حسن مسعودی مدیرکل مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش در برنامه پرسشگر با موضوع فعالیت مدارس غیردولتی با اشاره به روند فعالیت این مدارس، اظهار داشت: اولین قانون مدارس غیرانتفاعی در سال 67 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و دوره 20 ساله‌ای را طی کرد که در این مدت، این قانون مورد ارزیابی‌های متعددی قرار گرفت.
وی ادامه داد: این احساس برای مسئولان اجرایی به وجود آمد که با تعاریف غیر انتفاعی، انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاران ایجاد شده است.
مدیرکل مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش افزود: در سال 87 این قانون اصلاح شده و به مدارس غیردولتی تغییر پیدا کرد؛ قبلاً در قانون گفته شده بود، نباید مؤسسان سودی به‌دست بیاورند، اما در حال حاضر اعلام می‌شود اگر مؤسسان همه هزینه‌ها را برای آموزش دانش‌آموزان صرف کنند، بهره‌برداری از سود حاصل از این سرمایه‌گذاری ایرادی ندارد.
مسعودی در خصوص «هدف از ایجاد مدارس غیردولتی»، تصریح کرد: مدارس غیردولتی به جهت شکلی با یک هدف و به جهت ماهیت و کارکرد نیز دارای اهداف متعددی است؛ این مدارس برای کاهش بار مالی دولت به وجود آمده‌اند.
* 14 هزار و 500 مدرسه غیردولتی و 1.5 میلیون دانش‌آموز
وی از فعالیت 14 هزار و 500 مدرسه غیردولتی و تحصیل نزدیک به 1.5 میلیون دانش‌آموز خبر داد و گفت: بودجه امسال آموزش و پرورش 33 هزار میلیارد تومان است که برای کمتر از 12 میلیون دانش‌آموز یعنی غیر از 1.5 میلیون دانش‌آموز غیردولتی است.
* 200 هزار معلم و کادر اداری در مدارس غیردولتی فعالیت می‌کنند
مدیرکل مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش اضافه کرد: اگر 1.5 میلیون دانش‌آموز مدارس غیردولتی را در نظر بگیریم و سرانه 2 میلیون تومانی را برای هر دانش‌آموز در نظر شود، حدود 3 هزار میلیارد تومان می‌شود که از این طریق و با فعالیت مدارس غیردولتی این مقدار بار مالی در آموزش و پرورش صرفه‌جویی می‌شود؛ البته این عدد تا 5 هزار میلیارد تومان نیز افزایش می‌یابد.
مسعودی با اشاره به اینکه یکی از اهداف ایجاد مدارس غیردولتی کاهش تصدی‌گری در آموزش و پرورش است، افزود: در مجموع، قریب به 200 هزار معلم و نیروی کادر اداری در مجموعه مدارس غیردولتی فعالیت می‌کنند و بیش از 75 درصد مؤسسان این مدارس، دارای تحصیلات عالیه بوده و سابقه آنها در نظام تعلیم و تربیت بیش از 25 سال است.
وی بیان داشت: عمده کارکنان این مدارس از تحصیل‌کنندگان دانشگاه‌ها هستند و این تعداد معلم و کادر اداری باعث کاهش تصدی‌گری شده است.
مدیرکل مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به این پرسش که «آیا نگاه آموزش و پرورش به مدارس غیردولتی مثبت است؟»، متذکر شد: از نگاه مؤسسان این مدارس این طور بیان می‌شود که این مدارس برای ایجاد رقابت سالم در ارائه خدمات تأسیس شده‌اند و معتقد هستند باید خدمات بهتر و کارآمدتری به دانش‌آموزان ارائه شود.
مسعودی با بیان اینکه مدارس غیردولتی باید متناسب با شرایط روز به وجود آید تا نیاز جامعه موردتوجه قرار گیرد، خاطرنشان کرد: در مدارس غیردولتی باید این موضوع اتفاق بیفتد که دیگر ترک تحصیل، افت تحصیلی و گریز تحصیلی در دانش‌آموزان وجود نداشته باشد.
وی در خصوص «افق فعالیت مدارس غیردولتی در برنامه ششم»، عنوان کرد: برنامه ششم و شخص رئیس‌جمهور به مدارس غیردولتی باور دارند و اعلام شده است که سهم این مدارس باید به 20 درصد برسد و در حال حاضر حدود 11 درصد کل دانش‌آموزان تحت پوشش این مدارس هستند.
مدیرکل مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش اضافه کرد: در برنامه ششم حداقل این افزایش باید به 15 درصد برسد و در سند تحول بنیادین در راهکار 9-4 عنوان توسعه مدارس غیردولتی مطرح شده است.
مسعودی اضافه کرد: بعد از سال 87 قانون ما 5 ساله و آزمایشی بود، در مدت دو سال یعنی از سال 93 تا 95، قانون دائمی نداشتیم، اما از بهمن‌ماه سال گذشته قانون مدارس غیردولتی دائمی شد.
وی متذکر شد: در قانون مدارس غیردولتی که دارای 39 ماده است، موارد نظارتی و حمایتی وجود دارد؛ از ماده 10 تا 14 مواد حمایتی قرار دارند و به آموزش و پرورش اجازه داده شده است تا ساختمان‌ها و زمین‌های مازاد خود که قابل استفاده نیست را به مؤسسان واگذار کنند و قانون‌گذار طبق موارد قانونی، بانک‌ها را مکلف کند تا تسهیلاتی برای این موضوع قائل شوند.
* ارائه تسهیلات بانکی با سود 4 درصد به مؤسسان
مدیرکل مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش یادآور شد: بحث 4 درصد کارمزد هنوز محقق نشده است، اما با تعامل با بانک مرکزی و دیگر بانک‌ها، باید آیین‌نامه مربوطه را بنویسیم و در دولت به تصویب برسد که امیدوراریم در شروع سال تحصیلی جدید این موضوع اتفاق بیفتد.
مسعودی افزود: اگر قرار باشد روند فعالیت مدارس غیردولتی این‌طور پیش برود، خیلی از مؤسسان این مدارس دچار عدم فعالیت و تعطیلی واحدهای آموزشی خود می‌شوند.
وی با بیان اینکه قریب 50 درصد مدارس غیردولتی حقوقی شده‌اند، تصریح کرد: از طرف دیگر کسانی که از دیرباز وارد فعالیت این مدارس شده‌اند، دارای تکالیفی شده‌اند که این تکالیف برای آنها عملی نشده است؛ ضمن اینکه در حال حاضر این مدارس هزینه‌های زیادی را دارند و ما آنها را خیرین مدرسه‌دار می‌نامیم.
مدیرکل مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش گفت: در حال حاضر در شهر تهران مدارس غیردولتی، اجاره‌های بالایی می‌پردازند؛ برای نمونه در بعضی مناطق شهر تهران مؤسسان برای هر مترمربع بیش از 50 هزار تومان هزینه می‌پردازند.
* مؤسسان مدارس غیردولتی مکلف به بیمه کردن معلمان خود هستند
مسعودی با اشاره به ارائه تسهیلات به معلمان شاغل در این مدارس، افزود: در قانون این مدارس همان‌طور که به مؤسسان اعلام می‌کنیم که طبق قانون کار باید به این معلمان حقوق پرداخت کرده و آنها را بیمه کنند، در همین قانون نیز گفته شده است، دولت یا آموزش و پرورش تمام و یا بخشی از سهم بیمه مربوط به مؤسسان را پرداخت کند.
وی تصریح کرد: میانگین تراکم کلاس در مدارس غیردولتی به 20 دانش‌آموز نمی‌رسد و باید مواد حمایتی، مانند مواد نظارتی در این مدارس وجود داشته باشد.
مدیرکل مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه بعضی از مراکز احساس تکلیف زیادی می‌کنند تا به مدارس غیردولتی نظارت داشته باشند، خاطرنشان کرد: نزدیک به 60 درصد اولیای دانش‌آموزان مدارس غیردولتی را کارکنان، فرهنگیان و دانشگاهیان تشکیل می‌دهند.
*اجرای طرح رتبه بندی مدارس غیر دولتی از اول مهر
مسعودی با اشاره به حساسیت نسبت به فعالیت مدارس غیر دولتی، افزود: چند گروه فکر می‌کنند در این خصوص تکلیف دارند و باید به این مدارس نظارت کنند؛ البته اشکالی ندارد؛ ضمن اینکه طرحی را در نظر گرفته‌ایم و قصد داریم درجه‌بندی و رتبه‌بندی مدارسی غیردولتی را از اول مهرماه اجرا کنیم.
وی با بیان اینکه در حوزه رتبه‌بندی مدارس 8 حیطه و حدود 700 سنجه مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، ادامه داد: در حال حاضر ایرادی که وجود دارد این است که هر کس در خصوص فعالیت این مدارس صحبت می‌کند، فقط راجع به شهریه مدارس حرف می‌زند، اما کارکردهای آموزشی و تربیتی نیز وجود دارد و مؤسسان این مدارس می‌گویند چرا در این خصوص از ما سؤال نمی‌شود.
مدیرکل مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش در خصوص «فعالیت مدارس هیأت امنایی»، تصریح کرد: اگر مدرسه دولتی و غیردولتی داشته باشیم، تکلیف مردم مشخص‌تر است.
مسعودی با تأکید بر اینکه مدرسه دولتی باید با یک نام فعالیت کند و اینکه عناوین دیگری روی آن بگذاریم، مطلوب نیست، افزود: مدارس هیأت امنایی قانون دارد و بر اساس قانون جدید مدارس غیردولتی، نگاه خوبی به آن وجود دارد.
وی بیان داشت: تصور می‌کنیم آموزش و پرورش و دولت راهی به‌جز این ندارند که مدارس غیردولتی تقویت شده و توسعه پیدا کند که این موضوع در سند تحول و سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب مبنی بر استفاده از مشارکت مردم مورد تأکید قرار گرفته است و این، بهترین راه برون‌رفت از فضای فعلی و تنگناها در آموزش و پرورش است.
مدیرکل مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به فعالیت مدارس مراکز دولتی، افزود: مدارس حقوقی داریم و در کل کشور قریب 500 مدرسه در این خصوص فعالیت می‌کنند؛ مانند مدارس سما وابسته به دانشگاه آزاد و یا مدارس حقوقی دیگری که دارای 200 مدرسه در کشور هستند.
مسعودی در خصوص «بیمه معلمان مدارس غیردولتی»، خاطرنشان کرد: ما در مجموعه این مدارس، 4 وظیفه را برای خود قائل شده‌ایم که عبارتند از رعایت حقوق دانش‌آموزان و دفاع از آن و اینکه همه دانش‌آموزان از خدمات لازم برخوردار شوند.
وی وظیفه دیگر مدارس غیردولتی در قبال دانش‌آموزان را این موضوع دانست که کارکنان این مدارس متناسب با فعالیتی که انجام می‌دهند از حق و حقوق خود بهره‌مند شوند و حمایت از مؤسسان این مدارس را نیز وظیفه دیگر مجموعه مدارس غیردولتی برشمرد.
