علی مویدی در دهمین کنگره بین المللی اعتیاد در سالن همایش رازی افزود: نیم نگاهی به پیامدهای زلزله خاموش مواد مخدر و روان گردان ها به عنوان بزرگترین منکر عصر حاضر، بیانگر آن است که بطور میانگین در سال های اخیر روزانه حداقل 10 نفر به علت ناخالصی های موجود در مواد و سوءمصرف آن، جان خود را از دست داده و هزینه های پزشکی زیادی را نیز بر جامعه تحمیل کرده اند.
وی خاطرنشان کرد: از لحاظ اقتصادی بر اساس شاخص سال 1383 سالانه، 10 هزار میلیارد تومان هزینه و خسارت -بدون محاسبه خسارت های معنوی- برای امر مبارزه با موادمخدر بر اقتصاد کشورمان تحمیل می شود.
وی ادامه داد: اعتیاد با ایجاد اختلال در سیستم اقتصادی کشور و درگیر شدن سرمایه های داخلی در معاملات غیرقانونی ناشی از خرید و فروش موادمخدر، سبب بروز مشکلات دیگر از جمله ریزش منابع انسانی شده است.
قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر تصریح کرد: از لحاظ اجتماعی به واسطه ارتباط مستقیم بین استفاده از مواد و توسعه جرائم، شاهد افزایش آمار زندانیان ورودی به زندان ها طی ربع قرن اخیر بوده ایم، ضمن آنکه جرائمی مانند شرارت، سرقت و اعمال منافی عفت در مقاطعی ، با درصدهای رشد مواجه بوده است.
مویدی افزود: از لحاظ فرهنگی متاسفانه مصرف مواد در جامعه برای افراد در معرض خطر که فاقد هرگونه حمایت های اجتماعی، عاطفی، مهارتهای مقابله ای، و باورها و نگرش های معنوی هستند، به عنوان یک هنجار مثبت ذهنی و جزیی از سبک زندگی برای تفریح ،جلب توجه،کنار آمدن با مشکلات زندگی، کسب لذت کاذب ، دوری از استرس و اضطراب تلقی شده است.
وی اضافه کرد: برغم دستاوردهای بزرگ بشریت در عرصه های مختلف علمی، فناوری، اقتصادی و اجتماعی، جامعه جهانی در حالی وارد قرن بیست و یکم شده است که تهدیدهای ناشی از معضلات اجتماعی بر پیشرفت و سعادت انسان ها سایه افکنده و رفاه آنان را با خطر، مواجه ساخته است. در این عرصه، اعتیاد - موادمخدر و روان گردان ها در راس تهدیدهای اجتماعی قرار گرفته به طوریکه در کنار سه بحران جهانی فقر و رشد جمعیت، نابودی محیط زیست و تهدیدات هسته ای، موادمخدر و روان گردانها به عنوان پدیده ای چند وجهی ، بحران چهارم جهانی قرن حاضر تلقی شده است.
قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر گفت: به جرات می توان ادعا کرد که هیچ کشوری از این شوک فرهنگی و اجتماعی هزاره سوم در امان نبوده به طوریکه حکومت ها با توجه به موقعیت جغرافیایی و شرایط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با این معضل پیچیده مواجه هستند.
به گفته مویدی، بر اساس گزارش سال 2016 میلادی، بیش از 247 میلیون نفر از جمعیت بین سنین 15 تا 64 سال در کشور های مختلف جهان حداقل یک بار در سال اقدام به مصرف موادمخدر و روان گردان ها می کنند. تولید سالانه حداقل 3300 تن تریاک در افغانستان (بر اساس گزارش سال 2015 میلادی)، حجم گسترده تجارت و گردش مالی موادمخدر ، بروز مشکلات فرهنگی، اجتماعی و بهداشتی در ابعاد مختلف برای جوامع ناشی از مصرف غیر قانونی مواد، تغییر الگوی مصرف از مواد سنتی به مواد صنعتی و شیمیایی، کاهش سن مصرف ، ورود زنان و شاغلین به جرگه مواد ، افزایش تقاضا و میل به مصرف مواد از یک سو و افزایش عرضه انواع مواد از سوی دیگر، نشانگر بزرگ شدن اندازه و دایره این تهدید پیچیده اجتماعی است.
وی ادامه داد: در عصر جهانی شدن ، ایران نیز همانند سایر کشورها با پدیده شوم اعتیاد و موادمخدر مواجه بوده به گونه ای که متاسفانه حدود سه درصد جمعیت 15 تا 64 سال کشورمان ، اعتیاد به مصرف موادمخدر و روان گردان ها دارند.
قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر تصریح کرد: بر اساس شواهد موجود، سیستم اعتیاد و قاچاق موادمخدر به عنوان سیستمی پویا، فعال، خلاق، هوشمند، داینامیک، انعطاف پذیر، باسابقه تاریخی و قدمت طولانی و با رویکرد مشتری مدار، با تعامل همه سطوح، بدون احساس خستگی و شکست و به صورت شبانه روزی توانسته است در همه سنین، سطوح تحصیلی، مشاغل مختلف، جنسیت، متاهلین و مجردین، طبقات اقتصادی و اجتماعی متفاوت و شهری و روستایی، با علل و انگیزه های مختلف از جمله زیست شناختی، روان شناختی، سنخ شناسی آسیب های اجتماعی –جامعه شناختی و نیز عوامل خطر، نفوذ کرده به طوریکه با بروز و شیوع این پدیده شوم، تمام مراکز حیاتی اجتماعی از جمله میکرو سیستم اجتماعی یعنی خانواده، مزو سیستم اجتماعی یعنی مراکز آموزشی و محیط های کاری و ماکرو سیستم اجتماعی یعنی محله های شهری و روستایی در معرض تهدید این پدیده قرار گرفته و به عبارتی هیچ فرد و هیچ محیطی در امان نیست.
مویدی گفت: در کنار همه سخت کوشی های جان بر کفان امر مبارزه در مرزها و شهرها و تقدیم حدود 3800 نفر شهید و بیش از 12 هزار جانباز، ایجاد موانع فیزیکی به منظور اشرافیت در مرزهای شرقی و غربی کشور بیش از 2132 کیلومتر ، کشف بیش از 9 هزار تن مواد مخدر از تولیدات افغانستان توسط جمهوری اسلامی ایران در 27 سال اخیر، دستگیری هزاران نفر قاچاقچی و تهیه و توزیع کنندگان مواد در سطح کشور طی سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی ، ایجاد بزرگ ترین شبکه درمانی به منظور درمان معتادین کشور اما بر اساس سنجش نگرش و ارزیابی شیوع مصرف مواد ، 92 درصد از مردم ، اعتیاد در کشور را زیاد و خیلی زیاد نگران کننده ، توصیف کرده اند.
وی افزود: اساسی ترین سوال این است که در شرایط فعلی رسالت مراکز علمی و دانشگاه ها در جهاد مقدس امر مبارزه به منظور مهار و کنترل اعتیاد به خصوص در عرصه کاهش تقاضا چیست.
وی ادامه داد: نیم نگاهی به روند پژوهش های عرصه مواد مخدر در ربع قرن اول پس از انقلاب اسلامی ، حکایت از محدود بودن حجم مطالعات داشته اما به صورت آهسته از سال 1374 شاهد رشد مطالعات و از سال 1380 با افزایش نسبی روند مطالعات مواجه بوده ایم.
قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر یادآور شد: مطالعه علم سنجی در خصوص وضعیت کمی تولید علم مرتبط با اعتیاد حد فاصل سال های 1387 تا 1391 بیانگر پایین بودن سهم مطالعات علوم اجتماعی – علوم پایه زیستی و مطالعات روان شناختی در عرصه اعتیاد بوده است.
مویدی تاکید کرد: با توجه به بند بند دهم سیاست های کلی مبارزه با مواد مخدر ، ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری مبنی بر توسعه مطالعات و پژوهشهای بنیادی، کاربردی و توسعهای در امر مبارزه با مواد مخدر و روان گردان و پیشگیری و درمان معتادان با تکیه بر دانش روز دنیا و استفاده از ظرفیتهای علمی و تخصصی ذیربط در کشور سطوح انتظار از کنگره دانش اعتیاد انتظار می رود که تقویت مرزهای دانش اعتیاد دست یابد.
دهمین کنگره بین المللی اعتیاد از امروز تا 26 شهریور در سالن همایش رازی برپاست. برگزاری نمایشگاه از داروهای مورد استفاده در اعتیاد از جمله برنامه های جانبی این کنگره به شمار می رود.
