دکتر الهه حسن پور در جواب این سئوال که با توجه به زلزله های اخیر در تهران و زلزله خیز بودن تهران، بحث های آموزشی سلامت در وقت زلزله نیز در دستور کار این اداره هست یا نه، به اجرای طرح «دادرس» در مدارس اشاره کرد و بیان کرد: دانش آموزان در طرح دادرس برای روزهای سخت مانند زلزله آماده می شود. آنها با توجه به احتمال ایجاد شرایط سخت آماده می شوند. این طرح را به این صورت اجرا می کنیم که تیم های ۱۴ نفره از هر مدرسه انتخاب می شوند و دو تیم در هر مدرسه آموزش می بینند که این آموزش ها شامل پناه گیری موقع زلزله، خروج ایمن دیگر آمادگی های امدادی و برپا کردن کمپ و درست کردن آتش و مهارت های اینچنینی است که موقع بحران لازم است.
رئیس اداره سلامت آموزش و پرورش شهرستان های تهران ادامه داد: بعد این دو تیم با هم مسابقه می دهند و به منطقه راه پیدا می کنند و در نهایت از هر منطقه یک تیم بالا می آید تا در آخر بین شهرستان های تهران یک تیم انتخاب شود و به رقابت ادامه دهند. رقابت با برگزیده شدن سه تیم به پایان می رسد. معمولا نزدک عید ما بخش اول این طرح را به پایان رسانده ایم و در تابستان مسابقات کشوری برگزار می شود.
وی با اشاره به اهمیت اجرای این طرح و همکاری هلال احمر در این طرح، آن را یکی از موثرترین برنامه ها در حوزه اموزش سلامت موقع بحران در مدارس ذکر کرد.
۱۵ درصد دانش آموزان ما سفیران سلامت هستند
حسن پور درباره مهمترین برنامه های اداره سلامت آموزش و پرورش در ادامه گفت: ما در بحث فرهنگ استفاده از شیر در خانواده ها به بحث بودجه مصوب که اعتبارش تامین بشود یا نه بسنده نکرده ایم بلکه در این زمینه بروشورهای زیادی را تهیه و توزیع کرده ایم و حتی مسابقه برگزار کرده ایم و کاربرگ های نفاشی توزیع کرده ایم و پژوهش های زیادی نیز در این زمینه انجام داده ایم. معمولا مسابقات را منطقه ای شروع می کنیم و در نهایت استانی و کشوری می شود.
وی ادامه داد: در ارتباط با سلامت ما جلسات متعددی با خدمتگذاران دانش آموزان از جمله رانندگان سرویس های مدارس برای رعایت نکات بهداشتی می گذاریم و برای مراقبین سلامت و معاونان مدارس نیز جلسات را مرتب برگزار می کنیم و معمولا برای برنامه هایی که تدارک می بینیم فعالیت های هنری و آموزشی را چاشنی آن می کنیم.
رئیس اداره سلامت آموزش و پرورش شهرستان های تهران که خود دو تالیف با رویکرد آموزشی درباره سلامت دانش آموزی دارد، در ادامه اظهار کرد: ما یک جشنواره غذایی هر سال برگزار می کنیم که در کنارش جشنواره غذاهای لبنی را نیز برگزار می کنیم. اما بزرگترین طرح ما در حوزه سلامت دانش اموزی در شهرستان های استان تهران، بحث سفیران سلامت دانش آموزی است. ما یک تشکل را تشکیل داده ایم که ۱۵ درصد مدارس دولتی باید به عنوان سفیر سلامت انتخاب شوند. به این معنا که از هر مدرسه باید ۱۵ درصد دانش آموزانش آموزش ببینند و سفیر سلامت بشوند.
وی درباره نوع آموزش های این سفیران سلامت بیان کرد: آنها آموزش های مختلفی در حوزه سلامت می بینند. مثلا در حوزه حفاظت از محیط زیست و یا در همین بحث سلامت جسم و تغذیه سالم در مدارس و... بعد باید بتوانند به همسالان خود این آموزش ها را منعکس کنند و یک مداخله و نظارتی داشته باشند. حتی این سفیران سوگندنامه دارند.
مدارس مروج سلامت ستاره می گیرند
حسن پور با اشاره به اینکه بحث مدارس مروج سلامت نیز دیگر برنامه این نهاد است که با همکاری وزارت بهداشت برنامه ریزی هایش انجام شده است، اظهار کرد: ما ۱۳۰ مدرسه را به عنوان مروج سلامت انتخاب کرده ایم که با همکاری دانشگاه علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی در ۸ جزء آنها آموزش سلامت می بینند. در آن مدارس خدمات بالینی صورت می گیرد و سلامت محیط مدارس به طور مدام چک می شود و همچنین ارتقا سلامت کارکنان بررسی می شود.
وی ادامه داد: ما در عصر تکنولوژی و رایانه زندگی می کنیم و تب تب لت بازی میان بچه هایمان بسیار رواج دارد. از همین رو بچه های این نسل بسیار کم تحرک شده اند. در این مدارس باید این شیوه زندگی بچه ها تحت تاثیر رویکرد سلامت قرار بگیرد. بعد از یک مدت همه مدارس از نظر این شاخصه ها اندازه گیری و نمره گذاری می شود تا با نمره اولیه قیاس شود. اگر مدرسه پس از مداخلاتی که صورت دادیم نمره اش بالا بیاید و سطح سلامتش ارتقا پیدا کند ما به آن مدرسه ستاره می دهیم. ما در این زمینه مدارسی داریم که از یک تا ۵ ستاره را دارند.
اداره سلامت آموزش و پرورش شهرستان های تهران در پاسخ به این پرسش که آیا به طور مستقیم دادن مکمل های غذایی در برنامه مدارس گنجانده شده و یا مدارس خاصی از این طرح بهره می برند، گفت: ما در طی ۹ ماه، هر ماه یک قرص آهن بین دانش اموزان تقسیم می کنیم و قرص آهن را با رویکرد توزیع میان دانش اموزان دختر متوسطه اول و دوم در ۱۶ هفته و هفته ای یک قرص توزیع می کنیم. در مورد آهن یاری توصیه های تغذیه سالم را نیز در کنار ارائه قرص داریم و این برنامه در تمام مدارس اجرا می شود.
برنامه های هوای پاک برای مقابله با آلودگی
حسن پور در پاسخ به پرسش دیگری در این زمینه که با توجه به آلودگی پایتخت، در حوزه هوای پاک نیز آیا برنامه ای برای اجرا در مدارس در نظر گرفته شده است، بیان کرد: ما مشارکت خوبی از مدیران در حوزه سلامت می گیریم و به نظر می رسد دغدغه مدیران ما در حوزه های فرهنگسازی بسیار بالاست. ما در حوزه های زیست محیطی با رویکرد گسترش فضای سبز که هوای پاک زیرمجموعه آن است برنامه های متعددی اجرا می کنیم. مثلا در روز درختکاری برنامه های مفصلی داریم. در کنار این در حوزه مساله کمبود آب و بهینه مصرف کردن انرژی مانند برق و گاز نیز ورود می کنیم در حالیکه شاید به نظر مسئولیت ما نباشد.
وی در ادامه از اجرای طرح پیشگیری از معلولیت های ژنتیکی با همکاری بهزیتی در دوره اول متوسطه خبر داد و بیان کرد: در این طرح مراقبین سلامت آموزش می بینند تا اطلاعاتی به دانش آموزان در زمینه انتخاب همسر بدهند از این منظر که باید چه آزمایش های ژنتیکی انجام دهند تا جلوی چه نوع معلولیت جسمی و حرکتی گرفته شود.
