هر فصل سال دارای مزاج خاصی است. مزاج و طبیعت فصل پاییز را سرد و خشک دانسته‌اند، البته در شهرهای شمالی کشور، پاییز خشک نیست و در مناطق کوهستانی خشکی آن بیشتر است.
پاییز نیز با مزاج سرد و خشک خود، برای افراد تندرست و همچنین با مزاج گرم و تر، مناسب‌تر و برای افراد با مزاج سرد و خشک، مناسب نیست. همچنین این فصل، چندان مناسب حال سالمندان و افرادی که بیماری‌هایی با طبیعت سرد و خشک دارند، نیست.
علت بروز و ظهور زیاد بیماری‌ها در فصل پاییز را می‌توان در متغیر بودن هوا در طول شبانه‌روز وجود مواد زاید باقیمانده در بدن از فصل تابستان به جهت خوردن میوه‌های زیاد، ضعف نیرو و کاهش دفع مواد زاید به علت سردی هوا دانست.
برخی از بیماری‌های شایع فصل پاییز خارش پوست، اگزما، شوره سر، ترک پوست، دردهای مفصل، برخی ورم‌ها، درد و بزرگی طحال، برخی از انواع تب‌ها، ادرار قطره‌ای، سخت ادراری، کم‌خونی، وسواس، افسردگی، ورم لوزه‌ها، دردهای سیاتیکی، انسدادهای گوارشی، سکته و بیماری‌های ریوی است.
در هر فصل لازم است افراد از غذاهای مناسب آن فصل استفاده کرده و غذاهای نامناسب را کنار بگذارند.
بهتر است در فصل پاییز از خوردنی‌ها و نوشیدنی‌های مایل به گرمی و تری مانند گوشت گوسفند، گوشت بره، خربزه شیرین، مویز، هویج، زیتون، خرما، عسل، شیرینیهای طبیعی، مرباهای طبیعی از میوه‌های مناسب، شربت عسل، مغز خشکبار به‌ویژه بادام درختی، تخم‌مرغ عسلی و آش‌های ساده بیشتر استفاده شود.
در هر فصل پاییز با توجه به متغیر بودن دمای هوا، داشتن پوشش مناسب در طول روز متناسب با دما و پوشاندن سر به‌ویژه در هنگام خواب ضروری است.
باید توجه داشت در فصول سرد سال بر خلاف فصول گرم، دستگاه گوارش انسان قوی‌تر می‌شود و بهتر است از غذاهای سنگین هم‌چون حلیم، آش‌ها، آبگوشت‌ها و کله پاچه استفاده شود.
