ضربان قلب نرمال بستگی به سن و اندازه بدن دارد. شرایط قلب به عواملی مانند اینکه فرد در حالت نشسته و یا در حال حرکت، یا استفاده از داروهای مختلف و یا حتی دما و هوا بستگی دارد.
احساسات نیز بر روی ضربان قلب تاثیر گذارند. به عنوان مثال زمانی که شما هیجان زده یا دچار ترس می شوید، ضربان قلب شما افزایش می یابد. اما مهمتر از همه زمانی است که سرعت ضربان قلب کاهش می یابد. این کار به ساخت عضلات قلب کمک می کند و برای قلب موثر است.
دکتر مری می گوید: قلب یک ماهیچه است که با انجام فعالیت های صحیح می توانید عضلات آن را تقویت نماید.
اطلاعات داشتن درباره ضربان قلب به شما کمک می کند تا سطح تناسب خود را کنترل نمایید و به شناسایی دیگر بیماریهایی که سلامت شما را به خطر می اندازد کمک نماید .
اگر شما ورزشکار هستید و در هنگام تمرین دچار سرگیجه می شوید ابتدا باید تعداد ضربان قلب خود را بررسی نمایید، به عنوان یک قاعده کلی ، افرادی که دارای مشکل خاصی نمی باشد نیاز به بررسی دائم ضربان قلب ندارند.
چگونه ضربان قلب مان را اندازه گیری کنیم؟
ساده ترین مکان برای اندازه گیری ضربان قلب، روی مچ دست و کنار گردن می باشد. برای دانستن ضربان قلب واقعی، کافی است ۲ انگشت خود را برروی این نواحی قرار داده و تعداد ضربات را در هر ۶۰ ثانیه بررسی کنید. و همچنین می توانید این کار را در ۲۰ ثانیه انجام دهید و عدد به دست آمده را در سه ضرب نمایید، البته این روش ساده تر از روش قبل است.
به دلیل آنکه ممکن است در انگشت شصت احساس ضربه کنید گاهی استفاده از این انگشت برای محاسبه تعداد ضربات، شما را دچار اشتباه می کند.
بررسی ضربان قلب در حالت استراحت:
نرخ قلب در حالت استراحت، در واقع ضربان قلبی است که در هنگام دراز کشیدن و یا نشستن وجود دارد و بهترین زمان برای بررسی این کار صبح، قبل از خروج از رختخواب می باشد.
ضربان قلب نرمال برای افراد بزرگسال بالای ۱۸ سال بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در هر دقیقه است. البته این تعداد نیز بستگی به وضعیت جسمی و سن فرد دارد.
برای کودکان ۶ تا ۱۵ سال این تعداد بین ۷۰ تا ۱۰۰ ضربه در هر دقیقه است. افرادی که ضربان قلب آنها کمتر از ۶۰ است به معنای آن است که این افراد دارای مشکلات پزشکی هستند. افراد فعال از تعداد ضربان قلب کمتری برخوردارند و این عدد برای افراد ورزشکار گاهی به ۴۰ ضربه در هر دقیقه می رسد.
ضربان قلب در حالت استراحت کمتر از ۶۰ است، می تواند در نتیجه مصرف برخی از داروها باشد، بسیاری از این داروها عبارتند از: قرص فشار خون، قرص مسدود کننده بتا، که باعث کاهش ضربان قلب می شود.باومن می گوید: اگر ضربان قلب پایین با علائمی همراه باشد، وجود یک مشکل در بدن را اعلام میکند.
ضربان قلب پایین در فردی که سرگیجه و سبکی سر دارد ممکن است نشانه ی وجود حالت غیر عادی در وی باشد که نیاز به توجه بیشتر دارد.
ضربان قلب ماکزیمم:
هیچ توصیه خاص پزشکی برای اینکه آیا در حالت استراحت، ضربان قلب فردی بالا است یا پایین وجود ندارد. اما بیشتر متخصصین پزشکی اعتقاد دارند که ضربان قلبی که همیشه بالا است می تواند فشار زیادی را به قلب و دیگر اندامها وارد نماید. اگر فردی ضربان قلب بالایی در حالت استراحت داشت و علائم دیگری را نیز تجربه میکرد، دکترها می بایست عملکرد قلبش را مورد بررسی قرار دهند.
بر طبق نظرAHA، ضربان قلب نرمال هر فرد بین ۵۰ تا ۸۵ درصد ماکزیمم ضربان قلب او می باشد. و رایج ترین راه پیدا کردن ضربان قلب ماکزیمم از کسر سن فرد از عدد ۲۲۰ بدست می آید.
• برای مثال فردی ۳۰ سال سن دارد، پس حداکثر ضربان قلب او ۱۹۰ است.
ضربان قلب نرمال برای فرد سی ساله از رقمی بین ۵۰ و ۸۰ درصد حداکثر ضربان قلبش است، یعنی عددی بین ۹۵ ضربه در دقیقه و ۱۶۲ ضربه در دقیقه.
این فرمول برای افراد زیر ۴۰ سال به خوبی جواب می دهد اما برای افراد بالای ۴۰ سال ممکن است تخمین بیشتری بزند. برای افراد مسن تر، فرمول بهتر برای محاسبه حداکثر ضربان قلب عبارت است از:
• ۲۰۸ –(۰٫۷۵*سن)
شما می توانید ضربان قلبتان را در هنگام ورزش یا مانیتورهای نمایش ضربان قلب که به دور سینه تان وصل میشود و یا ساعتهای ورزشی بدانید. آقای دکتر باومن معتقد است که بسیاری از افراد هیچ ورزشی انجام نمی دهند و من برای این دسته از افراد برای اینکه به ضربان نرمال قلب شان نیز دست یابند، کمتر نگران هستم و بیشتر برای یک دفعه بلند شدن و تکان دادن بدنشان نگران هستم.
کاهش ضربان قلب بالا
ضربان قلب بالا ممکن است به دلایل عصبی، استرس، کم آب ماندن بیش از حد بدن رخ دهد. یک جا نشستن و نفس های سنگین و عمیق کشیدن می تواند باعث کاهش ضربان قلب شود و همچنین ورزش کردن نیز یکی دیگر از عوامل کاهش تپش قلب می باشد.
آریتمی، تاکیکاردی و شرایط دیگر
برخی شرایط برروی ضربان قلب افراد تاثیر می گذارد. آریتمی، باعث ضربان قلب سریع و در برخی موارد خیلی آهسته می شود که ریتم غیر طبیعی دارد. تاکیکاردی، شرایطی ا ست که در حالت استراحت ضربان قلب به بالای ۱۰۰ ضربه در دقیقه می رسد و عموماً به علت سیگنالهای الکتریکی در دهلیز بالای قلب است که به درستی کار نمی کنند.
اگر ضربان قلب نزدیک ۱۵۰ یا بالاتر باشد، اصطلاحاً شرایطی است که به آن تاکیکاردی حاد (svt) می گویند . در SVT ، سیستم الکتریکی قلب شما که ضربان قلب را کنترل می کند، دیگر کار نمی کند. و در این شرایط مراقبتهای پزشکی نیاز است که انجام گیرد.
برادیکاردیا، شرایطی است که در ان قلب بسیار آرام میزند و عموماً این ضربان زیر ۶۰ ضربه در دقیقه است. این مورد می تواند ناشی از مشکلات گره های سینوسی – دهلیزی در قلب باشد، که مثل یک ضربان ساز عمل می کنند، یا به قلب به صورت حملات قلبی و یا بیماریهای قلبی عروقی آسیب وارد می کنند.
فشار خون بالا در مقابل ضربان قلب بالا
برخی افراد فشار خون بالا را با ضربان قلب بالا اشتباه می گیرند. فشار خون در واقع میزان فشار خون در دیواره های رگهای قلب است در حالیکه ضربان قلب، تعداد دفعات تپیدن قلب در هر دقیقه است .
هیچ ارتباط مستقیمی بین این دو موضوع وجود ندارد و فشار خون بالا لزوماً باعث ضربان قلب بالا نمی شود و برعکس. ضربان قلب در حین فعالیت شدید در تمرینات ورزشی سنگین، شاید به آرامی فشار خون را بالا ببرد.
