سند توسعه آموزش 2030، در کشور رونمایی شد تا ایران نیز همراستا با کشورهای عضو سازمان ملل متحد، اهداف کار جهانی توسعه پایدار را اجرا کند و یونسکو مسئولیت بخش آموزشی این سند را عهده‌دار شده است. در این میان رونمایی چراغ خاموش از‌سند آموزش 2030 در کشور منجر به بروز نگرانی‌هایی از‌سوی کارشناسان شده، به گونه‌ای که مهدی زاهدی رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در اظهارنظری از امکان انتشار اسناد و اطلاعات محرمانه کشور سخن گفته است.
رهبران کشورهای عضو سازمان ملل، در سپتامبر 2015 در اجلاس عالی‌رتبه سازمان ملل تعهد کردند؛ دستور کار جهانی توسعۀ پایدار 2030 را در سیاستگذاری‌های کلان خود در سطح ملی از اول ژانویه سال 2016 اجرایی کنند. براین اساس در بخش اهداف آموزشی موضوع آموزش و یادگیری مادام‌العمر با کیفیت، برابر و فراگیر برای همه با محوریت یونسکو تعیین شده که ایران نیز متعهد به اجرای آن است. در ادامه این روند نشست عالی رتبه مشورتی در زمینه آموزش 2030 در ایران، در تاریخ 20 آذر امسال توسط کمیسیون ملی یونسکو برگزار و از سند ملی آموزش 2030 رونمایی شد. تعداد 30 کارگروه ملی نیز در ایران تشکیل شد تا مطابق با شرح وظایف خود مسئولیت تهیه سند آموزش 2030 را برعهده بگیرند.
یکی از محورهای دیگر مورد توجه در سند آموزش 2030، بهبود و ارتقای محتوای آموزش در قالب برنامه‌ها و کتاب‌های درسی است که براین اساس باید سیاست‌گذاری‌ها برای ترویج آموزش توسعه پایدار و مفاهیم مرتبط با آن انجام شود همچنین تقویت آموزش‌های مربوط به شهروندی به منظور ارتقای مشارکت‌های اجتماعی شهروندان مدنظر است و همین محورها از مواردی است که در قالب نگرانی‌ها از سوی کارشناسان آموزشی مطرح می‌شود.
حجت الاسلام علی ذوعلم از کارشناسان حوزه آموزش‌وپرورش در رابطه با اهداف سند آموزش 2030 در برنامه تلویزیونی پرسشگر اظهار کرد: طرح تحول بنیادین مبتنی بر نظریه تعلیم و تربیت اسلامی و ایرانی تدوین شده است و اگر معتقدیم انقلاب اسلامی یک تحول بنیادین بود و در تمام عرصه‌ها مبانی اسلامی را مدنظر قرار دارد در عرصه تعلیم و تربیت نیز سند تحول بنیادین این کار را به خوبی انجام داده است.
وی افزود: طبق مصوبه هیئت وزیران، کارگروه‌های آمورش 2030 برای تحقق اهداف این سند تعیین شد است و در ذهن فرهنگیان یک برنامه و سند جدیدی مطرح شده که سند تحول بنیادین را تحت الشعاع قرار داده است.
** ادبیات سند آموزش 2030 مبتنی بر تحول بنیادین نیست
این کارشناس مسائل آموزش‌وپرورش گفت: اگر می‌خواهیم اهداف 2030 در جهت سند تحول بنیادین باشد باید ذیل سند تحول این کار انجام شود اما در مصوبه هیئت وزیران آمده است، سند 2030 همسو با تحول بنیادین باشد این در حالی است که ادبیات 2030 مبتنی بر تحول بنیادین نیست.
حجت الاسلام ذوعلم با طرح این پرسش که نگاه ما به یونسکو چیست، ادامه داد: کمیسیون ملی یونسکو در ایران بیشتر مدافع ادبیات یونسکو است و به جای اینکه از این نهاد برای انتقال دیدگاه ایران به جهان استفاده کند، ادبیات آنها را پذیرفته است. سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش، ادبیات جدیدی از جمله حیات طیبه را خلق کرد اما در سند آموزش 2030 به شهروند جهانی تاکید می‌شود، شاخص‌های شهروند جهانی چیست؟ آیا ما در ایران به دنبال تربیت آن هستیم؟
وی افزود: نباید در ذهن نخبگان ما این تصور ایجاد شود که هر زمان یونسکو هدف‌گذاری کرد باید آن را اجرا کنیم و تا زمانی که آنها هدفی را تعیین نکرده‌اند، نباید به سمت آن حرکت کنیم.هم‌اکنون سند آموزش 2030 منجر به انحراف اذهان از تحول بنیادین شده است.
این کارشناس مسائل آموزش‌وپرورش بیان کرد: در یونسکو تجربه کشورهای معدودی ارائه می‌شود بنده در سال 1388 در کنفرانس آلمان با هیئت ایرانی در اجلاس یونسکو شرکت کردم اما به جز 10 تا 12 کشور که هیئت‌ها را اداره می‌کردند سایر کشورها برای یادگیری آمده بودند، هیئت ایرانی نیز پیشنهاداتی را مطرح کرد و با وجود تصویب در جمع عام، در نهایت در بیانیه نهایی حذف شد.
ذوعلم مطرح کرد: در کشور اهتمام و سرعت عملی برای اجرای سند تحول بنیادین نداریم و هم‌اکنون آموزش‌وپرورش بر سند 2030 متمرکز شده است. در سند آموزش 2030 به موضوع شهروند جهانی اشاره شده است اما مسئولان مربوطه می‌گویند آن را به شهروند تغییر داده‌ایم، بازهم این مسئله پذیرفتنی نیست چرا که در ایران به دنبال تربیت شهروند انقلابی، ایرانی و اسلامی هستیم، امروز نگاه کشورهای غرب به مسئله جهانی سازی در بحث شهروند جهانی خلاصه شده است اما ما معتقدیم که در هر کشوری باید شهروندی متناسب با فرهنگ و هویت آن تربیت شود یعنی در مالزی باید شهروند مالزیایی مناسب با هویت آن کشور تربیت شود.
