ایران به عنوان یکی از کشورهای زلزله خیز معرفی شده که با داشتن حدود ۲۴ گسل فعال در کشور در طی ۳۵ سال اخیر زلزله هایی با ریشتر کم و زیاد را هضم کرده است.
ایران با وسعت ۱۶ میلیون و ۴۸۴ هزار و ۱۹۵ متر مربع از جمله کشورهای زلزله خیز دنیا است که با وجود حدود ۲۴ گسل فعال، سالانه بیشترین قربانیان حادثه زلزله را به خود اختصاص می‌دهد.
بر اساس اطلاعات به دست آمده از پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی، گسل شمال تهران در مناطق جمعیتی تهران و کرج و گسل شمال تبریز با جمعیت ۲ میلیون نفری جزو گسل‌های خطرناک با توان زلزله‌ای بالا در کشور محسوب می‌شوند.
شمال تهران با وجود جمعیت ۲ میلیون و یکصد هزار نفری ساکن و حدود ۴۰۰ هزار نفر از استان البرز در ادامه غربی این گسل به عنوان پر ریسک‌ترین منطقه محسوب می‌شوند علاوه بر این شهرهای کوچکتری، چون قم، اهواز، مریوان، زاهدان، ارومیه، جاسک، چابهار، نائین و بندرعباس در کنار گسل‌های کشور توسعه یافته و لرزش هایی با ریشتر‌های متفاوت را تجربه می‌کنند.
با توجه به علم زلزله نگاری، این حادثه قابل پیش بینی بوده، اما امکان مشخص کردن زمان وقوع آن وجود ندارد.
گفتنی است، بنا بر نظر کارشناسان زلزله، ۸۰ درصد شهرهای ایران در معرض خطر وقوع زلزله قرار دارند و کرمان به عنوان دومین منطقه پر خطر زلزله شناخته شده است.
این در حالی است که زلزله ۲ و ۹ دهم ریشتری ۱۳ اردیبهشت ماه امسال در عمق ۱۰ کیلومتر گویای این امر است.
اخبار اخیر حاکی از آن است که بر طبق آمار مرکز زلزله نگاری کشور، زلزله خیز‌ترین شهرهای ۳۰ روز گذشته شامل شهر سفید سنگ با میانگین ۲ دهم هزار و ۳۴۷ بار بیشترین زلزله و به ترتیب شهر نصرآباد با میانگین ۲ دهم، ۹۵۸ بار، قلندرآباد بخشی از شهرستان فریمان آباد با میانگین ۲ و یک دهم ۹۰۱ بار، فردآوند با میانگین ۲ دهم ۵۹۱ بار و شهرستان فریمان با میانگین ۲ دهم ۲۵۶ بار از استان خراسان رضوی بوده اند که با حداکثر ۵ دهم الی ۶ دهم ریشتر و حد اقل ۵ صدم الی ۸ صدم ریشتر زلزله‌های سال ۹۶ را رقم زده اند.
این شهر‌ها در مجموع ۴ هزار و ۵۳ بار لرزیده اند.
در حال حاضر مردم این منطقه با خسارت‌های مالی و جانی زیادی رو به رو شده اند.
مهدی زارع، استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله در خصوص زلزله‌های اخیر خراسان رضوی گفت: منطقه سنگ سفید شهرستان فریمان استان خراسان رضوی زلزله‌ای به قدرت ۶ ریشتر را تجربه کرده است و شدت آن حتی شهر مشهد با جمعیت ۴ میلیون نفری را لرزاند.
وی افزود: لرزه اصلی با قدرت ۶ ریشتر به عنوان شدید‌ترین لرزه بوده است و پیش بینی می‌شود پس لرزه‌های آن حداقل در ۶ ماه آینده سال ادامه داشته باشد.
زارع خاطرنشان کرد: زمین لرزه‌ها کوچک و متوسط بخشی از تنش‌های جمع شده در منطقه را آزاد می‌کنند با این حال میزان تنش‌های جمع شده قابل اندازه گیری نیست.
گفتنی است، پس لرزه‌ها و پیش لرزه‌ها تن‌ها نشان دهنده فعالیت گسل‌های موجود در کشور بوده و توانایی پیش بینی زلزله را در منطقه تقویت می‌کند.
بنا بر این ایران با جمعیت تقریبا ۸۰ میلیون نفر در شرایط منطقه‌ای خطرناکی از گسل‌های فعال قرار دارد که باید با مدیریت بحران در راستای پیشگیری از وقوع زلزله برنامه ریزی‌های لازم انجام شود.
