احمد شجاعی که این روزها بعد از ۲۵۰۰ روز ریاست بر سازمان پزشکی قانونی چند ماهی است حکمش از سوی رئیس قوه قضائیه تمدید شده تمام توان خود را بر روی تامین نیروی انسانی، بانک ژنتیک و فعالیتهای پژوهشی سازمان معطوف کرده اما چالش های پزشکی قانونی برای رسیدن به نقطه ایده آل هنوز باقی است. در گفتگویی ۲۰ دقیقه ای با دکتر شجاعی بخشی از عملکرد این سازمان را پیگیری کردیم.
*چرا در سال ۹۴ حدود ۵۰ مرکز پزشکی قانونی در استانها تعطیل شدند؟
- شجاعی: تعدادی از مراکز باید تعطیل می شد چون پزشک نداشتیم. البته سعی کردیم این مراکز را از طریق خواهش کردن از پزشکان شهر و دانشگاه پوشش دهیم تا آن شهر با مشکل روبرو نشود.
* در احکام قانون برنامه پنجم توسعه گفته شده تا نتیجه پژوهشی و تحقیقی بر روی مرگ و میرهای غیر طبیعی را به نیروی انتظامی و صدا و سیما اعلام کنید آیا این مهم انجام می شود؟
- ما مرتب این آمارها را اعلام می کنیم. اما باید ببینیم از این آمارها چه استفاده ای می شود و خدای نکرده استفاده ابزاری نشود. گاهی آمارهای ریزی از سازمان می خواهند مثلا محل اسیدپاشی ها که نداریم یا نقطه تصادفی که فرد فوت شده را اعلام کنید که آن هم در اختیار پزشکی قانونی نیست اما این آمارها ارائه می شود.
* ایجاد بانک اطلاعات پرونده ها مهمترین اقدام سازمان پزشکی قانونی بوده؛ آیا می توانید وضعیت پرونده ها در تمام استانها را به روز داشته باشید؟
- این امکان هست اما نیازی نداریم. فقط پایان ماه جمع بندی شده و ارائه می شود چون نیروی لازم نداریم تا این آمارها به روز باشد. امروز هر کاری می شود انجام داد اما هزینه و نیرو می خواهد. مثلا به بیمه مرکزی گفتیم می توانیم نرم افزاری را تهیه کنیم تا آن لاین در سراسر کشور با ارتباط با بیمه ها اعلام کنیم افراد چه نوع صدمه بدنی دیدند و چه اقدام و گزارشی برای آنها تهیه شده است تا از سوء استفاده ها جلوگیری شود. این کار انجام نشد چون باید بیمه پا پیش بگذارد.
* پزشکی قانونی کشور ۵۷۰۰ پست بلاتصدی دارد آیا این پست ها تامین نیرو شده است؟
- هنوز نه؛ اما خیلی پست ها را با افزایش کار افراد پوشش می دهیم مثلا گاهی یک فرد کار چند نفر را انجام می دهد.
* سال گذشته چقدر نیروی انسانی جذب کردید؟
- حدود ۲۳۰ نفر
* در قوانین پزشکی قانونی آمده که باید حقوق پزشکان این سازمان معادل پزشکان وزارت بهداشت باشد؛ الان هست؟
- در کل نمی توانیم این مقایسه را داشته باشیم اما گیر ما در مناطق محروم است. قطعا هر که بیشتر حقوق دهد پزشک آنجا می رود. امروز ملاک پول است. ارزش کار ما بالاست و پزشک باید فشار زیادی را تحمل کند اما اعتبارات خوبی نداریم.
* پزشکی قانونی به تازگی عضو سازمان مدیریت بحران کشور شده و از ابتدا عضویتی نداشته است؛ آیا در جلسات حاضر شدید؟
- به تازگی ستاد بحران به اهمیت کارهای پزشکی قانونی در بحران پی برده است. تازه فهمیدند که در بحران ها، پزشکی قانونی نقش کلیدی دارد از سیلاب و سقوط هواپیما و زلزله و غیره و... حالا اینکه تاکنون عضو نبودیم خیلی بد بود.
* بودجه شما برای سال ۹۵ چقدر است؛ سال قبل ۷۲ میلیارد تومان بوده است؟
- سال ۹۵ این بودجه ۱۵ درصد افزایش یافته که فقط حقوق کارکنان را کفایت می کند.
* موضوع تشخیص مرگ آقای رکن آبادی حاشیه هایی به همراه داشت چرا اینقدر این تشخیص طولانی شد؟
- حرف پزشکی قانونی ختم کلام است و علمی صحبت می کنیم. اما مشکلاتی داشتیم. در پرونده رکن آبادی بعد از چند ماه جسدی مانده و دستکاری شده را تحویل ما دادند حالا فکر کنید چطور نظر بدهیم؟ حتی شکنجه هم شده باشد یا هرچیز دیگر بعد از این مدت از بین رفته بود. از کجا معلوم شکنجه نشده یا مرگ نحوه دیگری باشد؟ ما گفتیم که نمی توانیم اعلام قطعی کنیم که مرگ بر اثر چه بوده است.
* در موضوع بانک ژنتیک اعتبارات خوبی به شما داده شد؛ برنامه شما چیست؟
- درخواست ۲ برابر شدن اعتبارات را کردیم. آزمایشگاه ها را هم تجهیز می کنیم. کار رسما آغاز شده و بانک DNA مجرمین در حال تکمیل است که فعلا ۵۰ هزار مجرم سابقه دار را آرشیو کنیم. در آینده هر مجرمی که وارد زندان می شود ابتدا آزمایش و نمونه خون گرفته می شود.
