محمدی کارشناس واحد تحقیق و توسعه معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی ایران، گرمازدگی گفت: اغلب در ماه های تابستان رخ می دهد می تواند از طیف خفیف تا شدید بروز کند و باعث جدی ترین آسیب ها به فرد شود، قرار گرفتن طولانی مدت در محیط های بسیار گرم و یا در معرض گرما بودن به واسطه شغل مانند کارگران ساختمانی، ورزشکاران در رشته های مختلف، پیاده روری در هوای گرم، کارکردن در کوره پزخانه ها و آتش نشانی می تواند منجر به گرمازدگی شود.
وی ادامه داد: نوعی از گرمازدگی که «گرمازدگی کلاسیک یا nonexertional» نامیده می شود، ناشی از قرار گرفتن در محیط گرم است که اغلب در افراد مسن و مبتلا به بیماری مزمن رخ می دهد اما در «گرمازدگی«exertional افزایش دمای بدن، در اثر فعالیت شدید فیزیکی در هوای گرم رخ می دهد.
علائم گرمازدگی را بشناسید
محمدی به علائم گرمازدگی اشاره کرد و گفت: در گرمازدگی تشخیص مبتنی بر علائم است و نوع خفیف گرمازدگی را حتی پزشک ممکن است تشخیص ندهد در حالی که نوع شدید می تواند به بستری شدن و حتی در صورت انجام نشدن به موقع اقدامات درمانی منجر به مرگ فرد گرمازده شود.
وی افزود: در گرمازدگی نوع خفیف، بدن به شدت عرق کرده حجم خون کاهش می یابد و منجر به تعریق شدید، سردرد، سر گیجه، ضعف، تهوع و استفراغ، افزایش ضربان قلب و کاهش فشارخون می شود، پوست مرطوب، سرد و رنگ پریده شده و دمای بدن به 38 تا 39 درجه سلسیوس افزایش می یابد، رنگ ادرار نیز از بهترین شاخص هایگرمازدگی به شمار می رود و رنگ زرد تیره نشانه دهیدراته شدن بدن است.
کارشناس واحد تحقیق و توسعه معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی ایران اظهار کرد: نوع شدید گرمازدگی، بسیار خطرناک بوده و خطر مرگ را در پی دارد، در این حالت دمای مرکزی بدن به بیش از 5/40 درجه سانتی گراد فراتر رفته، ارگان های حیاتی بدن در معرض آسیب جدی قرار می گیرند و بایستی سریعاً دمای بدن فرد را کاهش داد، آسیب های جدی در نوع شدید، شامل اثرات سوء بر سیستم عصبی مرکزی و صدمات مغزی ، آسیب به کلیه ها و قلب و تخریب عضلات است.
محمدی گفت: دمای بالای بدن، 40 درجه سانتی گراد (یا 140 درجه فارنهایت) و یا بالاتر از آن از که با اندازه گیری دمای رکتوم، به دست می آید از علائم اصلی گرمازدگی است، وضعیت ذهنی یا تغییر در رفتار، سردرگمی و کلافگی، آشفتگی، بی حوصلگی ، تحریک پذیری، هذیان، تشنج و کما میتواند از نشانه های گرمازدگی باشد.
وی ادامه داد: تغییر در تعریق ناشی از گرما، پوست را گرم و خشک می کند و در تمرینات ورزشی شدید ممکن است احساس خشکی یا کمی رطوبت در پوست لمس شود. تهوع، استفراغ ، و احساس ناراحتی در معده و قرمزی پوست، نیز از علائم دیگر گرمازدگی است. تنفس در حین سریع و تند بودن ، کم عمق می شود وضربان قلب افزایش یافته و تقویت می گردد تا بدن را خنک کند.
این اقدامات گرمازدگی را به جانتان می اندازد
کارشناس واحد تحقیق و توسعه در خصوص فاکتورها و عوامل موثر بر افزایش احتمال گرمازدگی افزود : سن و توانایی افراد در مقابله با گرمازدگی اهمیت به سزایی دارد، در خردسالان و افراد مسن بالای 65 سال مشکل هیدراته شدن دارند، همچنین ماندن طولانی مدت در فضاهایی با کمبود تهویه، در آموزش های نظامی طولانی مدت در هوای گرم، ورزش شدید در هوای گرم، مسابقات فوتبال و پیاده روی های طولانی در گرما، مصرف داروهایی مانند داروهای گشادکننده عروق، بتابلوکرها (تنظیم کننده های فشارخون) داروهای مدر، داروهای ضدافسردگی و داروهای آنتی سایکوتیک از عوامل تشدید کننده گرمازدگی می باشند.
وی در ادامه به اقدامات درمانی برای نجات فرد گرمازده گفت: اگر فکر می کنید فردی دچار گرمازدگی شده، بایستی بلافاصله اقدامات درمانی و حمایتی را شروع و تیم پزشکی را آگاه و سریع فرد را به سایه و دور از گرما، به جای خنک منتقل کنید و در وضعیت خوابیده قرار دهید ، لباسهای اضافی او را خارج کنید و با هر وسیله ای که در اختیار دارید، اسپری آب، شلنگ آب یا اسفنج با آب سرد فرد گرمازده را خنک و حتی الامکان از فن و تهویه استفاده کنید ومی توانید با قراردادن تکه های یخ یا با حوله سرد و مرطوب، سر و گردن، زیر بغل و کشاله ران را خنک کنید.
راهکارهایی برای پیشگیری از گرمازدگی
وی در ادامه عنوان کرد : جهت پیشگیری از گرمازدگی، لباسهای سبک، راحت و رنگ روشن توصیه می شود، از پوشیدن لباس های اضافه که مانع از عرق کردن و خنک شدن می شود اجتناب کنید، همچنین از نوشیدن الکل و کافئین که می تواند توانایی بدن را برای تنظیم حرارت بدن تحت تاثیر قرار دهد پرهیز کنید.
محمدی یادآوری کرد: قبل از اینکه احساس تشنگی کنید آب بنوشید، مایعات خنک به همراه داشته باشید و در فواصل زمانی معین در حین فعالیت ورزشی استراحت و همچنین از وسایل حفاظتی مانند چتر، کلاه و عینک آفتاب استفاده کنید، استفاده از کرم های ضدآفتاب را فراموش نکنید و جهت انجام فعالیت های خارج از منزل برنامه ریزی و ساعاتی از روز را انتخاب کنید که شدت گرما کمترین میزان باشد.
