برای هر کسی پیش آمده است که داروهایی در کمد دارو خود داشته باشد که یا تاریخ انقضای آن ها گذشته و یا این که دیگر به آن ها نیازی ندارد. احتمالا این سوال برایتان پیش آمده است که چگونه این داروها را دور بیندازیم؟ در کشورهایی مانند امریکا برنامه هایی در سطح جامعه اجرا می شوند که داروهایی را که استفاده نمی شوند از مردم پس می گیرند. این مورد می تواند بهترین گزینه برای این افراد باشد. در غیر این صورت چاره ای به جز انداختن این داروها در زباله دان منزل باقی نخواهد ماند. منتها پیش از انجام این کار لازم است به توصیه های احتیاطی که در ادامه بیان می شود توجه داشته باشید.
تعداد معدودی دارو هستند که اگر توسط فردی غیر از آن که دارو برایش تجویز شده است، مصرف شود، می توانند خطرناک باشند. بسیاری از این داروها دارای دستورالعملی برای دور ریختن هستند که بر روی دارو برچسب خورده و یا بروشور اطلاعاتی دارند که بیمار را راهنمایی می کند زمانی که دیگر نیازی به دارو نداشت، آن را در چاه دستشویی یا توالت بریزد.
دستورالعمل های دفع داروها
این توصیه ها برای تشویق به دفع مناسب دارو و کمک به کاهش اثرات خطرناک دارو در صورت مواجهه اتفاقی با آن و یا سواستفاده عمدی از دارو گردآوری شده است.
۱- از دستورالعمل هایی که برای دفع دارو بر روی برچسب آن نوشته شده، و یا اطلاعاتی که به بیمار، همراه با دارو داده می شود پیروی کنید. داروها را در سینک دستشویی و یا چاه توالت نریزید مگر این که به طور مشخص این اطلاعات در راهنمای دفع دارو آورده شده باشد.
۲- اگر در منطقه شما برنامه جمع آوری داروهای استفاده نشده اجرا می شود، از آن ها استفاده کنید.
۳- اگر بر روی برچسب داروهای مورد استفاده شما، هیچ دستورالعملی برای دفع دارو نوشته نشده باشد و یا این که برنامه ای برای جمع آوری دارو در منطقه شما اجرا نمی شود، می توانید داروها را در زباله دان بیندازید منتها توصیه های زیر را در نظر بگیرید.
داروها را از جعبه های خود خارج کنید و آن ها را با مواد نامطلوبی مانند پودر قهوه یا خاک مخلوط نمایید. این باعث می شود که حیوانات، کودکان و یا کسانی که به دنبال دارو در زباله ها می گردند، رغبتی برای استفاده از این داروها پیدا نکنند.
داروی مخلوط شده را در یک جعبه بدون منفذ و یا قوطی خالی و یا هر جعبه خالی دیگری قرار دهید تا از عدم نشتی دارو و یا خارج شدن آن از کیسه زباله اطمینان حاصل کنید.
تمام مشخصات هویتی را که روی برچسب دارو نوشته شده است، با ناخن خراش دهید تا غیرقابل خواندن شود. این به شما کمک می کند تا اطلاعات بهداشتی شخصی خود را حفظ کنید.
داروهای استفاده نشده خود را به دوستانتان ندهید. این داروها بر اساس علائم بیماری و تاریخچه پزشکی شما توسط پزشک برایتان تجویز شده است. ممکن است آن چه که برای شما مفید است برای دیگری خطرناک باشد.
چرا باید نسبت به دفع داروها حساس باشیم؟
بعضی از داروها مانند مسکن های قوی درد و یا سایر مخدرهای کنترل شده برای پیشگیری از استفاده های غیرعمدی، اوردوز و یا استفاده های غیرقانونی، دارای دستورالعمل هایی برای دفع دارو هستند.
به عنوان مثال، برچسب فنتانیل، چسبی است که مسکن درد قوی ای را از طریق پوست وارد بدن می کند. مصرف بیش از حد فنتانیل می تواند باعث مشکلات تنفسی و حتی مرگ در نوزادان، کودکان، حیوانات خانگی و حتی بزرگسالان شود، به خصوص اگر دارو برای این افراد تجویز نشده باشد. لذا این برچسب همواره همراه با دستورالعملی برای دفع آن از طریق چاه توالت عرضه می شود. حتی پس از مصرف این دارو مقدار قابل توجهی فنتانیل بر روی برچسب باقی می ماند. لذا نمی توان چنین دارویی را که حاوی مسکن قوی درد می باشد در سطل زباله انداخت تا موجب خطرات احتمالی برای دیگران نشود.
نگرانی های زیست محیطی
به دلیل نگرانی هایی راجع به سطح داروهای دفع شده در آب های سطحی مانند رودها، دریاچه ها و منابع آبی نوشیدنی جوامع، برخی از مردم راجع به دفع داروها از طریق چاه تردیدهایی دارند.
دکتر بلوم در این باره می گوید: اصلی ترین راه برای ورود داروها به سیستم های آبی، توسط افرادی است که این داروها را مصرف می کنند و سپس به طور طبیعی از بدن آن ها دفع می شود. بسیاری از داروها به طول کامل جذب بدن نشده و متابولیسمی از جانب بدن روی آن ها صورت نمی گیرد. لذا پس از دفع از طریق تصفیه خانه های فاضلاب، وارد محیط زیست می شوند.
با وجود این که FDA و آژانس حفاظت از محیط زیست توجه ویژه نسبت به دفع دارو ها از طریق چاه های فاضلاب دارند، هنوز شواهد محکمی مبنی بر تاثیرات زیست محیطی این مدل دفع دارو مشاهده نشده است. با این وجود FDA افزودن غیرضروری باقیمانده داروها به سیستم فاضلاب را توصیه نمی کند.
دفع داروهای استنشاقی
یکی دیگر از نگرانی های محیط زیستی، در رابطه با دفع داروهای استنشاقی است که مبتلایان به آسم و یا سایر بیماری های تنفسی از آن استفاده می کنند. بسیاری از این داروها به طور سنتی دارای CFC هستند، ماده ای که اثرات تخریبی بر روی لایه ازن دارد. هرچند که در داروهای استنشاقی، جدیدا این ماده با مواد سازگار با محیط زیست جایگزین می شود.
دستورالعمل هایی نوشته شده بر روی سایر داروهای استنشاقی و اسپری مانند را مطالعه کنید. به این دلیل که در صورت سوراخ شدن و یا پرتاب شدن به درون آتش می توانند خطرناک باشند. لذا برای اطمینان از دفع مناسب این گونه داروها با سازمان دفع زباله محل سکونت خود صحبت کنید.
