چند صباحی است که شنیده می شود در برخی از خانه ها گونه های ازحیوانات وحشی نگهداری می شوند که می گویند به دلیل علاقه زیاد این افراد به حیات وحشاست.
به چند دهه گذشته که نگاهی می اندازیم می بینیم که پدر و مادرهای ما نیز از حیوانات نگهداری می کردند اما گونه هایی که آن ها داشتند کجا و گونه هایی که هم اکنون نگهداری می شوند کجا. آن زمان مرغ و خروس حیوان خانگی بودند اما هم اکنون شیر ، گرگ و ببر جزئی از خانواده برخی از انسان ها شده اند .
هر چه به جلوتر می رویم افکار و نگاه ها نسبت به طبیعت و حیات وحش تغییر می کند. زندگی لاکچری، شهرت و چشم و هم چشمی روز به روز بیشتر و بیشتر می شود. فرقی هم نمی کند که از کدام قشر باشند؛ از هنرمند گرفته تا مردم عادی با شعار حمایت از حیات وحش اقدام به خریداری و نگهداری گونه های وحشی می کنند. برخی پرندگان را داخل قفس می کنند و برخی نیز به تربیت شیر و گرگ مشغول می شوند.
به نظر می رسد این نوعی حیوان آزاری باشد، چرا که حیوانات را از زیستگاه اصلی خود خارج کرده و به مکانی می آورند که هیچ شباهتی با خانه آن ها ندارد و این گونه می شود که این حیوانات احساس رعب و وحشت می کنند و این اتفاق شاید منجر به افسردگی و در آخر مرگ آنها شود.
متاسفانه در کشور ما با وجود اینکه قانون های سنگین برای نگهداری از حیات وحش وضع شده است، اما برخی بدون این که از قانون چیزی بدانند اقدام به چنین کاری می کنند و این نوعی قاچاق محسوب می شود.
لازم به ذکر است که حیوانات وحشی به دلیل خطرناک بودن قیمت بالایی نیز دارند و تنها کسانی می توانند این گونه ها را خریداری کنند که توان مالی خوبی داشته باشند، چرا که نگهداری از این گونه ها هزینه های گزافی به دنبال دارد.
اما آیا کسانی که اقدام به نگهداری از حیات وحش می کنند دارای مجوز هستند؟
در این رابطه علی تیموری مدیرکل حفاظت و مدیریت شکار وصید سازمان محیط زیست در رابطه نگهداری حیات وحش توسط برخی شهروندان در منازل اظهار کرد: بر اساس ماده 7 قانون شکار و صید و ماده 8 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست، اگر شخصی علاقمند به نگهداری حیات وحش (چهارپا، پرنده و خزنده ) باشد و یا خواهان برپایی یک مرکز نگهداری حیوانات باشد، باید از سازمان حفاظت محیط زیست مجوز اخذ کند.
وی ادامه داد: صادرات ، واردات و خرید و فروش هرگونه حیات وحش نیز باید با هماهنگی سازمان حفاظت محیط زیست باشد و از ادارات کل محیط زیست استان ها مجوز اخذ شود.
تیموری افزود: مراکز و افرادی که مجوز نگهداری حیات وحش ندارند و یا درمنازل و باغ های شخصی اقدام به نگهداری حیات وحش می کنند، بر اساس ماده 7 قانون صید و شکار و ماده 8 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست متخلف محسوب می شوند و گونه ها ضبط می شوند و به مراجع قضایی تحویل داده می شوند.
وی تاکید کرد: نگهداری تمام گونه های حیات وحش از جمله گونه های در معرض تهدید و یا گونه های تحت پوشش و عادی باید با مجوز سازمان محیط زیست انجام شود.
مدیرکل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان محیط زیست تصریح کرد: سازمان محیط زیست به هیچ فردی مجوز نگهداری گونه های در معرض خطر و یا منقرض شده همچون ببر را نداده است.
نکته قابل توجه در این میان، این است که زمانی که حیوانات وحشی را در منازل و با باغ شخصی نگهداری می کنند باید از هر لحاظ نیازهای این گونه تامین شود. به عنوان مثال اگر گونه ای بیمار شود باید به دامپزشک مراجعه کنند اما اگر فرد مجوزی نداشته مجبور می شود که خود درمانی کند.
هزینه نگهداری و درمان بالا برای گونه های خاص حیات وحش
روزبه مرید پور، دامپزشک حیات وحش در این رابطه می گوید: افرادی که این حیوانات خاص را نگهداری می کنند، به چند دسته تقسیم می شوند. این افراد دلال ها و یا قاچاقچیانی هستند که این گونه ها را از کشورهای مختلف قاچاق و به باغ وحش ها و افراد خاص می فروشند؛ و یا اینکه افرادی دچار اختلالات روانی هستند که گونه های درمعرض خطر را نگهداری می کنند و به دلی ترس از دست دادن این گونه ها را به بیمارستان و یا کلینیک ها نمی برند و دامپزشک را به محل نگهداری آورده و یا خود درمانی می کنند. افراد دیگری نیز هستند که به دلیل زندگی مرفه دارای باغ وحش های خصوصی در منازل خود هستند که از این گونه ها نگهداری می کنند.
وی افزود: هزینه های نگهداری و درمان این گونه ها بسیار بالا است و صاحب این گونه ها باید برای هر حیوانی و گونه ای امکانات خاص خود را فراهم کند.
مریدپور گفت: هر گونه حیات وحش رژیم غذایی خاص خود را دارد. طب حیات وحش ، حیوانات خاص و حیوانات باغ وحش در دنیا با هم متفاوت است .
وی در ادامه بیان کرد: غریزه حیوانات وحشی و غیر معمول به گونه ای است که از محیط زیست اطراف خود تغذیه کنند. افراد اگر این حیوانات را در باغ وحش خصوصی و یا منازل خود نگهداری می کنند، باید به رژیم خاص این حیوانات نیز توجه کنند. به عنوان مثال در برخی منازل از حیوان زنده برای تغذیه گونه های جانوری استفاده می شود .
ببر بالغ هر دو روز یک بار به حدود 17 تا 18 کیلو گوشت خام نیاز دارد
همچنین ایمان معماریان دامپزشک پارک پردیسان در رابطه با هزینه های بالای نگهداری و تغذیه گونه های حیات وحش گفت: نگهداری هر گونه حیات وحشی در منازل و یا باغ ها غیر قانونی است و این گونه افراد متخلف محسوب می شوند.
وی افزود: رژیم غذایی هر گونه متفاوت است؛ اگر گونه ای گوشت خوار باشد مانند ببر بالغ، هر دو روز یک بار به حدود 17 تا 18 کیلو گوشت خام نیاز دارد .معماریان گفت: صاحب گونه های وحشی باید از نحوه نگهداری این حیوانات اطلاع داشته باشد باید بداند که گونه در چه زمانی به غذا نیاز دارد. همچنین مکان نگهداری آن حیوان از نظر بهداشتی نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود: علاوه بر غذا، باید نیاز های دیگر حیوانات نیز در نظر گرفته شود. حیوان نباید هر روز یک گونه گوشت بخورد و باید در غذای این حیوانات تنوع باشد .
دامپزشک پارک پردیسان تصریح کرد: غذای حیوانات وحشی مانند ببر و یا شیر باید یک لاشه کامل گوساله ، لاشه کامل مرغ و همچنین لاشه کامل خرگوش باشد و در طول هفته به صورت مرتب باید تغییر کند.
وی ادامه داد : علاوه بر غذا، مکمل های خاصی همچون مواد معدنی و ویتامین ها نیز برای آنها باید استفاده شود.
معماریان گفت: در نحوه نگهداری برخی گونه ها اشتباهاتی وجود دارد؛ مانند نگهداری شیرها که به مدت طولانی نگهداری می شوند که همین موضوع باعث می شود این گونه به بیماری دچار شود.
نکته پایانی این که گونه های در خطر انقراض به نوعی هویت ملی کشور ما محسوب می شوند و شهروندانی که حامی حیات وحش هستند، برای حمایت از این گونه ای ارزشمند باید با افرادی که اقدام به نگهداری از این گونه ها می کنند برخورد کنند؛ چرا که این حیوانات در منازل ما اسیر هستند و اسارت نوعی زندان ابدی برای حیوانات محسوب می شود.
