هـپاتیت B یک بیماری جدی و خطرناک است که در کوتاه مدت، ایجاد بی اشتهایی، خستگی، درد عضلانی، درد مفاصل، درد و تــورم شکــم، تیره شدن رنگ ادرار، یرقان (زردی)، اسهال و استفراغ کرده و در دراز مدت باعث آسیــب به کبد (سیروز کبدی)، سرطان کبد و مرگ می‌شود.
به گفته پزشکان قـــدرت سرایت این بیمارى بیش از 100 برابر ویروس HIV است. ویروس HIV حداکثر یک ساعت بیرون از بدن زنده مـى ماند در حـالى کـــــه ویروس هپاتیت بی (HBV) هفت تا ده روز خارج از بدن زنده است و قابلیت بیماری‌زایی دارد. بیش از نیمی از اشخاص مبتلا به هپاتیت B فاقد علایم بالینی است، اما ناقل بیماری هپاتیت B هستند.
ضرورت ریشه کنی و کنترل کامل هپاتیت B و C
رضا ملک زاده، معاون وزیر بهداشت با بیان اینکه یک و نیم میلیون نفر در کشور ناقل هپاتیت B و 350 هزار نفر ناقل هپاتیت C هستند، اظهار داشت: این دو ویروس فقط در بدن انسان زندگی می‌کنند و مخزن این ویروس‌ها انسان های ناقل هستند.
رئیس هفته سلامت گوارش بر ضرورت ریشه کنی و کنترل کامل هپاتیت B و C تاکید کرد و افزود: مشکلی که وجود دارد این است که اکثر این افراد خبر ندارند که ناقل این ویروس هستند و ما فقط 10 درصد این جمعیت را می‌شناسیم و توانسته ایم آنها را درمان کنیم.
ملک زاده در عین حال به گروه‌های پرخطر که ناقل این ویروس‌ها هستند اشاره کرد و گفت: افرادی که سابقه اعتیاد تزریقی دارند، افرادی که سابقه خانوادگی هپاتیت B یا C دارند، به خصوص مادرانی که هپاتیت دارند، همچنین افرادی که سابقه زندان و بیماری‌های خونی مثل تالاسمی و هموفیلی دارند و افرادی که خالکوبی می‌کنند و یا حجامت انجام می‌دهند و کسانی که سراغ دندانپزشکان تجربی رفته اند و افرادی که با اشیای نوک تیز سر و کار دارند به عنوان گروه‌های پرخطر تلقی شده و برنامه وزارت بهداشت این است که در وهله اول سراغ این افراد برود.
واکسیناسیون هپاتیت B به طور کامل موثر است
ملک زاده با بیان این مطلب که هپاتیت B از سالی که واکسن این هپاتیت را زده ایم کسی به آن مبتلا نشده است، تاکید کرد: این موضوع نشان می‌دهد واکسیناسیون هپاتیت B به طور کامل موثر بوده و کسانی که سه بار واکسن زده اند از این بیماری ایمن هستند.
وی افزود: قبل از انجام واکسیناسیون هپاتیت B دو میلیون نفر در ایران ناقل این بیماری بوده‌اند که در حال حاضر به یک و نیم میلیون نفر رسیده است که واکسن برای این افراد موثر نیست و باید آنها را شناسایی و درمان کنیم.
دارویی که نایاب شد
اما حالا با وجود برنامه‌های چند ساله گذشته برای ریشه کنی و کاهش موارد ابتلا به هپاتیت، بر اساس گزارشات مردمی به خبرگزاری فارس، مشخص شده آمپولی به نام ایمونوگلوبولین اختصاصی هپاتیت B از اسفندماه سال 96 تاکنون نایاب شده و این مسئله بسیاری از خانواده‌ها را نگران کرده است.
خطر هپاتیت B در کمین نوزادان
سید موید علویان رئیس شبکه هپاتیت ایران، در خصوص نایاب شدن آمپول ایمونوگلوبولین اختصاصی هپاتیت B ، گفت: ما از این دریچه به هپاتیت B نگاه می کنیم که در طول 25 سال اخیر، هپاتیت B در کشور کاهش پیدا کرده و دلیل آن هم فعالیت های خوب وزارت بهداشت در تامین واکسن های هپاتیت B برای افراد نیازمند به این واکسن مانند نوزادان، افراد پرخطر، پزشکان، پرستاران و...، است.
2 درصد از زنان باردار در کشور هپاتیت B دارند
وی با عنوان این مطلب که تا امروز واکسن هپاتیت B به 35 میلیون ایرانی تلقیح شده است، تاکید کرد: به همین دلیل شیوع بیماری طی سال های اخیر کاهش داشته است. اما نکته اینجاست که در حدود 2 درصد از زنان باردار در کشور هپاتیت B دارند.
به گفته علویان، مادران بارداری که دارای هپاتیت B هستند، در طول بارداری بیماری به جنین منتقل نمی‌شود، طبق پروتکل های جهانی و پروتکل ایران و همچنین مصوب وزارت بهداشت و شبکه هپاتیت ایران، همه زنان باردار باید از نظر هپاتیت B مورد آزمایش قرار بگیرند. اگر هپاتیت B در زن بارداری مثبت بود، باید در بدو تولد علاوه بر واکسنی که شبکه بهداشت به تمام کودکان تزریق می کند، ایمونوگلوبولین اختصاصی نیز تلقیح شود.
وی ادامه داد: این کار خیلی حیاتی و ضروری است، چرا که واکسن به تنهایی 90 درصد مانع انتقال بیماری می شود. پس اگر آمپول ایمونوگلوبولین وجود نداشته باشد، نوزادی که مادرش هپاتیت B دارد ممکن است تا 10 درصد به بیماری دچار شود.
رئیس شبکه هپاتیت ایران، افزود: تصور کنید مادرِ باردار، هپاتیت B دارد، استرس حاملگی و زایمان دارد، استرس این را دارد که فرزندش مبتلا شود، و در این شرایط این آمپول نیز در دسترس او نباشد.
وزیر بهداشت به موضوع رسیدگی کند
علویان با اشاره به این مطلب که این آمپول تولید خارج از کشور است و نمونه داخلی ندارد، ادامه داد: به نسبت هزینه یک بیمار هپاتیت B که باید تا آخر عمر تحت نظر باشد قیمت بسیار ناچیزی دارد. تا دو سه ماه پیش این دارو در دسترس بود و در داروخانه های بزرگ کشور وجود داشت؛ متاسفانه در این چند ماه این دارو نایاب شده و چون باید در فضای خنک انتقال داده شود، مسافر نمی تواند آن را از خارج از کشور با خود بیاورد.
وی گفت: این کمبود، یکی از بزرگ ترین مشکلات حال حاضر کشور است که به برنامه کنترل هپاتیت B در کشور آسیب می زند. بنده از وزیر بهداشت و مسئولین سازمان غذا و دارو، درخواست دارم به این موضوع به شکل اورژانسی و ویژه نگاه کنند.
فقدان ایمونوگلوبولین هپاتیت B جدی است
علویان افزود: ما باید فکر کنیم این مشکل برای خانواده خودمان رخ داده و همان نگاه را به مردم داشته باشیم. واکسیناسیونی که وزارت بهداشت در طول این سال ها انجام داده است بسیار اثربخش بوده و ما سپاسگزاریم، داروی هپاتیت B که در کشور تولید می شود بسیار ارزان تر از نمونه های خارجی آن و تحت پوشش بیمه است. و خوشحالیم که چنین خدماتی ارائه می شود، اما فقدان ایمونوگلوبولین هپاتیت B واقعا جدی است.
مشکل رفع می‌شود
کیانوش جهانپور سخنگوی سازمان غذا و دارو در ارتباط با فقدان آمپول ایمونوگلوبین هپاتیت B گفت: این دارو در حال برچسب‌گذاری به میزان کمبودهایی که ایجادشده بوده و کار ترخیص آنها به زودی صورت می‌گیرد و اوایل هفته آینده این آمپول در داروخانه‌ها توزیع می‌شود.
وی با بیان اینکه تحولات ارزی سبب تأخیر در ثبت سفارش این دارو شده بود، گفت: کمبود مقطعی بوده و مردم جهت اطلاع از اینکه کدام داروخانه ایمونوگلوبین هپاتیت B را دارد با سامانه 190 تماس بگیرند.
شعار امسال هفته سلامت گوارش بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی متمرکز به موضوع ریشه کنی هپاتیت B و C بوده و انجمن گوارش ایران نیز برنامه‌های زیادی در این ارتباط در نظر گرفت ولی متاسفانه نبود آمپول ایمونوگلوبولین، باعث نگرانی مادران باردار مبتلا به هپاتیت B شده و این مسأله تهدید برای نوزادان به شمار می‌رود و حالا باید دیدکه دولت تا هفته آینده در جهت رفع این مشکل چه اقدامی انجام خواهد داد؟
