رضا دانشمند درباره زوال عقل یا «دمانس»، اظهارداشت: زوال عقل، به مجموعه ای از اختلالات عمده عصب شناختی مغز گفته می شود که علامت بارز آن اختلال در حافظه است. حافظه، سه جزء دارد: فوری ـ اتفاقات و حوادثی که در کوتاه مدت و دراز مدت اتفاق افتاده است.
وی با بیان اینکه در بیمارانی که به دمانس مبتلا هستند اجزاء مختلفی در حافظه شان دچار اختلال می شود، ادامه داد: معمولا اولین جزئی از حافظه که صدمه می بیند، حافظه کوتاه مدت است به این معنا که فرد به طور مثال ممکن است یادش برود که امروز ناهار خورده یا صبحانه چه خورده یا چه کسی با او تماس تلفنی برقرار کرده است؟
این روانپزشک با بیان اینکه دمانس به عنوان یک طبقه عمقی از اختلالات روانشناسی و عصب شناسی و عصب روانشناسی و روانپزشکی با دلایل مختلفی مرتبط است، بیان کرد: بیماری های مختلفی سبب دمانس می شوند که به طور کلی به همه این بیماری ها دمانس یا زوال عقل گفته می شود؛ اما علل آنها می تواند متفاوت از یکدیگر باشد.
دانشمند، یکی از شایع ترین علل دمانس را دمانس آلزایمر دانست و گفت: آلزایمر، نوعی بیماری است که می تواند ایجاد دمانس کند؛ ولی همه کسانی که فراموشی گرفته اند مبتلا به آلزایمر نیستند و ممکن است دمانس داشته باشند. البته معمولا آلزایمر در سن های بالا خود را نشان می دهد و زمینه ژنتیکی و علائم دیگری دارد .
وی بیماری های مغزی را از دیگر علل دمانس نام برد و افزود: از شایع ترین علل بیماری دمانس، ورود سم به مغز است که باعث برهم خوردن تعادل شیمیایی و به دنبال آن، ساختار آناتومیک مغز می شود. الکل، یکی از شایع ترین سم هاست. در واقع، الکل، یکی از سمومی است که می تواند باعث تغییر در ساختار شیمیایی مغز و زمینه ساز دمانس شود.
این روانپزشک با بیان اینکه یکی از ویژگی هایی که می تواند باعث تشخیص دمانس شود شرایط سنی و خانوادگی بیمار است، تاکید کرد: دمانس هایی که با بیماری های عروقی مغز مرتبطند در سنین پایین تر، خود را نشان می دهند. البته برای بروز دمانس در سنین پایین، باید به عللی غیر از آلزایمر فکر کنیم که یکی از آن ها می تواند سموم و بیماری های متابولیک، از جمله الکل باشد .
وی در پایان با بیان اینکه دمانس در حافظه کوتاه مدت، اختلال پایدار ایجاد می کند نه موقت، اظهارداشت: درواقع، فرد در سراسر روز و ماه های متوالی از اختلال حافظه رنج می برد. البته در کسی که دچار اختلال کوتاه مدت شده باید علل دیگر اختلال حافظه را نیز بررسی کنیم. برای مثال اختلالات اضطرابی به طور جدی می توانند باعث اختلال در تمرکز شوند و کسی که اختلال در حافظه داشته باشد ثبت وقایع برایش بسیار دشوار است و یادآوری آن ها نیز، به درستی صورت نمی گیرد.
