۲۱۳ هزار نفری که اکنون مدت ها از طبابت آنها می گذرد و همه دانشجویانی که امروز راه هفت خوان پزشکی را طی می کنند، سر و کارشان به اتاق تشریح افتاده است. کلاسی که شاید برای افراد عادی، غیر قابل تحمل باشد،برای دانشجویان پزشکی یکی از کلاسهای ضروری است که تجربه های عملی بسیار خوبی در آن کسب می کنند. از اهمیت و ضرورت کلاس تشریح که بگذریم، موضوع تامین جسد برای تشریح از گذشته مورد اهمیت بوده است،در طول تاریخ هم این مسئله همیشه با اما و اگرهای بی شماری روبرو بوده است.در کنار مسائل اخلاقی و سیاسی که در تاریخ علم تشریح مطرح بوده است، در مدتی نکات فقهی آن هم و شبهه دار بودن تشریح بدن انسان بعد از وفات چالش پیش روی این علم در برخی از کشورها شد.اگر چه در اسلام برخی علما تشریح جسد را جائز نداستند اما بسیاری از استفتائات هم با در نظر گرفتن اهمیت مسئله آموزش، تشریح جسد مسلمان را با رعایت شروط لازم،بی ایراد دانستند.
با این حال گویا قرار نیست علم تشریح شرایط با ثباتی را به خود ببیند.اگر چه امروز مسائل فقهی و شرعی تشریح جسد کم رنگ تر شده است اما همچنان موضوع تامین جسد برای دانشجویان پزشکی مطرح است. در پنج سال اخیر شیوه های جایگزین جسد از جمله استفاده از اجساد خارجی و اهدای جسد مطرح شده است.چندی پیش هم دانشگاه های علوم پزشکی از کمبود جسد مورد نیاز برای تشریح شکایت کرده و موضوع مافیای جسد و خرید و فروش را پیش کشیدند.
احمد شجاعی رئیس سازمان پزشکی قانونی در همین رابطه در خصوص چگونگی تامین جسد برای دانشگاه های علوم پزشکی، گفت: تمامی اجسادی که برای تشریح در دانشگاه ها مورد استفاده قرار می گیرد، رایگان است.
وی افزود: بسیاری از این اجساد مورد تشریح اهدایی است و افرادی که قبلا فرم اهدا را پر کردند،بعد از مرگ جسد آنها طبق خواسته خودشان برای تشریح در دانشگاه ها مورد استفاده قرار می گیرد.
رئیس سازمان پزشکی قانونی در خصوص اجساد مجهول الهویه هم گفت: برخی از اجساد مورد استفاده در دانشگاه ها هم از محل اجساد مجهول الهویه تامین می شود که البته شرایط خاص خودش را دارد.
وی افزود: در مورد اجساد مجهول الهویه باید ۶ ماه زمان بگذرد و اعلام های قانونی از طرق مختلف صورت گیرد و اگر بعد از ۶ ماه هیچ کس سراغ آن نیایید با حکم مرجع قضایی برای تشریح قابل استفاده است.
اجساد مجهول الهویه را به نمایندگی اهدا می کنیم
شجاعی تصریح کرد: ما این اجساد مجهول الهویه را به نمایندگی از متولیان به دانشگاه های علوم پزشکی اهدا می کنیم.
وی با تاکید بر اینکه هیچ بحث خرید و فروش جنازه مطرح نیست، تصریح کرد: در حال حاضر بحث کمبود جسد برای دانشگاه های علوم پزشکی پابرجاست و متناسب با این مسئله موضوع وارد کردن جسد از خارج از کشور مطرح شده است که نیاز به بررسی های بیشتر دارد.
ضرورت ترویج فرهنگ اهدای جسد
اگر موضوع واردات جسد به مرحله عمل برسد، قطعا علاوه بر مسائل اخلاقی احتمالی که ممکن است داشته باشد، جنبه مالی وهزینه های نگهداری و انتقال آن هم باید بررسی شود. با این حال فرهنگ اهدای جسد به منظور ارج نهادن به جنبه های آموزش پزشکی امری پسندیده است که نیاز به توجه بیشتر دارد.
