تصادفات در کشور ما به دلایل مختلف به‌رغم تلاش پلیس و سایر دستگاه‌های متولی همچنان قربانی‌های بسیار زیادی می‌گیرد. عوامل متعددی در افزایش سوانح رانندگی دخیل هستند؛ عامل انسانی در کنار عوامل جاده‌ای و وسایل نقلیه میزان خسارت‌های جانی و مالی را افزایش داده است.
هر چند که به گفته رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی در ۱۰سال گذشته آمار کشته‌های تصادف در کشور نصف شده است، اما کماکان روزانه ۵ /۴۴ نفر در تصادفات کشته می‌شوند. یعنی در سال حدود ۱۶ هزار و ۲۰۰ نفر جانشان را در تصادفات رانندگی از دست می‌دهند و ۳۳۵ هزار نفر هم مجروح می‌شوند که تبعات مالی و غیرمالی آن به کشور تحمیل می‌شود.
رئیس مرکز تحقیقات ارتقا، ایمنی و پیشگیری از مصدومیت‌های دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی معتقد است، سالانه بیش از ۵۰۰ هزار سال عمر به دلیل مرگ زودرس یا ناتوانی به‌دنبال سوانح رانندگی در کشور از دست می‌رود. به بیان دیگر میانگین سن قربانیان سوانح ترافیکی در کشور ما حدود ۳۵سال است که اگر امید به زندگی در کشور را ۷۵سال در نظر گرفته شود، به ازای هر مرگ ناشی از سوانح ترافیکی، ۴۰ سال عمر هر ایرانی از دست می‌رود.
تصادفات در کشور ما به دلایل مختلف به‌رغم تلاش پلیس و سایر دستگاه‌های متولی همچنان قربانی‌های بسیار زیادی می‌گیرد. عوامل متعددی در افزایش سوانح رانندگی دخیل هستند؛ عامل انسانی در کنار عوامل جاده‌ای و وسایل نقلیه میزان خسارت‌های جانی و مالی را افزایش داده است.
تلفات ۳۵۰ هزار نفر در تصادفات
روزانه ۵ /۴۴ نفر در تصادفات جان می‌دهند؛ ۹۷۰ نفر هم روزانه در تصادفات رانندگی مجروح می‌شوند؛ ۲۴درصد کشته‌شدگان مربوط به موتورسواران است؛ سالانه ۵ هزار موتورسوار در جاده‌های کشور فوت می‌کنند. به گفته پلیس راهور، سهم موتورسوار‌ها ۲۰تا ۲۴ درصد و سهم عابرپیاده ۲۰ درصد است. این عدد، عدد بزرگی است، اگرچه نسبت به سال ۸۴ که کشته‌های ما در سال ۲۸هزار نفر بودند، این آمار کاهش چشم‌گیری داشته است. سردار تقی‌مهری معتقد است، در حوزه اقتصادی ۷/۶ درصد تولید ناخالص ملی در تصادفات از بین می‌رود، یعنی ۴۰ هزار میلیارد دلار.
جریمه بیش از ۲میلیون راننده توسط دوربین‌های جاده
به‌رغم اقدامات صورت‌گرفته باز هم انجام تخلفات از سوی رانندگان متخلف ادامه دارد. در این خصوص علی‌اکبر آشوری، رئیس مرکز مدیریت راه‌های کشور گفت: هم‌اکنون هزار و ۲۵۰ سامانه دوربین ثبت تخلفات جاده‌ای در راه‌های کشور فعال هستند که این میزان تا پایان سال به هزار و ۸۰۰ نقطه افزایش خواهد یافت.
وی با اشاره به اینکه از ابتدای سال ۱۳۹۷ بیش از یک میلیارد و ۲۳۶میلیون پلاک‌خوانی با این سامانه‌ها انجام شده است، افزود: این میزان کل تردد‌ها در سطح جاده‌ها بوده و از این تعداد، ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار راننده متخلف شناسایی و از طریق سرور‌های سازمان راهداری برای اعمال قانون به پلیس راهنمایی و رانندگی معرفی شده‌اند.
۵۰۰ هزار سال عمر از دست رفته
در تصادفات علاوه بر خسارت‌های مالی سنگین، خسارت‌های جانی فراوانی نیز بر جا می‌ماند که به تعبیری می‌توان گفت: در سوانح رانندگی این سرمایه‌های با ارزش انسانی هستند که از بین می‌روند. در این خصوص رئیس مرکز تحقیقات ارتقا، ایمنی و پیشگیری از مصدومیت‌های دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی معتقد است، عمده‌ترین علت مرگ‌ومیر در کشور، سوانح رانندگی است.
کم‌شماری ۲۰ درصدی در آمار تصادفات
حمید سوری با اشاره به نتایج برخی از طرح‌های پژوهشی این مرکز عنوان کرد: نتایج، یکی از این طرح‌ها نشان داد که در آمار مرگ ناشی از سوانح ترافیکی کشور حدود ۲۰درصد کم‌شماری داریم. همچنین مشخص شده است که سالانه بیش از ۵۰۰ هزار سال عمر از دست رفته (به دلیل مرگ زودرس یا ناتوانی) به‌دنبال سوانح رانندگی در کشور رخ می‌دهد. به عبارت دیگر، میانگین سن قربانیان سوانح ترافیکی در کشور ما حدود ۳۵سال است که اگر امید به زندگی در کشور را ۷۵سال در نظر بگیریم، به ازای هر مرگ ناشی از سوانح ترافیکی، ۴۰ سال عمر از دست رفته داریم.
صرف سالانه ۳۹میلیارد دلار در سوانح ترافیکی کشور
به گفته رئیس مرکز تحقیقات ارتقا، ایمنی و پیشگیری از مصدومیت‌های دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به عنوان نمونه در یک تحقیق مشخص شده است که سالانه حدود ۵/۶ درصد درآمد ناخالص ملی کشور یعنی چیزی حدود ۳۹میلیارد دلار صرف کل رخداد سوانح ترافیکی می‌شود.
عامل انسانی دلیل بیش از دو سوم مرگ‌ها در سوانح
باید توجه داشت نقطه اتکا و محور اصلی تمامی عوامل مؤثر در سوانح انسان، وسیله نقلیه و راه است.
حمید سوری، عامل انسانی را دلیل بیش از دو سوم دانسته و افزود: خودرو به تنهایی یا در تعامل با سایر عوامل می‌تواند، ۱۰درصد مرگ‌های ناشی از سوانح ترافیکی را به خود اختصاص دهد. وی معتقد است، سرعت غیرمجاز عمده‌ترین علت حادثه در کشور ماست که اگر بتوانیم آن را کنترل و مدیریت کنیم، به کاهش حدود ۲۰درصد مرگ‌های ناشی از سوانح ترافیکی منجر خواهد شد. البته باید مسیر صحیح اعمال مداخلات برای دستیابی به موفقیت را یافته و در این راستا به ساختار‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه نیز توجه کنیم.
هرچند در کشور ما، مسئولان به خصوص پلیس و قانونگذاران به کاهش سوانح ترافیکی با افزایش میزان جرائم معتقدند، ولی این پژهشگر ایمنی معتقد است که نتایج یک تحقیقات در این رابطه نشان می‌دهد که «افزایش نرخ جرائم رانندگی» فقط توانسته تا ۸ درصد مرگ ناشی از سوانح ترافیکی را کاهش دهد.
