قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان، رفتن آقای محمدعلی افشانی از شهرداری تهران را قطعی کرد، موضوعی که شورای شهر را وادار می‌کند تا بار دیگر دست به کار شود و برای هدایت سکان شهرداری فرد دیگری را انتخاب کند. شورای شهر تهران در یکسال گذشته و از زمان رفتن محمدباقر قالیباف دو سرپرست و دو شهردار انتخاب کرده و میانگین عمر مدیریت شهری را به ۶ ماه کاهش داده است. یک شهردار را بیماری برکنار کرد و دیگری را قانون خانه‌نشین می‌کند. حالا آزمونی سخت پیش روی شورایی‌ها قرار دارد، آزمونی که سرنوشت این شهر به نتیجه آن بستگی دارد.
با وجود همه ابهاماتی که درباره رفتن و ماندن شهردار تهران وجود داشت روز یکشنبه نمایندگان مجلس آب پاکی را روی دست شهردار و شورا ریختند. آقای سیدفرید موسوی، نماینده تهران، شمیرانات، ری و اسلامشهر و رییس فراکسیون جوانان در پاسخ به این سؤال خبرنگار «صبح‌نو» که آیا شهردار تهران نیز مشمول قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان می‌شود یا خیر، می‌گوید: «مجلس شورای اسلامی برای یک فرد به‌خصوص قانونی را تصویب نمی‌کند، ضمن اینکه شأن قانونی مجلس هم در این نیست که تنها برای یک فرد خاص قانون تصویب کنند، بنابراین قانون برای تمامی دستگاه‌ها و نهاد‌های دولتی و نهاد‌های عمومی غیردولتی است که شهردار تهران نیز مشمول این قانون می‌شود.»
آسیب تغییر مدیریتی
آقای محسن پیرهادی، عضو شورای چهارم شهر تهران و کارشناس امور شهری در گفتگو با روزنامه «صبح‌نو» با بیان اینکه تغییر مدیریتی دائمی می‌تواند باعث آسیب هر مجموعه‌ای شود، می‌گوید: «حتماً در حوزه مدیریتی زمانی که مدیر دستگاهی به‌صورت مداوم تغییر کند آسیب‌زاست و این موضوع در شهرداری تهران به‌صورت خیلی بیشتر تأثیر می‌گذارد، یعنی مجموعه شهرداری مجموعه بسیار عریض و طویل و بزرگی است از موضوعات و مأموریت‌های کاری.»
او ادامه می‌دهد: «بنابراین زمانی که شهردار جابه‌جا می‌شود تأثیر بسیار بدی بر روند اجرایی شهرداری خواهد داشت، به‌ویژه اینکه تا خود شهردار بخواهد با چنین مجموعه‌ای آشنا شود زمان می‌برد و به نوعی تا سازمان مدیریتی نیروی انسانی خودش را سامان دهد زمان قابل توجهی می‌برد؛ بنابراین حتماً مدیریت شهری آسیب خواهد دید.» پیرهادی با اشاره به اینکه قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان قانون خوبی است، اضافه می‌کند: «اما نگران شهر تهران هم هستیم چراکه شهردار تهران مدت زیادی نیست که در این سمت قرار گرفته است، ما دوست داشتیم که ایشان بمانند و به کارشان ادامه دهند، چون این تغییر مدیریتی به ضرر شهر تهران و مدیریت شهری است. ثبات مدیریت امر مهمی است که البته قانون هم باید رعایت شود. البته گویا ابهاماتی درباره موضوع وجود دارد که مجلس شورای اسلامی باید پاسخ دهد.»
انتخابی خارج حزب‌گرایی
عضو شورای چهارم شهر تهران همچنین در پاسخ به این سؤال که انتخاب شهردار براساس حزب‌گرایی می‌تواند راه نجاتی برای مدیریت شهر تهران باشد، تاکید می‌کند: «اولویت باید تخصص و تعهد شخص شهردار باشد و احزاب هم باید به عقیده من برای اینکه کارنامه موفقی داشته باشند در مجموعه‌هایی که مأموریت‌هایش خدماتی و اجتماعی است، شخص فعالی را قرار دهند.» پیرهادی تاکید می‌کند: «از دید سیاسی هم منفعت خواهند برد چراکه کارنامه موفقی را بعد از انتخاب آن فرد متخصص، متعهد و کارآمد ارائه خواهند داد و حزب خودشان هم پیشرفت خواهد کرد و می‌تواند بگوید که موفق بوده است.» او در پاسخ به گمانه‌زنی‌هایی که برای انتخاب شهردار تهران مطرح شده است، اظهار می‌دارد: «الان زمان گمانه‌زنی درباره انتخاب شهردار نیست و همین گمانه‌زنی‌ها کار انتخاب شهردار تهران را در شهر سست می‌کند تا زمانی‌که شهرداری حضور دارد چه سیاسیون و چه مدیران شهرداری باید پای کار بایستند و شهردار هم به قوت خود کارش را ادامه دهد. اگر به این نقطه رسیدند که این قانون شامل حال شهردار تهران هم می‌شود آن زمان می‌توان راجع به گزینه‌ها اظهارنظر
کرد.»
آسیبی برای مردم
آقای ابوالفضل قناعتی، عضو شورای چهارم شهر تهران و کارشناس امور شهری نیز درباره وضعیت پیش آمده در شهرداری تهران به روزنامه «صبح‌نو» می‌گوید: «واقعاً فارغ از اختلاف جریان فکری که دارم با دوستانی که در رأس کار هستند، اولاً آرزو می‌کنم این اتفاق نیفتد، مدیریت شهری و سیاست‌گذاری شهر تهران برای چهار سال آینده در دست این افراد است و راضی به این نیستیم که دستخوش جابه‌جایی‌ها و این اتفاقات که به هر شکل برایشان می‌افتد باشیم که آسیبش به مردم می‌رسد.» او ادامه می‌دهد: «همین الان هم که این بحث به شهردار تهران شاید منتقل شده فکر می‌کنم نسبت به تصمیماتی که برای آینده قرار است گرفته شود کمی دست به عصاتر یا مردد باشد. بالاخره این انگیزه کاری که بخواهد خودش سیاست‌گذاری کند و کار را پیش ببرد نخواهد داشت و این موضوع برای فعالیت‌های دراز‌مدت در شهر تهران مشکل‌ساز است. اینکه هر‌کس مقطعی کاری را انجام می‌دهد و از برنامه پنج‌ساله سوم غافل می‌شود.»
برنامه پنج‌ساله سوم
او می‌گوید: «شهرداری باید امثال برنامه پنج‌ساله سوم را تا آخر سال به شورا برای تصویب ارائه می‌کرد که ۶ماه بیشتر نمانده است. شورا سه تا چهار ماه بیشتر فرصت ندارد که برنامه پنج‌ساله سوم را تصویب کند، چون باید دو تا سه ماه به فرمانداری فرصت دهد تا فرمانداری ساز‌و کار اجرایی آن را فراهم کند.»
قناعتی اظهار می‌دارد: «ضمن اینکه شورا باید جزو برش‌خورده این برنامه را برای سال۹۸ جدا و به فرمانداری بدهند. فرصت خیلی کم است و کار مهمی که شهرداری باید انجام دهد این است که لایحه خودش را بدهد، البته این روندی که قانو‌ن‌گذار برای شهردار تهران در پیش گرفته است بعید می‌دانم شهردار تهران با این انگیزه بخواهد برنامه پنج‌ساله سوم را بدهد. این شهردار نمی‌تواند برای شهردار بعدی برنامه تعیین کند یعنی انگیزه کافی را ندارد.»
اجرای قانون برای همه واجب است
این عضو شورای چهارم شهر تهران و کارشناس امور شهری اظهار می‌دارد: «ما آرزو می‌کنیم این اتفاق برای شهردار تهران نیفتد، اما قانون است و آن چیزی که برای همه فصل‌الخطاب و قابل احترام است و باید موضوع قانونی اتفاق بیفتد. به نظرم دوستان شورا باید به وقت توجه کرده و وقت‌کشی نکنند و به‌دنبال انتخاب شهردار سوم باشند. قطعاً این چند نفری که برای شهرداری تهران کاندیدا شده بودند و تا فینال چند نفری هم رسیدند. حالا که محمدعلی افشانی نشد آن کسی که توانمندی نزدیک وی را دارد انتخاب کنند.»
او اضافه می‌کند: «توصیه من به دوستان اصلاحات این است که جریانی نگاه نکنند و شایسته‌سالاری را در انتخاب شهردار درنظر بگیرند، افرادی در بین اصول‌گرا‌ها در شهرداری و معاونان سابق آقای محمدباقر قالیباف هستند که توانایی لازم را داشته و می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند که قطعاً با توجه به تجربه‌ای که دارند می‌توانند کندی‌ای که به‌واسطه جابه‌جایی دو شهردار گریبان‌گیر شهر تهران و کار‌ها شده، بگیرند تا شرایط بهتر و مطلوب‌تر شود.»
وضعیت امروز تهران اگر قرار باشد همین روند باشد به کجا می‌رسد
قناعتی در پاسخ به این سؤال که رویه موجود چه تاثیری در شرایط این شهر خواهد داشت، اظهار می‌دارد: «تهران یک شهر زنده و در حال رشد است و به تناسب رشد جمعیتی و رشد فعالیت‌های اقتصادی و فرهنگی شهر هم باید به همین نسبت رشد داشته باشد، این شهر برای باز کردن ترافیک نیاز به کار‌های عمرانی دارد. شهر برای افزایش جمعیت نیاز به توسعه و افزایش ظرفیت حمل‌و‌نقل عمومی دارد.»
او ادامه می‌دهد: «شهر در موضوعات مختلف فرهنگی، اجتماعی، خدمات شهری، نظافت شهری و فضای سبز شهری با رشد جمعیت و ساخت‌وساز نیاز به مدیریت شهری دارد، از همین رو لازم است شهرداری و شورا به فکر این باشند که همزمان با توسعه شهری، توسعه زیرساختی نیز انجام دهند.» این عضو شورای چهارم شهر تهران و کارشناس امور شهری اضافه می‌کند: «روزی ۱۰۰۰ ماشین نو به شهر تهران اضافه می‌شود و باید ظرفیت‌های هندسی آن را هم در شهر تهران اضافه کرد، این همان چیزی است که شهر و مدیریت شهری همزمان با توسعه سایر مجموعه‌های دیگر باشد.» او تاکید می‌کند: «اگر بخواهد مدیریت و شهردار مدام عوض شود یا تعطیل شود و سیاست‌گذاری‌ها متوقف شود و پیش نرود آن وقت اگر بخواهیم شهر را به یک پیکره انسانی تشبیه کنیم مسلماً دچار نقص می‌شود و تناسب شکلی آن مجموعه به هم می‌خورد. همزمان با توسعه جمعیت سرویس‌های حمل‌و‌نقل عمومی و اتوبوس‌های ما از ۶ هزار به ۱۰ هزار برسد و خطوط ۶ و ۷ مترو به حمل‌و‌نقل شهری کمک کند. اگر این کار‌ها در قالب برنامه پنج‌ساله دوم و چشم انداز برنامه پنج‌ساله سوم و برگرفته از سیاست‌های کلی نظام باشد سرعت پیشرفت شهر را بیشتر می‌کند و اگر از این سرعت شهرداری عقب بیفتد قطعاً با مشکل مواجه
می‌شویم.» قصد داشتیم تا با اعضای شورای پنجم هم برای اطلاع از وضعیت کنونی شهرداری و کاندیدا‌های احتمالی صحبت کنیم که متاسفانه اعضای این دوره شورا طبق رسم همیشگی در شرایط حساس از گفتگو با رسانه‌ها پرهیز می‌کنند و هیچ‌یک پاسخگوی تلفن همراه خود نبودند. به هر‌حال تهران کلان‌شهری است که در یکسال اخیر روی آرامش را ندیده است و مدیریت امور شهری همچنان بی‌سرپرست مانده است. آشفتگی در انتخاب‌ها و منافع‌طلبی شاید یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی است که باعث شده تا وضعیت امروز شهر تهران روی آرامش را نبیند.
