این‌که خوردن سویا باعث سلامتی می‌شود به خوبی شناخته شده است، اما مطالعات خاصی که اخیراً انجام شده است، اثرات محافظتی سویا در بدن ما را نشان می‌دهد. خوردن سویا دارای تأثیراتی بر سلامت استخوان، کلسترول و قدرت عضلانی است. خوردن سویا به مبارزه با سرطان پروستات وپستان نیز کمک می‌کند. سویا حاوی پروتئین، ایزوفلاون و فیبر بوده که همه این مواد برای سلامتی مفیداند. پروتئین درون سویا فوایدی برای بیماری های قلبی، کاهش اثرات یائسگی، کاهش وزن، ورم مفاصل، عملکرد مغز و بهبود توان در ورزش دارد.
بعضی از خواص درمانی و فواید خوردن سویا شامل:
کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های عروق کرونری:
بین رژیم غذایی سرشار از پروتئین سویا و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی، رابطه‌ی مثبتی وجود دارد. مشاهده شده است که احتمال ابتلا به مشکلات قلبی در ژاپنی ها که روزانه تقریباً ۵۰ گرم سویا مصرف می‌کنند نصف همتایان آمریکایی‌شان است که در روز کمتر از ۵ گرم سویا استفاده می‌کنند.
به طور کلی، بروز مشکلات قلبی در جنوب شرق آسیایی کمتر از مردمی است که در نیم کره‌ی غربی زندگی می‌کنند و برخی محققین این موضوع را با جای گزینی منظم پروتئین سویا با پروتئین حیوانی مرتبط می‌دانند. حتی در ایالات متحده نیز، محققین توانستند با کنترل رژیم غذایی مردان و زنان به صورت رژیم سرشار از پروتئین سویا، سطح کلسترول بد یا LDL را در آنان کاهش دهند.
جلو گیری از سرطان پروستات با خوردن سویا
مردم شرق نسبت به کسانی که در کشورهای غربی زندگی می‌کنند، کمتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستاتهستند. این موضوع شدیداً با مصرف فیبر و پروتئین سویا به صورت مسری در بین مردم، مرتبط است. فرضیه این است که ترکیب جنیستین که یک فلاونون موجود در سویا است باعث کند شدن پیش رفت تومورها می‌شود.
مفید برای دستگاه گوارش
سرطان روده‌ی بزرگ نیز از علل عمده‌ی مرگ و میر است، اگر چه هیچ مدرک انکار نا پذیری وجود ندارد، اما بعضی از مطالعات نشان داده است که سویا در حفظ سلامت سیستم گوارشی کمک می‌کند و خطر سرطان روده‌ی بزرگ را کاهش می‌دهد.
کمک به مغز
مطالعات نشان داده است که مکمل‌های غذایی پروتئین سویا می‌تواند توانایی شناختیِ افراد زیر ۶۵ سال را بهبود بخشد.
تاثیر خوردن سویا بر یائسگی
تحقیقات نشان می‌دهد که خوردن سویا ، گرگرفتگی را در زنان یائسه کاهش می‌دهد. البته تحقیقات بیشتری برای نتیجه گیری در این مورد نیاز است.
تاثیر خوردن سویا بر دردهای دوره ای پستان
تحقیقات محدودی نشان می‌دهند که خوردن سویا می‌تواند بر دردهای دوره‌ای پستان که با سیکل قاعدگی در ارتباط اند تاثیر داشته و آن را کاهش دهد.
مضرات خوردن سویا
اما زیاد خوردن سویا موجب بروز مشکلات جدی در سلامتی می گردد. غیر از فیتواستروژن، سایر ترکیبات موجود در سویا عبارتند از: فیتات و چند ترکیب ناشناخته. این ترکیبات مانع جذب آهن گیاهی می گردند. فیتات از جذب روی و دیگر عناصر مغذی جلوگیری می کند. پس می توان گفت که گیاهخوارانی که به مقدار زیاد سویا مصرف می کنند، به مرور زمان دچار کمبود عناصر مغذی می شوند. اگر سویا را به همراه گوشت مصرف کنید، مطمئن باشید که دچار کمبود آهن و کم خونی ناشی از آن نخواهید شد، زیرا گوشت موجب جذب آهن می گردد.
اخیرا گزارش شده است که سویا باعث تورم در غده تیروئید می شود. در نوزادانی که فقط با شیر سویا تغذیه می شدند، کم کاری غده تیروئید مشهود است.
بیماری آلزایمر به علت جریان کم خون در مغز به وجود می آید، با وجود این هنوز عملکرد بیماری آلزایمر در افراد ناشناخته می باشد، اما بیشتر محققان، علت وجود این بیماری را وجود یک پلاک یا توده ای در مغز می دانند که در اثر استرس، موجب تخریب سلول های مغزی و مرگ آن می شود. مشخص شده که مصرف بیش از اندازه سویا موجب افزایش استروژن گیاهی در بدن می گردد و ممکن است این تخریب را به وجود آورد.
مصرف بیش از حد محصولات سویا مانند شیر سویا باعث تغییرات هورمونی در مردان می‌شود، استروژن آنها فراتر از میزان استروژن زنان سالم، افزایش می‌یابد. این عامل منجربه رشد غدد شیری یا بزرگی سینه‌ها در مردان همراه با کاهش غریزه‌ی جنسی و ریزش مو می شود. دو باره در اینجا تناقض وجود دارد، آزمایش‌ها هیچ خطری را به دلیل خوردن سویا نشان نمی‌دهد اما مواردی در زندگی واقعی وجود دارد که غیر از این را ثابت می‌کند.
افرادی که به خود سویا آلرژی دارند معمولا با علائمی مانند افت فشارخون، مشکلات تنفسی، مشکلات گوارشی و حالت اختناق مواجه می‌شوند.علاوه بر این‌ها یکی دیگر از مباحث که در خصوص سویا وجود دارد وجود ماده‌ای به نام «لسیتین» (به غیر از افزودنی‌های مجاز) می‌باشد. این مواد می‌توانند دلیل اصلی افت فشارخون، سردرد و حتی سرگیجه و استفراغ شوند.
محققان دانشکده سلامت عمومی‌هاروارد نیز در خصوص مضرات احتمالی سویا بررسی‌هایی انجام داده و به این نتیجه رسیدند که زیاده‌روی در مصرف سویا به میزان اسپرم مردان آسیب زده و کمیت و همچنین کیفیت آنها را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد. علاوه بر این مصرف زیاد سویا مکانیسم ترشح شیر مادران را نیز دچار اختلال کرده و میزان شیر ترشح‌شده را کاهش می‌دهد.
