لورفتن سوالات امتحان نهایی، اخاذی از دانش‌آموزان یا فضاسازی؟

 امتحانات نهایی دانش‌آموزان در خرداد 96 با حاشیه‌هایی از جمله لو رفتن سوالات و اخاذی برخی افراد در فضای مجازی با عنوان فروش سوالات همراه شد.خرداد 95 نیز امتحانات دانش‌آموزان در دروس جغرافی و آمادگی دفاعی با حاشیه‌هایی از جمله لورفتن سوالات همراه بود.

خرداد 96 نیز بار دیگر ماجرای لو رفتن سوالات امتحانات مطرح شد اما اینبار ماجرا جدی‌تر از گذشته بود و برخی دانش‌آموزان و معلمان مدارکی ارائه کردند که از فروش سوالات در فضای مجازی از جمله تلگرام و اینستاگرام قبل از آغاز امتحان حکایت داشت.

دانش‌آموزان مدعی هستند که سوالات امتحانی در دروس مختلف از جمله زیست‌شناسی، ادبیات و زمین‌شناسی لو رفته است و به گفته آنها در حوزه امتحانی اغلب دانش‌آموزان به چک کردن سوالات و یافتن پاسخ‌های آن قبل از شروع امتحان مشغول بودند.

دانش‌آموزان می‌گویند: «30 تا 45 دقیقه قبل از برگزاری امتحان، برخی دانش‌آموزان سوالات را داشتند و در حال بررسی آنها با یکدیگر بودند حتی در برخی مواقع از ساعت 7 صبح سوالات در دسترس دانش‌آموزان بود. ماجرا هم به این صورت بود که کانال‌هایی در تلگرام با دریافت 100 تا 180 هزار تومان نیم ساعت مانده به برگزاری امتحان، سوالات را در فضای مجازی ارسال می‌کردند.»

تأثیر 30 درصدی نمرات امتحانات نهایی در کنکور، اهمیت امتحانات را برای دانش‌آموزان دو چندان کرده و همین مسئله منجر به اعتراض آنها به ماجرای لو رفتن سوالات و شکل‌گیری تجمعاتی شده است.

هر چند در ابتدا لو رفتن سوالات امتحانات نهایی در فضای مجازی تکذیب شد و آموزش‌وپرورش اعلام کرد که کلاهبرداران در فضای مجازی با عنوان دراختیار داشتن سوالات مشغول به اخاذی از دانش‌آموزان هستند و سوالی را به آنها نمی‌دهند یا سوالات مربوط به سال‌های گذشته است اما با انتشار تصاویری از سوی دانش‌آموزان و معلمان زمزمه‌های لو رفتن سوالات جدی‌تر شد.

پس از آن بود که پلیس فتا از شناسایی و بازداشت 8 نفر در رابطه با امتحانات نهایی خبر داد که در این رابطه در یکی از شهرهای جنوبی کشور سوالات چند دقیقه قبل از آغاز امتحان لو رفته بود و پلیس اعلام کرد«بررسی‌های ما نشان داد تمام موارد این‌چنینی که در فضای مجازی انتشار پیدا کرده بود با نیت کلاهبردارانه بوده و تنها در یک مورد سؤالات امتحانات نهایی لو رفته بود.»

در همین رابطه عبدالرسول عمادی رئیس مرکز سنجش وزارت آموزش‌وپرورش به تسنیم گفت: در یک یا دو مورد شاهد بودیم سوالات امتحانات نهایی 10 تا 15 دقیقه قبل از برگزاری امتحان منتشر شد و در برخی حوزه‌های امتحانات نهایی، سوالات 10 دقیقه مانده به ساعت 8 بازگشایی و از آن عکس گرفته و در فضای مجازی منتشر شد اما باید توجه داشت که در این زمان دانش آموزان در داخل حوزه امتحانی و روی صندلی های خود بودند و امکان سوءاستفاده از سوالات به صورت وسیع وجود نداشت.

جبار کوچکی نژاد عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز معتقد است که براساس گزارش پلیس فتا و گزارش‌هایی که به کمیسیون واصل شده و شهادت اولیای دانش‌آموزان مشخص شد که سؤالات امتحانات دوره متوسطه افشا شده است و امتحانات باید در مناطقی که سوالات لو رفته مجدد تکرار شود هر چند که او مطرح کرده در جلسه آینده کمیسیون آموزش مجلس بررسی خواهد که افشای سوالات به صورت گسترده بوده است یا خیر.

اما محمد مهدی زاهدی به عنوان ریاست کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس می‌گوید« تا این لحظه از تمام افرادی که مدعی خرید و فروش سوالات امتحانات نهایی در فضای مجازی بودند، خواهش کردیم تا گزارش‌های مستند خود را به کمیسیون آموزش مجلس ارائه کنند اما حتی در یک مورد هم به ما مدارک مستند ارائه نکردند.نمی‌توان به این آسانی امنیت برگزاری امتحانات نهایی را زیر سوال برد، برخی افراد با فضاسازی در فضای مجازی تلاش می‌کنند تا به امنیت امتحانات نهایی خدشه وارد کنند در حالیکه امنیت سوالات تأیید شده است و نمی‌توان با این مسائل موجب نگرانی خانواده‌ها و دانش‌آموزان شد.»

در حالیکه مسئولان آموزش وپرورش و برخی اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس معتقدند که لو رفتن سوالات امتحانات نهایی تنها در یک یا دو مورد آن هم 10 دقیقه قبل از برگزاری امتحان بوده بنابراین امکان سوءاستفاده از سوالات وجود نداشته است، دانش‌آموزان معتقدند که در برخی موارد سوالات از 30 دقیقه قبل از برگزاری امتحان یا ساعت هفت صبح منتشر شده بود و دانش‌آموزان از طریق فضای مجازی به آن دسترسی داشتند.

برخی دانش‌آموزان مدعی هستند مدارک و مستندات خود را در رابطه با لو رفتن سوالات امتحانات نهایی به مسئولان مربوطه ارائه کرده‌اند اما مسئولان آموزش‌ و پرورش و برخی نمایندگان کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس معتقدند که لو رفتن سوالات به صورت گسترده نبوده و تنها در یک مورد این اتفاق رخ داده و آن هم دقایقی قبل از برگزاری امتحانات.

به هر حال انتشار سوالات حتی 10 دقیقه قبل از برگزاری امتحانات، شائبه‌هایی را در رابطه با امنیت برگزاری آن ایجاد کرده است، شائبه‌هایی که همچنان برای دانش‌آموزان بی‌پاسخ مانده است.