نشان میدهد که تماس استروژن با تلومرها سبب افزایش فعالیت آنها شده و گروهی از آنزیمها نیز موجب افزایش طول تلومرها میشوند.»
این پزشک متخصص در خاتمه توضیحات خود تأکید کرد که طول تلومر میتواند براثر مواردی از قبیل استرس و اضطراب و مشکلات روحی رخداده در دوران کودکی، کاهشیافته و کوچک شود.
شرح کامل این پژوهش و یافتههای بهدستآمده از آن در آخرین شماره مجله تخصصی مجمع عمومی یائسگی آمریکای شمالی (The Journal of the North American Menopause Society) منتشرشده و در اختیار پژوهشگران قرار دارد.