امروزه با پیشرفت تکنولوژی بخصوص در عرصه پزشکی و ارتقای راههای درمانی مشکلات و بیماریها، دیگر کمتر کسی را پیدا می کنید که به بازگشت سلامتی و رفع مشکلش امید نداشته باشد. دیگر گذشت آن زمان که مادربزرگ و پدربزرگ خود را با عینکهای ته استکانی و وصله پینه شده می دیدیم چرا که نه تنها جوانان امروز که سالخوردگان آینده را تشکیل می دهند بلکه همین افراد مسن امروزی هم برای زیبا کردن چهره و حذف عینک از زندگیشان، خود را به دست جراحان سپرده و در عرض چند دقیقه بینایی روز اول‌شان را به دست می آورند.
[خداحافظی با ویترین های شیشه‌ای/ چشمانی که به سادگی زیر تیغ جراحی لیزر می روند]
اما انگار این اتفاق در بین جوانان بیشتر شایع است و بعد از عمل بینی احتمالا عملهای لیزری چشم برای بهبود بینایی قرار دارند. شاید برای آنانکه عینکی نبوده و نیستند این مسئله قابل هضم نباشد که چرا یک شیء ای به اسم عینک باید یک فرد را زیر تیغ جراحی ببرد اما برای کسی که سالها بقولی چشمانش را پشت ویترین نگه داشته و روزهای سخت و دنیای تار بی عینکی را تجربه کرده، این مسئله عین معجزه و حفظ و مراقبت بیشتر از سلامتی عنوان شود.
تکنیکهایی برای حذف ویترین ششیشه‌ای چشمها
محمد کی پور اپتومتریست درگفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان با بیان اینکه عملهای جراحی اصلاح عیوب انکساری با لیزر شامل سه تکنیک عمده لیزیک ،لازک و PRK است، درباره لیزیک بیان کرد: این عمل معمولا هفت تا هشت دقیقه‌ای از متداول ترین و پرکاربردترین نوع اصلاح عیوب با لیزر است که عموما طیف وسیعی از افراد برای انجام این عمل واجد الشرایط هستند.
کی‌پورعنوان کرد: در افرادی که دچار قرنیه نازک، مردمک بزرگ یا خشکی چشم هستند جز لیزیک سایرعمل‌های جراحی نظیر PRK و لازک از بازده بیشتری برخوردار است و عوارض کمتری دارد.
این اپتومتریست با بیان اینکه در تمام روشهای نامبرده از پرتوهای لیزر برای اصلاح انحنای بافت استرومای قرنیه بهره گیری می شود، گفت: بهبود بینایی پس از انجام لیزیک نسبت به سایر روشهای جراحی‌های مشابه سریعتر است و افراد روز بعد از عمل، کیفیت دید مناسبی‌تری دارند، در صورتی که فرآیند بهبود بینایی در عمل لازک و نهایتا PRK به مراتب کندتر است.
به گفته وی فرآیند بهبود بینایی در عمل لازک نسبت به PRK سریعتر و دردهای پس از عمل نیز کمتر خواهد بود.
وقتی لیزیک هم تاری دید می آورد!
وی با بیان اینکه نوع عمل چشم متناسب برای افراد از سوی پزشک جراح پیشنهاد می شود، گفت: در آستانه عملهای جراحی عیوب انکساری با لیزر، چشمها باید از سلامت کامل برخوردار بوده و هرگونه علائم ناهنجاری مثل خشکی چشم، عفونت ها و التهابات چشمی کاملا برطرف شده باشند.
کی‌پور با تاکید بر ضرورت درمان خشکی چشم عمدتا با تجویز قطره‌های اشک مصنوعی و مکمل‌های روغن ماهی پیش از انجام اعمال جراحی با لیزر، افزود: درواقع برای افرادی که خشکی چشمی حاد دارند، انجام عمل لیزیک منجر به تشدید خشکی چشم و بروزعلائمی نظیر خارش، سوزش و احساس حضور جسم خارجی در چشم می شود که با تاری متناوب دید نیز همراه است.
در اعمال جراحی هوای قرنیه تان را داشته باشید!
در مواردی که افراد دارای عیوب انکساری بالا باشند، اعمال جراحی لیزیک توصیه نمی شود.
این اپتومتریست با اشاره به اینکه نباید قطرمردمک افراد زیاد باشد تا پس از عمل لیزیک به ایجاد اختلال در دید شب منجر نشود، اظهار داشت: برای اعمال جراحی عیوب انکساری با لیزر باید قرنیه افراد از ضخامت مناسب برخوردار باشد و هیچگونه نامنظمی در سطح آن دیده نشود، همچنین افراد دارای قرنیه‌های بسیار نازک یا قوز قرنیه برای این عمل‌ها واجدالشرایط نیستند.
به گفته این اپتومتریست زنان شیرده و باردار به دلیل اینکه تغییرات هورمونی به روی شکل قرنیه تاثیر گذار است، کاندیدای مناسبی برای عمل لیزیک نیستند.
وی افزود: اما اخیرا استفاده از فمتوسکند لیزر (لیزری مادون قرمز با طول موج 1053 نانومتر) به جای میکرو کراتوم (ابزار برنده خودکار) در ایجاد برش قرنیه ای افرادی که دارای قرنیه نازک هستند برحسب مورد به نتایج رضایت بخشی می انجامد.
لیزر چشم به شرطه ها و شروطه ها
این اپتومتریست سن بالای 21 و ثابت بودن نمره چشم در طول یکسال را از شروط انجام عملهای جراحی با لیزر دانست و گفت: با وجود این شرایط اما سن خاصی برای جراحی لیزیک تعیین نشده، ولی در افراد بالای 40 سال که در سن ظهور پیرچشمی هستند عمل لیزیک تک چشمی به منظور کسب دید مناسب در دور و نزدیک انجام می شود.
کی‌پور بیان کرد: در مواردی که افراد به هیچ وجه کاندید مناسبی برای اعمال جراحی اصلاح عیوب انکساری با لیزر نباشند می توانند از راهکارهای جایگزین نظیر تعبیه لنز داخل چشمی یا تجویز عدسی های تماسی بهره ببرند.
لیزیک نشد لنز بذارید!
علیرضا نادری فوق تخصص قرنیه در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: در بیمارانی که دوربینی و یا نزدیک بینی شدید دارند یا ضخامت قرنیه برای اصلاح با لیزر کافی نباشد، می توان بدون خارج کردن لنز طبیعی چشم، با کار گذاشتن لنز داخل چشمی مخصوصی در داخل چشم، عیب انکسار را اصلاح کرد. با این عمل چون عدسی طبیعی چشم دست نخورده باقی می ماند، قدرت تطابق چشم حفظ شده و افرادی که به سن پیرچشمی نرسیده باشند، علاوه بر دید خوب دور، دید نزدیک خوبی نیز خواهند داشت. در این عمل از طریق ایجاد برش بسیار کوچکی در محیط قرنیه، لنز ظریفی در جلوی لنز طبیعی چشم کار گذاشته می شود تا نزدیک بینی و یا دوربینی را اصلاح کند.
وی با اشاره به انواع مختلف این لنزها افزود: عده ای از آن ها در اتاق قدامی چشم ( پشت قرنیه و جلوی عنبیه قسمت رنگی چشم) و عده ای از آن ها در اتاق خلفی چشم (بر روی عدسی بیمار و در پشت عنبیه) قرار می گیرند.
نحوه مبارزه هرتکنیک با ضعف بینایی چگونه است؟
این اپتومتریست اظهار داشت: در عمل لیزیک یک فلپ (لایه) نازک در قرنیه ایجاد می شود که امکان دستیابی به استرومای قرنیه به منظور اصلاح انحنای مربوطه را فراهم می کند، سپس فلپ به محل اصلی خود بازگردانده می شود و لبه های آن به مرور زمان و عموما سریع بهبود می یابد.
وی ادامه داد: در عمل PRK لایه اپیتلیوم (لایه سطحی) قرنیه برداشته می شود و امکان تغییر انحنای لایه ثابت زیرین آن فراهم می شود، سپس به یک لنز تماسی بعنوان پانسمان تجویز می گردد تا امکان رشد مجدد لایه اپیتلیوم زیر لایه تماسی فراهم گردد.
کی‌پور با بیان اینکه لازک تلفیقی از لیزیک و PRK قلمداد می شود و محاسن و مزایای هر دو روش را در برمی گیرد، گفت: در این عمل لایه اپیتلیوم قرنیه برداشته می شود اما به جای کنار گذاشتن به یک طرف رانده می شود، سپس انحنای لایه ثابت زیرین آن اصلاح شده و اپیتیلیوم قرنیه به عقب حرکت می کند و یک لنز تماسی برای محافظت از آن تجویز می شود و تا زمانی که لایه جدید زیر آن را فرا بگیرد.
شتاب زده عمل نکنید
وی یادآور شد: نکته مهم در انجام اعمال جراحی با لیزر برخورداری از جمیع شرایط لازم و احراز صلاحیت کامل است که پس از مشاوره تخصصی با متخصصان و جراحان چشم و انجام فرآیندهای تشخیصی لازم صورت می پذیرد. افرادی که دارای عیوب انکساری دوربینی هستند باید با احتیاط مضاعفی درخصوص انجام این عمل اقدام کنند چراکه امکان تغییر در میزان نمره چشم در این افراد به مراتب بیشتر از سایرین است و عوارضی نظیر خشکی چشم از شایعترین پیامدهای جراحی با لیزر می باشد که باید پس از انجام عمل با ظرافت، تحت مراقبتهای منظم قرار گیرد.
کی‌پور اذعان داشت: افرادی که تحت جراحی چشم با لیزر قرار می گیرند باید از انجام فعالیتهای بدنی و ورزشهای سنگین اجتناب و از پوشش های ویژه محافظت بینایی و عینکهای استاندارد استفاده کنند تا نتایج جراحی تضمین شود.
وی با بیان اینکه باید انتظارات از اعمال، واقعی و مبتنی بر شواهد علمی موجود باشد که ضریب موفقیت چشمی را اثبات می کند، تاکید کرد: در برخی موارد امکان بروز عوارض ناگوار و ناخواسته از قبیل بازگشت مجدد عیوب انکساری و ایجاد آستیگماتسم نامنظم در افراد وجود دارد که عموم افراد باید احتمالات مذکور را مد نظر داشته باشند و در این خصوص شتاب زده و بدون احراز شرایط استاندارد لازم اقدام نکنند.
