توحید مفضل عنوان کتابی است که توسط یکی از یاران امام صادق (علیه‌السلام) به نام مفضل بن عمر به املا رسیده است که کنزالحقایق هم نام دارد که متأسفانه تاکنون مورد بی‌مهری نظام آموزشی کشورمان قرار گرفته است در حالی که یکی از بهترین کتب در زمینه توحید خلقت است و در چهار بخش قرار دارد: 1ـ شگفتی‌های آفرینش انسان 2ـ شگفتی‌های خلقت حیوانات 3ـ شگفتی‌های طبعیت 4ـ در مصالح وجود ناملایمات و مصایب؛ به این مناسب به بخش‌هایی از فصول این کتاب ارزشمند و یادگار امام صادق (علیه‌السلام) اشاره می‌کنیم.
فواید گریه کودکان
اى مفضّل! از منافع گریه کودکان نیز آگاه باش، بدان که در مغز کودکان رطوبتى است که اگر در آن بماند بیماری‌ها و نارساییهاى سخت و ناگوار به او رساند؛ مانند نابینایى و جز آن. گریه آن رطوبت را از سر کودکان سرازیر و بیرون مىکند و بدین وسیله سلامتى تن و درستى دیده ایشان را فراهم مىآورد. پدر و مادر از این راز آگاه نیستند و مانع آن مىشوند که کودک از گریهاش سود ببرد. اینان همواره در سختى میافتند و می‌کوشند که او را ساکت کنند و با فراهم کردن خواستههایش از گریه بازش دارند، ولى نمىدانند که گریه کردن به سود اوست و سرانجام نیکى پیدا مىکند.
بدین ترتیب چه بسا که در اشیا، منافعى نهفته باشد که معتقدان به اهمال و بىتدبیرى در کار عالم از آن غافلاند و اگر مىدانستند، هیچ گاه نمىگفتند که فلان چیز بىثمر است؛ زیرا آنان از اسباب و علل آگاه نیستند. براستى هر چه را که منکران نمىدانند عارفان مىبینند. چه بسیار است چیزهایى که دانش اندک آفریدگان از آن کوتاه و خالق آفرینش با دانش بىپایانش از آن آگاه است. قداستش عظیم و کلمهاش والاست.
فواید ریزش آب دهان کودکان
و اما آبى که از دهان کودکان سرازیر مىشود و خارج می‌شود، رطوبتى است که اگر در بدن‌هایشان بماند، آثار وخیمى برجاى مىگذارد. چنان که می‌دانی گاه که رطوبت بدن غلبه می‌کند [و بر دیگر عناصر، غلبه می‌کند] شخص، دچار کودنى، دیوانگى، کمعقلى، فلج و لقوه و جز آن می‌شود.
خداوند جلّ و علا تدبیر چنان کرد که این رطوبت در دوران کودکى از دهانشان بیرون رود و در بزرگى از سلامت تن برخوردار شوند. بدین ترتیب، پروردگار به خاطر نادانى آفریدگان بر آنان منت نهاد و تفضل کرد. اگر اینان از دادهها و نعمت‌هاى بىشمار او آگاه بودند، هیچ گاه در معصیتى و لغزش از فرمانش فرو نمىافتادند. پاک و منزه خدایى که چه بزرگ است نعمت‌هاى او بر مستحقان و دیگر آفریدگان! و چه والاتر است از آنچه باطلگرایان مىپندارند.
