بیماری هپاتیت به معنی التهاب در بخشی از بافت یا پارانشیم کبد است و به دلایل مختلفی ایجاد میشود، برخی از این دلایل مسری بوده و برخی دیگر نه. از مهمترین عوامل ایجاد هپاتیت میتوان به افراط در مصرف الکل، اثر برخی داروها، آلودگی به باکتری و همچنین ویروس اشاره نمود. هپاتیت ویروسی منجر به عفونت کبدی میشود و قابل سرایت به فرد دیگر است.
عامل هپاتیت ویروسی یک ویروس است که انواع مختلفی دارد، که با آ بی و سی .. نامگذاری میشوند. از بین همه این ویروسها هپاتیت سی سختتر به درمان پاسخ میدهد و تقریبا میشود گفت درمانی ندارد، مگر به سرعت شناسایی شود. ابتلا به این بیماری در ابتدا میتواند مثل یک سرماخوردگی ویروسی به نظر برسد. ولی نوع مزمن هپاتیت سی بر عکس سرماخوردگی معمولی به دلیل از کار افتادن کبد و مشکل بودن درمان میتواند حیات بیمار را تهدید کند. بیشتر مبتلایان به هپاتیت از نوع C و B علائمی ندارد. برخی از این بیماران علائم سرشتی عفونت ویروسی را نشان میدهند از قبیل خستگی، دل درد، درد عضلانی و تهوع و بی اشتهایی، ولی در موارد پیشرفته علائم نارسایی کبدی بروز میکند که شامل تورم شکم، اندامها، یرقان و خونریزیهای گوارشی و ... است.
این بیماری باعث مرگ و میر زیادی در جهان شده است و به همین دلیل سازمان بهداشت جهانی هدفی برای ریشهکنی این بیماری تا سال 2030 در نظر گرفته است. این تصمیم به این دلیل گرفته شد، که این آمارها نشان داد در سال 2006 میلادی مرگ و میر ناشی از این بیماری از ایدز بیشتر بوده است.
در ایران هم همزمان با برنامه کنترل ایدز و گسترش ویروس اچآیوی برنامه کنترل این بیماری هم به اجرا در آمده است. دکتر سید موید علویان رییس شبکه هپاتیت کشور به مناسبت روز جهانی در گفتوگویی گفته است:« اگر این بیماری به موقع شناسایی شود، قابل درمان بوده و فرد از عوارض دیگری مانند سیروز و سرطان کبد نجات می یابد. مهمترین راه انتقال هپاتیت C در سال های گذشته از طریق تزریق خون بوده اما از سال 1375 که همه خون ها در ایران آزمایش می شوند، مهمترین راه انتقال این بیماری به اعتیاد تزریقی تغییر کرده است. متاسفانه معتادان تزریقی در کشور تا 40 درصد ریسک ابتلا به هپاتیت C دارند».
به گفته علویان رابطه محافظت نشده جنسی، خالکوبی و اعتیاد تزریقی از دیگر راههای انتقال ویروس هپاتیت هستند. او همچنین گفته ایران در منطقه کمتری میزان شیوع را در ویروس هپاتیت سی دارد و این میزان در بین ایرانیها کمتر از نیم درصد است. رئیس شبکه هپاتیت ایران میگوید:«برخلاف ایران شیوع بیماری در کشورهای منطقه بالا است مانند پاکستان 5.5 درصد، آذربایجان 7.5 درصد، تاجیکستان، عربستان و کویت 3 تا 5 درصد است که نشان دهنده شیوع بیشتر بیماری در این کشورها است».
او همچنین گفته در ایران یک میلیون و 400 هزار نفر به ویروس هپاتیت بی آلوده هستند، که این بیماری با مصرف دارو قابل کنترل است. علویان با اشاره به این که برای ریشه کنی هپاتیت B نیاز است که انتقال آن بین افراد کنترل شود، گفت: «خوشبختانه برای این بیماری واکسن وجود دارد و با تزریق واکسن هپاتیت B می توان نسبت به آن مقاوم شد. از سال 1373 در ایران برنامه جامع واکسیناسیون هپاتیت بی در نوزادان انجام می شود».