آبان ماه سال گذشته بود که محمدرضا رستمی؛ معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان خبر داد که وزارت ورزش و جوانان به مناسبت هفته ازدواج به سازمان حفاظت محیط زیست پیشنهاد "ازدواج سبز" را ارایه کرده است.
شاخص‌های ازدواج سبز
او درباره جزئیات این طرح گفت: در این طرح قصد داریم شاخص‌های محیط زیستی و ازدواج را به عنوان دو امر اجتماعی و محیط زیستی ترکیب کنیم و الگوی جدید با عنوان ازدواج سبز را برای جوانان ارائه کنیم؛ در این الگو مواردی که می‌تواند کمک‌کننده محیط زیست باشد، به عنوان ملاک و معیار قرار دادیم. در این شاخص‌ها موضوعاتی مانند مصرف آب در عروسی‌ها و سایر مراسم‌های مرتبط با ازدواج، مدیریت می‌شوند. همچنین مسائلی از جمله استفاده از گل طبیعی و فرهنگ غلطی که به عنوان شادی استفاده می‌شود و آلودگی‌های زیست‌محیطی ایجاد می‌کنند مانند بوق‌زدن‌های مکرر در سطح خیابان و ایجاد ترافیک برداشته می‌شود. در اجرای این طرح، اصلاح برخی الگوهای غلط و نامناسب مدنظر قرار گرفته است. همچنین برخی الگوهای اشتباهی که در حال حاضر وجود ندارد ولی می‌تواند در آینده به فرهنگ ازدواج در کشور اضافه شوند را نیز مورد توجه قرار می‌دهیم تا به عنوان فرآیند اجتماعی جدید اعمال نشوند.
در نظر گرفتن بخشی از مهریه برای کاشت نهال
رستمی همچنین اظهار داشت: می‌توان در ازدواج سبز بخشی از مهریه را به فعالیت‌های زیست‌محیطی مثل کاشت نهال اختصاص داد یا این‌که هزینه مراسم ازدواج را برای کمک به بخش‌های محیط زیستی مانند محیط‌بانان اختصاص داد یا به جای کارتهای دعوت کاغذی از کارتهای الکترونیکی استفاده شود. همچنین، کاشت نهال و گل به یکی از بخش‌های مراسم عروسی تبدیل شود، افراد از استفاده از ظروف یک‌بار مصرف در مراسم عروسی پرهیز کنند و فقط از ظروفی که قابل تبدیل هستند و یا هزینه کمتری برای محیط زیست دارند استفاده شود، در مراسم‌شان حداقل زباله را تولید کنند و به مصرف آب در طول مراسم توجه داشته باشند، از خودروهایی که آلودگی کمتری برای محیط زیست دارند در مراسم و بعد در طول زندگی مشترک استفاده کنند و مصرف آب و انرژی را به حداقل برسانند.
در همان زمان بود که مهناز مظاهری؛ معاون سازمان حفاظت محیط زیست نیز از تدوین پیش‌نویس الگوی ازدواج سبز با همکاری معاونت امور جوانان وزارت ورزش و جوانان خبر داد.
ازدواج سبز یا فکاهی اجتماعی؟!
مطرح‌شدن ازدواج سبز توسط وزارت ورزش و جوانان آن هم در شرایطی که ازدواج، به عنوان یکی از مسایل اجتماعی جامعه ایرانی شناخته شده و خیل کثیری از جوانان دچار بی‌رغبتی به آن شده‌اند، انتقادات زیادی را به همراه داشت به‌طوری که برخی آن را شبیه به یک فکاهی اجتماعی دانستند و در ابتدای امر این مسأله را حمل بر طنز می‌کردند تا یک طرح ملی که توسط یک وزرات‌خانه مطرح شده باشد. از سوی دیگر، منتقدان اعتقاد داشتند درحالی‌که مساله اصلی جوانان در ازدواج اشتغال، مسکن، انتخاب زوج مناسب و اخلاق همسرداری است که همین مسایل عملاً ازدواج‌ها را به تأخیر می‌اندازد، ارایه الگوهای از این دست، صرفاً منحرف کردن اذهان از مسأله اصلی و پیش‌پاافتاده جلوه دادن مشکلات حوزه ازدواج جوانان است.
با وجود انتقاداتی که به این طرح صورت گرفت و فضای طنزی که اطراف آن در شبکه‌های اجتماعی به وجود آمد اما در سال جاری نیز خبرهایی از این طرح در رسانه‌ها به گوش رسید. به‌طوری‌که اردیبهشت ماه سال جاری رضا شجیع؛ سرپرست دفتر محیط زیست و توسعه پایدار وزارت ورزش و جوانان خبر داد که قرار است طرح ازدواج سبز در دستورکار ستاد ملی ساماندهی امور جوانان قرار گیرد و وزارت ورزش و جوانان در حال تدوین پیش‌نویس این طرح به منظور ارایه به ستاد است.
طرحی با حساسیت بالا!
او توضیح داد که به دلیل حساسیت‌های بسیار زیاد! پیرامون طرح ازدواج سبز، بررسی‌ها با دقت در حال انجام است تا طرح نهایی قابلیت اجرایی داشته باشد و به پروژه‌ای غیرقابل اجرا تبدیل نشود. همچنین اگر ابعاد مختلف طرح ازدواج سبز سنجیده نشود، ممکن است در نهایت نتیجه عکس دریافت کنیم.
شجیع از تشکیل کارگروه تخصصی برای بررسی جوانب مختلف این طرح خبر داد و اضافه کرد: به تازگی یک مورد ازدواج سبز به ثبت رسیده که در آن کاشت نهال به عنوان مهریه در نظر گرفته شده بود که این زوج از سوی وزیر ورزش و جوانان مورد تقدیر قرار گرفتند. همچنین وزارت ورزش و جوانان از تمامی زوجینی که به نحوی ازدواج سبز را سرلوحه کار خود قرار دهند، تقدیر و تمجید می‌کند. قرار شد شاخص‌هایی تدوین شود که قابل عملیاتی‌شدن باشد. درواقع قصد داریم این شاخص‌ها تشویقی باشد و نه در حد دستور و آیین‌نامه؛ به‌گونه‌ای که هر فردی این شاخص‌ها را در مراسم ازدواج خود اعمال کند، از جوایز و مشوق‌های طرح ازدواج سبز بهره ببرد. اگر این مشوق‌ها قابل انجام نباشد، این طرح شکست می‌خورد. تاکنون 10 شاخص برای ازدواج سبز تدوین شده و این شاخص‌ها به طور رسمی ابلاغ خواهد شد.
وزیر جدید ورزش و جوانان و طرح فانتزی ازدواج سبز
پس از این اظهارات دیگر خبر چندانی از ازدواج سبز نشد. این روزها هم که وزیر ورزش و جوانان از این وزارت‌خانه رفته، باید منتظر باشیم و ببینیم وزیر جدیدی که سکان ورزش و جوانان را به دست خواهد گرفت، علاقه‌ای به ادامه طرح‌های فانتزی مانند ازدواج سبز دارد یا طرح‌های جدی‌تر و کارآمدتری را برای کاهش مشکل ازدواج جوانان در دستور کار خود قرار می‌دهد و آیا به مشکلات جوانان با دید واقع‌بینانه نگاه می‌کند یا ترجیح می‌دهد مانند گذشته با ساده‌سازی و پیش‌پاافتاده جلوه دادن این مشکلات، از زیر بار مسئولیت خود شانه خالی کند. باید منتظر ماند و دید.
