روز 15 اسفند در تقویم جمهوری اسلامی ایران روز درختکاری است، مقام معظم رهبری حضرت آیتالله العظمی امام خامنهای در برهههای مختلف به اهمیت درخت و درختکاری و حفاظت از جنگلها، مراتع و درختان پرداخته و توصیهها و راهکاری مهمی برای حفاظت از درختان، مراتع و جنگلها بیان کردهاند.
در ادامه بخشی از بیانات معظم له در اهمیت فضای سبز و درختان آمده است:
روز درختکاری از روزهای پربرکت در جمهوری اسلامی است
روز درختکاری که در کشور معمول و باب شده، یکی از روزهای پربرکت در جمهوری اسلامی است چون درخت و گیاه برای کشور، برای زندگی، برای مردم، برای تنفس، یک امر ضروری است... باید مراقب باشیم که درختهایی را که موجود است، حفظ کنیم؛ یکی از کارهای مهم این است. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 15/12/1390)
«هر ایرانی یک درخت» شعار خوبی است
از همهی مسئولان و همهی آحاد مردم عزیزمان بخواهیم که به مسئلهی فضای سبز اهمّیّت بدهند و مانع بشوند از اینکه کشور و ملّت و زندگی مردم، از این کمک الهی، از این نعمت بزرگ پروردگار - که عبارت است از گیاه و درخت و مانند اینها - محروم بشود...ما از مردم خواهش میکنیم که درخت را پاس بدارند و فضای سبز را اهمّیّت بدهند؛ «هر ایرانی یک درخت» که گفته میشود و در زبانها هست، شعار خوبی است. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 14/12/1392)
درخت مظهر حیات در طبیعتی است که ما آن را بیجان میپنداریم
بنده هرسال در چنین روزهایی شخصاً درخت میکارم و این کار مخصوص امسال نیست ولی امسال، تعمّداً انتخاب کردم که این درختکاری و احترام به گیاه و تجلیل از منطق نگاهبانی از منابع طبیعی و فضای سبز، در ملأ عام انجام گیرد؛ چون احساس میکنم حقیقتاً کشور به این قضیه بهطور جدّی نیازمند است؛ درخت، مظهر حیات در طبیعتی است که ما آن را بانگاه عامیانه، بیجان میپنداریم.
درخت و گیاه، در استفاده از منابع غیرقابل دسترسی در اعماق زمین و در میان ذرّاتِ خاک و تبدیل آنها به یک موجود مجسّمِ زیبای بالنده رشد یابنده زنده، نمایشگر یک معجزه عظیم الهیاند؛ درخت و گیاه، تاکنون تنها راهروهایی هستند که انسان از طریق آنها توانسته به منابع عظیم و متنوّع غذایی در زیرخاک دسترسی پیدا کند؛ آن منابع را استحصال نماید و عالم وجود و زندگی بشر را از آن بهرهمند سازد. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 14/12/1377)ژ
گیاه و درخت، مایه برکت زندگی بشر است
روز درختکاری برای کشور یک روز با برکتی است؛ برای اینکه گیاه و درخت، مایهی برکت زندگی بشر است؛ منتها ما باید قدر اینها را بدانیم؛ اینکه مثلاً بنده یک نهال اینجا غرس کنم و مثلاً چند هزار نهال غرس بشود، [امّا] از آن طرف به جنگلهای ما تهاجم بشود یا به باغهای قدیمی ما تهاجم بشود، این خلاف مصلحت است. ( بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 18/12/1394)
برای حفظ جنگلها و فضای سبز حرف کافی نیست عمل لازم است
خب اینکه مردم عادت کنند درخت بکارند این کار خیلی خوبی است امّا هم مردم و هم مسئولین عادت کنند که این فضای سبز را ـ بخصوص جنگلها را، بخصوص مراتع را ـ انشاءالله حفظ کنند؛ اینها جزو وظایف ما است البتّه حرف میزنند آقایان و غیر آقایان، صحبت زیاد میکنند، منتها حرفِ تنها کافی نیست، عمل لازم است و به جای زیاد گفتن باید زیاد عمل کرد. ( بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 18/12/1394)
توجه به درخت و گیاه توجه به تامین فضای حیاتی بر انسان است
درخت و گیاه، مظهر حیات و زندگی است؛ خودش هم زنده و زندگیبخش است و فضا را برای انسان و حیوان، فضای قابل زیستی میکند...توجه به گیاه، فقط مسئلهی تأمین خوراک نیست؛ بلکه تأمین فضای حیاتی برای انسان است. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 18/12/1388)
تعرض به جنگلها و مراتع ظلم به مردم کشور است
آن چیزی که من میخواهم تأکید کنم، هم به وزارت کشاورزی و منابع طبیعی، هم به محیط زیست، و هم به همهی کسانی که دستاندرکار هستند، این است که مراقبت کنید این دایره غصب و تصرفِ نابهجا و غلط توسعه پیدا نکند و جلویش گرفته شود. متصرفین را قطع ید کنید. هم خبرهای زیادی میرسد، هم انسان خودش مشاهده میکند - تا آنجائی که حالا انسان در رفت و آمدها، در سفرها فرصت پیدا میکند از نزدیک ببیند؛ یا کسانی که از نزدیک دیدند و مورد وثوقند، میآیند اطلاع میدهند - متأسفانه با تعرض به جنگلها و تعرض به مراتع، به کشور و به مردم کشور ظلم شده است. زمینهای مراتع را در جاهای مختلف، بخصوص در نزدیکی شهرهای بزرگ، مورد تعرض قرار دادند و ضایع کردند؛ جلوی این را باید بگیرید؛ والّا ما اینجا یک دانه درخت بکاریم، دو تا درخت بکاریم، یا مثلاً هزاران درخت در سطح کشور کاشته بشود، اما معادل آن، درختهائی که عمرهای طولانی دارند و میتوانند بمانند و میتوانند منشأ استفاده قرار بگیرند - و از جنگل چقدر استفادههای چوبی میشود کرد، در حالی که جنگل هم مطلقاً تکان نخورد و مورد نقص قرار نگیرد - از بین بروند؛ این کار به نتیجه نمیرسد. این کارِ خیلی سودآوری نیست که انسان از این طرف درست کند، از آن طرف چیزهای اصلی را از دست بدهد؛ این را خیلی باید مراقبت کنید. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 18/12/1388)
رسیدگی به مسئله گیاه و بوستان و درخت جزو مسائل اصلی کشور است
مسئله گیاه و بوستان و درخت و این چیزها جزو مسائل اصلی است؛ اینها را جزو مسائل فرعی نباید به حساب آورد. ... واقعاً اگر ما به مسئلهی آب، خاک، هوا و آن چیزهائی که منتهی میشود به این چیزها - مثل مراتع، مثل منابع طبیعی، مثل جنگلها، مثل وضع شهرسازی - نپردازیم، زندگی مردم شیرین نخواهد شد. صنعت و پیشرفت صنعتی و درآمدهای فزایندهی کشور و افتخارات گوناگون علمی، متن زندگی و واقعیت زندگی را شیرین نمیکند؛ همه اینها باید مقدمه باشد برای اینکه مردم زندگی سالم و شیرین و مطلوب داشته باشند. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 17/12/1389)
نگاه به مسئله جنگلها و آب و هوای سالم از نگاههای اصلی است
من خواهش میکنم مسئولینی که در بخشهای مختلف هستند، به این نکته توجه کنند که نگاه به مسئله آب و هوا، نگاه به مسئلهی غبار، نگاه به مسئله دود، نگاه به مسئلهی هوای سالم، نگاه به مسئلهی آب سالم، نگاه به محیط زیست سالم، نگاه به مسئلهی جنگلها، نگاههای اصلی است؛ اینها را در متن برنامهها، در مجاری همه برنامههای زندگی بگنجانند. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 17/12/1389)
فضای سبز در تهران خیلی کمتر از آن مقداری است باید باشد
تهران شهر بزرگی است و جمعیت زیادی دارد. با همه زحمتهایی که شما کشیدید، فضای سبز در این شهر، خیلی کمتر از آن مقداری است که باید باشد البته امروز با دوره پیش از انقلاب طرفِ نسبت نیست - من خب، آن وقت میآمدم تهران، تهران را میدیدم؛ شهر کثیفِ شلوغِ همیشه بدهوای آلوده، بوستانها هم خیلی محدود، امکانات هم خیلی کم؛ امروز بحمداللّه آنجوری نیست؛ تهران، تهران دیگری است - لیکن در عین حال هنوز فضای سبز تهران کم است. شما از بالا که اینجا را نگاه میکنید، میبینید تهران یک شهر متراکمی است. بیش از اینها بایستی اینجا باز شود و این شهر فضای تنفسی پیدا کند. مراقب باشید جاهائی که در مناطق گوناگون شهر در اختیارتان هست، اینها در خدمت فضای سبز قرار بگیرد. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 17/12/1389)
ما دانه دانه درخت میکاریم ولی هزارها هزارها درخت بیجهت قطع میشود
من گلایهای که باید بکنم از مجموع مسئولینِ مسئلهی درخت و درختکاریو جنگل و این چیزها، این است که ما اینجا دانهدانه درخت میکاریم، اما صدها صدها و هزارها هزارها درخت در جاهائی که نباید قطع شود، بیجهت قطع میشود؛ این خیلی اشکال بزرگی است که وجود دارد. علاوه بر اینکه آبادیها و سبزیهای اطراف شهرهای بزرگ به غلط و به غصب در اختیار افرادی قرار گرفت که میخواستند از زمین سوء استفاده کنند و هنوز هم دارند میکنند، و سبزی تبدیل شد به سیمان و آهن و اینها - که این یک مصیبتی برای شهرهاست - مجموعهی جنگلی کشور هم مورد تهدید جدی قرار داشت و قرار دارد؛ که باید جداً از آن جلوگیری شود. این، هم وظیفه دولت است، هم وظیفهی مجلس است، هم وظیفهی شهرداریهاست، هم وظیفهی قوهی قضائیه است؛ هر کدام به نحوی باید جلوی پیشرفت این حرکت غلطی را که امروز متأسفانه در کشور ما وجود دارد، بگیرند. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 15/12/1391)
درختها و باغهای موجود را باید حفظ کنیم
متأسفانه در طول سالهای متمادی، به مسئلهی درخت بیاعتنائی شده البته حالا خوشبختانه مردم و مسئولین به درخت و به محیط زیست توجه نشان میدهند لیکن به نظر میرسد که هرچه بیشتر بایستی در این زمینه کار کرد. به نظر من خود مردم هم مؤثرترین و مهمترین بخش از این کار را بر عهده دارند: حفظ جنگلها، حفظ مرتعها، حفظ زمینهای حاصلخیز و حفظ باغات. حالا ما مثلاً یکی دو تا درخت میکاریم، مردم هم در سطح شهر و در سطح کشور مبالغ زیادی درخت میکارند؛ اما باید مراقب باشیم که درختهائی را که موجود است، حفظ کنیم؛ یکی از کارهای مهم این است. انسان متأسفانه گاهی میبیند که به آنچه داریم، بیتوجهی میشود؛ درختها را قطع میکنند، باغها را خراب میکنند. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 15/12/1390)