اگزما یک بیماری مزمن است و بسیاری از داروهای این بیماری در واقع چرخه خارش را طولانیتر و التهاب را بیشتر و سیستم ایمنی بدن را نامتعادل می نمایند. بعضی اوقات خارش به قدری شدید است که احساس میکنید باید داد بزنید، حتی خاراندن میتواند موجب خونریزی پوست شود.
دکتر ذبیح الله شاهمرادی، متخصص پوست و مو، توضیحاتی برای آشنایی بیشتر با اگزما و دلایل بروز این بیماری ارائه داده است:
*اگزما و حساسیت پوستی چیست و عوامل ایجاد کننده آن چه چیزهایی می تواند باشد؟
**اگزما یک بیماری مزمن پوستی است که به آن درماتیت اتوپیک نیز میگویند؛ در این بیماری پوست دچار التهاب، خارش و تحریک میشود. حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد بیمارانی که به مطب های پوست مراجعه می کنند، با یکی از انواع اگزماها درگیر هستند.
در واقع عمده ضایعاتی مثل سوزش،خارش، پوسته، ترک خوردگی، ترشح نوعی اگزما است و کلمه پیشوند یا پسوندی که به اگزما اطلاق می شود نوع اگزما را برای پزشکان مشخص و روش درمان را آسانتر می کند، مثلاً اگزمای تماسی که بر اثر تماس پوست با گچ، مواد شوینده یاسیمان و گرد و خاک به وجود می آید.
بعضی از علائم ابتلا به اگزما شامل: خارش و سوزش پوست، قرمزی، تاول و برآمدگی، تورم، برجستگی، پوستهپوسته شدن پوست است.
تماس با مواد خشن و یا خارشزا همچون پشم، آب و هوا و دمای بیش از حد گرم و یا بیش از حد سرد، حیوانات، استرس، دود سیگار، غذاهایی که باعث واکنشهای حساسیتی میشوند؛ مثل گندم، لبنیات، آجیل وشکلات اگزما را تشدید می کنند.
*دلایل ابتلا به اگزما چیست؟
**یافتن علت اگزما یک مشکل بزرگ است و پزشکان هنوز علت دقیق آن را نمیدانند. بعضی ها عقیده دارند که ناشی از فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی بدن در پاسخ به عوامل ناشناخته و محرکهای محیط زیست می باشد.
اگزما معمولاً در خانوادههایی رایج است که سابقه آلرژی و آسم دارند و زمانی که سطح پوست آسیب ببیند، پوست آماده ایتلا به انوع اگزما خواهد بود.
*چه مواردی در شیوع اگزما مؤثر است؟
**تماس زیاد با مواد شوینده و وسواس در شست و شو، باعث آسیب دیدن سطح پوست و خطر ابتلا به انواع اگزما شده و رفتارهای اشتباه باعث گسترش و شیوع این بیماری می شود. در استان هایی مثل گیلان که رطوبت هوا بیشتر است، باعث می شود پوست دچار خشکی و آسیب نشود. عمده آسیب هایی که در اگزماها به سراغ فرد می آید، خشکی بیش از حد پوست است.
کرم های مرطوب کننده هم برای پوست های خشک مناسب است و باید به خصوص پس از شست و شو یا حمام استفاده شود تا مانع از خشکی سطح پوست شود. نوع کِرم ها و مناطقی که در آن افراد درگیر اگزما هستند مهم است، در ناحیه دست و پا باید بیشتر از کرم هایی که چرب کنندگی بیشتر دارد، استفاده شود. در ناحیه سرو صورت باید کرم هایی استفاده کرد که چربی آن ضرری برای پوست نداشته باشد.
*اگر فردی دچار اگزمای تماسی است، برای درمان بایدچه اقداماتی انجام دهد؟
**۱۰ درصد بانوان خانه دار مبتلا به یکی از انواع اگزماهای پوستی هستند، اگزما طبیعت مزمنی را با خود همراه دارد. بعضی از انواع اگزماها مانند اگزمای حساسیت، ناشی از تماس با یک ماده تحریک کننده می باشد که در هنگام تماس باعث قرمزی، خارش و ترشح پوست میشود.
بهترین راهکار قطع تماس با آن مواد شیمایی است؛ فردی که شغل او بنایی، نقاش یا کارگر است شاید نتواند شغل خود را تغییر دهد، اما باید نکاتی را رعایت کندوگر نه اگزما دنبال بهانه برای عود کردن است و ما نباید بهانه را در اختیار اگزما قرار دهیم.
هر کاری را می توان با استفاده از دستکش انجام داد، باید از شوینده های ملایم و کِرم های مرطوب کننده روزی چند بار استفاده کرد.
*اگر اگزماهای پوستی درمان نشود، آیا عوارضی برای دیگر قسمت های بدن دارد؟
**۵ درصد افرادی که متولد می شوند دچار نوعی از اگزما هستند که زمینه ارثی دارند و اگر درمان نشود می تواند دیگر ارگان های بدن را هم درگیر کند. ۷۰ درصد اگزماها محدود به پوست هستند اما ممکن است در زمانی کوتاه گسترش پیدا کند زیرا احتمال انتشار ثانویه اگزما در اثر خاراندن وجود دارد.
*اگزمای Nammular پوست چیست؟
**در این نوع اگزما ،پوسته پوسته شده و دلمههای دکمهای شکل روی پوست ایجاد میشوند. از آنجا که اگزما انواع مختلفی دارد و به اشکال مختلف بروز میکند، بسیار مهم است که یک متخصص پوست بسیار حاذق، بیمار را بررسی کند تا معلوم شود آیا مشکل پوستی، نوعی اگزماست یا وضعیت دیگر پزشکی.
در اگزمای Nammular ، پوست خشک، ضخیم، ترک خورده و یا پوسته پوسته ، ملتهب و قرمز است. بهتر است بدانید در افراد سفید پوست ممکن است ابتدا بثورات جلدی قرمز رنگ و سپس قهوهای رنگ ایجاد شود اما در سیاه پوستها ممکن است پوست تغییر رنگ دهد و قسمتی از پوست تیرهتر یا روشنتر از قسمتهای دیگر شود.