رئیس اداره سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت جزئیات معاینات سلامت نوآموزان دبستانی و پیش دبستانی را تشریح کرد و گفت: این معاینات در مراکز جامع و پایگاه‌های سلامت به صورت رایگان انجام می‌شود.
دکتر سیدحامد برکاتی درباره جزئیات برنامه وزارت بهداشت برای انجام معاینات بدو ورود دانش آموزان به مدرسه، گفت: برنامه سنجش سلامت نوآموزان برای اولین بار در سال ۷۲ به صورت آزمایشی در سه شهر قم، ورامین و سمنان آغاز و به مرور کشوری شد. یکی از دلایل اجرای این طرح بررسی سلامت جسمی و روانی دانش آموزانی است که می‌خواهند تحصیل را آغاز کنند.
وی افزود: با توجه به اجرای طرح تحول سلامت، دسترسی به خدمات بهداشتی برای نزدیک به ۱۰۰ درصد مردم فراهم شده است. این خدمات در حاشیه شهر برای بیش از ۱۱ میلیون حاشیه نشین و در شهر‌ها نیز ایجاد شده است. به همین دلیل از سال گذشته با همکاری دانش آموزان معاینات سلامت آن‌ها در مراکز جامع و پایگاه‌های سلامت به صورت رایگان انجام می‌شود. این معاینات یکی از معاینات دوره‌ای گروه سنی کودک و نوجوان است که بر عهده وزارت بهداشت قرار داده شده است.
رئیس اداره سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت اضافه کرد: خانواده‌ها می‌توانند بعد از مراجعه به پایگاه‌های سنجش آموزش و پرورش، برای انجام این معاینات به مراکز جامع و پایگاه‌های سلامتی مراجعه کنند که در آن پرونده دارند. برخی از این غربالگری‌ها توسط نیرو‌های غیرپزشک و معاینات دیگر را پزشک انجام می‌دهد. اطلاعات مربوط به این معاینات سال گذشته در فرمی به آموزش و پرورش تحویل داده می‌شد، اما از امسال خروجی این اطلاعات از سامانه یکپارچه بهداشت دریافت و به آموزش و پرورش داده می‌شود.
برکاتی با اشاره به برنامه وزارت بهداشت برای ارائه خدمات سلامت دهان و دندان به دانش آموزان، تصریح کرد: طبق برنامه وزارت بهداشت، دانش آموزان باید تا ۱۴ سالگی دهان و دندانی سالم داشته باشند. در حال حاضر به طور متوسط بیش از یک دندان پوسیده در دهان کودکان ایرانی وجود دارد. وزارت بهداشت طبق برنامه خود با کمک آموزش و پرورش برای دانش آموزان در بدو ورود مدرسه این معاینات را در پایگاه‌های سنجش و مراکز جامع سلامت انجام می‌دهد. در صورت نیاز به اقدامات دیگر مانند پرکردن و... بعد از مهرماه به آن‌ها نوبت داده می‌شود.
وی در ادامه به انجام این معاینات برای دانش آموزان پایه‌های چهارم، هفتم و دهم در مراکز جامع سلامت اشاره کرد و ادامه داد: در طرح سنجش سلامت دانش آموزان که توسط آموزش و پرورش انجام می‌شود مواردی مانند آمادگی تحصیلی، تست‌های غربالگری اتیسم و شنوایی سنجی در پایگاه‌های سنجش انجام می‌شود. در مراکز جامع سلامت نیز غربالگری قد و وزن دانش آموزان، غربال بیماری‌های مادرزادی فردی و ساختار قامتی کودک بررسی می‌شود.
رئیس اداره سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت با بیان اینکه حدود ۱۵ درصد از این دانش آموزان نیازمند بررسی‌های تخصصی‌تر هستند، تصریح کرد: اگر اختلالی در دانش آموزان پیدا شود بر اساس بسته‌های خدمتی تعریف شده، به آن‌ها خدمات تخصصی مورد نیاز ارائه می‌شود. کمتر از چهار دهم درصد از آن‌ها نیز به مراکز آموزش و پرورش استثنایی فرستاده می‌شوند. ما برای اینکه بتوانیم منابع مالی خود را حفظ کنیم، غربالگری‌ها را به صورت عمومی انجام می‌دهیم.
وی تصریح کرد: اختلالات یادگیری، اتیسم و «ای. دی. اچ. دی» جزو بیشترین اختلالاتی هستند که در نوآموزان دیده می‌شود. مواردی مانند افسردگی، اضطراب و ... در کلیات سنجش آمادگی تحصیلی در قالب بسته خدمت برای پایه اول دبستان بررسی می‌شود، اما در میان غربالگری‌ها به شمار نمی‌رود. در صورت نیاز کودک به روانشناس تیم سلامت ارجاع داده می‌شود.
رئیس اداره سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت با اشاره به غربال سلامت بیش از یک میلیون و ۴۰۰ هزار نوآموز دبستانی و پیش دبستانی در سال گذشته اعلام کرد: ۱۵.۲ درصد نوآموزان دبستانی و ۱۵.۴ کودکان پیش دبستانی بعد از انجام این غربالگری‌ها برای بررسی‌های تخصصی ارجاع داده شدند. ۳.۱ درصد از نوآموزان دبستانی و ۳.۲ درصد از کودکان پیش دبستانی برای بررسی شنوایی تخصصی، یک دهم درصد کودکان دبستانی و نیم درصد نوآموزان پیش دبستانی دچار اختلالات جسمی و حرکتی، چهارصدم درصد کودکان دبستانی و سه دهم درصد کودکان پیش دبستانی داخل طیف اتیسم بودند.
وی ادامه داد: پنج درصد آن‌ها دچار اضافه وزن و چاقی، ۱.۷ درصد مبتلا به لاغری شدید و هفت دهم درصد کوتاه قدی شدید داشتند که نشان دهنده وجود سوء تغذیه است. به کودکانی که دچار مشکل سوءتغذیه هستند، سبد غذایی از طرف کمیته امداد، بهزیستی و بنیاد علوی داده می‌شود.
برکاتی با اشاره به برنامه این وزارتخانه برای بررسی سلامت کودکان زیر پنج سال در کشور، تصریح کرد: در این بررسی‌ها مشخص شد حدود ۴.۵ درصد این کودکان کم وزن و یک درصد دچار کم وزنی شدید هستند. این عدد در منطقه بهترین شاخص در زمینه سلامت کودکان به شمار می‌رود. در حال حاضر با وضعیت فعلی و شاخص‌های اجتماعی کشور، از نظر شاخص‌های رشدی کودکان، جایگاه مناسبی داریم.
