هر فصل با نوعی بیماری شناخته می‌شود. فصل سرما فصل سرماخوردگی و آنفلوآنزاست؛ بیماری‌های واگیرداری که در مواقعی با اپیدمی شدن آن‌قدر خطرناک می‌شوند که می‌توانند به بحرانی ملی تبدیل شوند. در فصل سرما علاوه بر اینکه بیماری‌های همیشگی مثل سرطان، بیماری‌های قلبی- عروقی، بیماری‌های دیالیزی و... وجود دارد، سرماخوردگی هم برای شهروندان هزینه می‌تراشد؛ هزینه‌ای که اگر آن را تخمین بزنیم، رقمی میلیاردی می‌شود؛ چرا که برای مثال عنوان می‌شود در ایران فقط سالانه سه هزار میلیارد ریال آنتی بیوتیک مصرف می‌شود که در بسیاری موارد برای درمان بیماری‌های پیش پا افتاده‌ای مثل سرماخوردگی است.
هزینه‌های درمانی در ایران همواره یکی از مشکلات خانواده‌ها، بیمه‌ها، داروخانه‌ها و بیمارستان‌ها بوده است. این هزینه‌ها در سال‌های اخیر به قدری اوج گرفته است که ما ناخودآگاه به هر کسی که مقداری دارو در دست داشته باشد، نگاهی ترحم‌آمیز داریم. به اعتقاد بعضی‌ها هزینه‌های درمان در کشور ما بسیار بالاست و مردم توان پرداخت این هزینه‌ها را ندارند. البته کسانی که چنین فکر می‌کنند، به هیچ یک از ابعادش توجه نمی‌کنند و فقط جامعه پزشکی را مقصر می‌دانند. بسیاری از این افراد نمی‌دانند که ایران بالاترین سرانه مصرف دارو را در دنیا دارد که به تبع آن سرانه مراجعات درمانی هم رقم بالایی را نشان می‌دهد.
درباره این سرانه سر به فلک کشیده بیماری و یا احساس بیماری طی دهه اخیر انتقادهای زیادی به حقوق و دستمزد پزشکان مطرح شده و کش و قوس‌های فراوانی برای این قشر ثروتمند به وجود آمده است؛ به طوری که برخی منتقدان می‌گویند پزشکان ابتدا تجارت و سپس طبابت را در نظر می‌گیرند. شاید به گوشمان خورده باشد که برخی بیماران برای جراحی بالای ۱۰ یا ۲۰ میلیون پرداخت کرده‌اند. از طرفی می‌شنویم عده‌ای برای خرید یک آمپول باید چند میلیون هزینه می‌کنند. قطعا اگر هزینه‌های درمان در ایران بالا بود، تا این حد مراجعات درمانی و مصرف دارو رایج نبود. طبیعی است وقتی همه به مطب پزشک مراجعه می‌کنند و پشت در درمانگاه‌ها صف می‌بندند، پزشکان بیشتر پول در می‌آورند. همه عواملی که منجر به بروز بیماری می‌شود به دست خود فرد است. حال اگر دچار عارضه‌ای شد که حتما به دنبال درمان آن برود، طبیعی است باید هزینه‌های سلامتی خود را بپردازد.
سقف ۷۰ میلیونی هزینه‌های درمانی در ماه
بیماری‌های خاص در صدر بالاترین هزینه‌های درمانی قرار دارند. علاوه بر بیماران مبتلا به سرطان، بیماران کلیوی برای هزینه‌های دیالیز خود باید مبالغ هنگفتی پرداخت کنند. آمارها نشان می‌دهد سالانه بین سه تا پنج هزار نفر به تعداد بیماران کلیوی اضافه می‌شود و به این ترتیب افزایش دو برابری تعداد بیماران کلیوی در کشور طی پنج سال آینده قطعی است و متاسفانه به علت کمبود امکانات درمانی و تخت‌های دیالیز با مشکلات زیادی مواجه می‌شویم. هزینه هر جلسه دیالیز ۲۶۷ هزار تومان است و با توجه به اینکه هر بیمار دیالیزی باید هفته‌ای سه بار دیالیز شود، می‌توان برآورد کرد که فقط هزینه دیالیز این بیماران در ماه حدود پنج میلیون تومان می‌شود.
در حال حاضر بار مالی به دولت و بیمه‌ها تحمیل می‌شود، اما اگر نتوانیم این بیماری را کنترل و از آن پیشگیری کنیم، افزایش این بیماری بار مالی سنگینی را به کشور تحمیل می‌کند. در حال حاضر بسیاری از بیماران موارد لازم برای کاهش هزینه‌های خود را نمی‌دانند. اکثر بیماران از نحوه مراقبت از خود آگاهی نداشته و پرستار باید مسائلی را آموزش دهد که بیمار و خانواده به آموختن آن نیاز دارد. با آموزش بیمار، مدت زمان بستری بیمار در بیمارستان و منزل کمتر شده و هزینه‌های درمانی و بهداشتی کاهش یافته و سبب کاهش پذیرش مجدد بیماران می‌شود. پرستاران با دادن اطلاعات آموزشی در همه زمینه‌های مربوط به بیمار، باعث می‌شوند که توانایی بیمار در مراقبت از خود افزایش پیدا کند.
در حال حاضر هزینه درمان هر بیمار مبتلا به ایدز ماهانه دو تا ۱۰ میلیون است. این در حالی است که در حال حاضر ۳۴ درصد موارد ابتلا به ایدز از طریق انتقال جنسی است و اگر به این مساله نپردازیم، شیب منحنی ایدز در کشور ما افزایش پیدا می‌کند. اگر این افراد به آموزش توجه داشتند امروز چنین هزینه‌های هنگفتی را برای درمان خود پرداخت نمی‌کردند. دلیل اصلی اینکه بیماران امروز هزینه‌های زیادی را پرداخت می‌کنند، خودشان هستند. البته بیمه‌ها، داروخانه‌ها و پزشکان نیز مقصرند، اما مشکل اصلی خود بیماران‌اند. در حال حاضر هزینه هر سال درمان یک بیمار تالاسمی ٣٥ تا ۴۰ میلیون تومان می‌شود که به گفته رئیس انجمن حمایت از بیماران تالاسمی ۳۰ درصد بیماران، دارو را قطع کرده‌اند.
بیماران هموفیلی نیز برای درمان این بیماری ژنتیکی ۷۰ میلیون تومان در ماه پرداخت می‌کنند. به گزارش ایسنا، مدیر‌کل بازرسی و نظارت بر عملکرد سازمان غذا و دارو، بزرگ‌ترین مشکل کشور درباره بیماری‌ها را در زمینه بیماری‌های مربوط به مواد غذایی دانست و گفت: بیشترین هزینه درمان در کشور برای بیماری‌های سرطانی و قلبی - عروقی صرف می‌شود که این بیماری‌ها به طور مستقیم با مواد غذایی ارتباط دارند.
بالای ۵۰۰ میلیارد تومان فقط پول ویزیت سرماخوردگی
پاییز و زمستان فصل بیماری سرماخوردگی است. در این دو فصل علاوه بر بیماری‌های خاص، سرما خوردگی هم برای بیماران هزینه می‌تراشد؛ هزینه‌ای که به علت واگیردار بودن این بیماری افزایش می‌یابد و اگر آن را تخمین بزنیم رقمی میلیاردی به دست می‌آید. برای مثال عنوان می‌شود در ایران فقط سالانه سه هزار میلیارد ریال آنتی بیوتیک مصرف می‌شود که در بسیاری موارد برای درمان بیماری‌های پیش پا افتاده‌ای مثل سرماخوردگی است. اگر هر ایرانی در دو فصل سرد سال یک بار سرما بخورد و اگر تنها ۵۰ درصد از این ۸۰ میلیون نفر به پزشک مراجعه کنند، عددی نجومی به دست می‌آید. به گزارش مهر، ویزیت پزشک عمومی از ۱۲۵ هزار ریال در سال ۹۴ به ۱۴۰ هزار ریال در سال ۹۵ افزایش یافته است. بر این اساس اگر ۴۰ میلیون نفر در نیمه دوم سال به پزشک مراجعه کنند باید بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان فقط پول پرداخت شود. این در حالی است که برای درمان سرماخوردگی باید پول دارو هم پرداخت شود.
بیمه‌ها هزینه‌ها را پرداخت نمی‌کنند
منشی یک چشم پزشکی می‌گوید: هزینه‌های درمانی برای دارندگان بیمه و کسانی که تحت پوشش بیمه قرار ندارند متفاوت است. ما همواره کسانی را می‌بینیم که پول زیادی را به دلیل آنکه تحت پوشش بیمه نیستند، پرداخت می‌کنند. از طرفی صندوق‌های بیمه‌ای تعهداتی با مطب‌های خصوصی منعقد نمی‌کنند تا هزینه‌های درمان بیماران کمتر شود، اما برخی بانک‌ها این اقدام را انجام می‌دهند. او خاطرنشان می‌کند: هزینه ملاقات پزشک در تهران نیز بسته به مکان مطب متغیر است. به عنوان مثال، هزینه ملاقات پزشک در درمانگاهی که در شهرری مشغول به کار است، با درمانگاهی مشابه در نیاوران تفاوت دارد. این منشی همچین اظهار می‌دارد: بیمه‌ها با اینکه با بعضی درمانگاه‌ها قرارداد امضا می‌کنند، اما هزینه آن را به طرف قرارداد باز نمی‌گردانند. در حالی که تمام آن پول از شخص بیمه شده کم می‌شود، ولی اصل مبلغ پس داده نمی‌شود. او همچنین می‌گوید: سازمان تامین اجتماعی بابت خرید عینک به افراد تحت پوشش بیمه معمولا بیشتر از ۵۰ هزار تومان پرداخت نمی‌کند؛ در صورتی که این مبلغ در بهترین حالت تنها هزینه شیشه عینک را تامین می‌کند. البته بیماران همواره از نحوه پرداخت این هزینه توسط بیمه نیز ناراضی اند. بیماران می‌گویند بیمه در بسیاری مواقع این هزینه اندک را با دوندگی‌های بسیار پرداخت می‌کند. این منشی پزشک اظهار دارد: بخشی از هزینه‌ها از طریق بیمه پرداخت می‌شود، اما خدمات بیمه‌ای با تاخیر واریز می‌شود. البته بخشی از هزینه‌ها نیز توسط وزارتخانه پرداخت می‌شود.
