علی اصغر فانی در برنامه توقف ممنوع که از شبکه ۵ پخش شد با اشاره به سند تحول بنیادی گفت: طراحی و تصویب سند تحول بنیادین از سال ۸۲ تا سال ۹۱ طول کشید. اجرای این سند تا سال ۱۴۰۴ منجر میشود تا بخشی از مشکلات نظام آموزش و پرورش کشور حل شود.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا در آموزش و پرورش فعالیتهای جدی برای آماده کردن دانشآموزان به منظور زندگی در آینده انجام میشود، افزود: مطالبی که در مدرسه میخوانید همگی به درد می خورند و دانشمندان بزرگی از همین مدارس برخاسته اند. همین دانشمندان هسته ای نیز در مدارس جمهوری اسلامی درس خوانده اند.
وی افزود: تحولات در آموزش و پرورش فرایندی است و در طول برنامه ششم توسعه که از سال آینده آغاز میشود و تا سال ۹۹ ادامه دارد و برنامه هفتم توسعه تا سال ۱۴۰۴ به طول میانجامد، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش را اجرا خواهیم کرد.
وزیر آموزش و پرورش بیان کرد: برای نخستین بار در برنامه درسی کشور در دوره متوسطه دوم درس انسان و محیط زیست را پیشبینی کردهایم تا بخشی از خلاءهای نظام آموزشی در حوزه آموزش دانشآموزان برای زندگی کردن را جبران کنیم.
وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به پرسشی درباره نحوه انتقال مفاهیم به کودکان در مقطع ابتدایی و حجم بالای حفظیات گفت: فازاول تغییرات در مقطع ابتدایی بر اساس سند تحول به پایان رسیده است و اصلاحات لازم بر روی آن اعمال می شود. مفاهیمی چون آموختن برای بکار بستن، آموختن برای زیستن و آموختن برای با دیگران زیستن در محتوای درسی مورد توجه است.
فانی ادامه داد: تغییرات تا پایه نهم انجام شده و کلاس دهم برای اولین بار از سال آینده مستقر می شود.
فانی ببان کرد: باید بر روی عوامل مختلف کار کنیم تا خروجی نظام آموزش و پرورش بهتر شود، روشهای تدریس، تربیت معلم، مدیریت واحدهای آموزشی، محتوای آموزشی و جهتگیریهای تربیتی باید تغییر کند.
وی اضافه کرد: سند تحول بنیادین تاکید دارد که دانشآموز به صورت تک ساحتی و مملو از محفوظات تربیت نشود.
فانی با بیان اینکه از سال ۹۲ با ایجاد کلاس ششم در دوره ابتدایی ساختار جدید نظام آموزش و پرورش کلید خورد گفت: باید توجه داشت که محتوا، برنامه، نیروی انسانی، فضا و تجهیزات، اعتبارات و بودجه و مدیریت نیز جزو زیر نظامهای آموزش و پرورش هستند.
تغییرات در وزارتخانه ای با یک میلیون کارمند زمان بر است
وی در پاسخ به این پرسش که چرا هماکنون مدرسه برای دانشآموزش همانند زندان است و دانشآموزش هیچ لذتی از حضور در مدرسه نمیبرد، بیان کرد: برای اینکه دانشآموز مدرسه را دوست داشته باشد باید اقدامات بسیاری انجام شود برای مثال معلم باید از روش فعال تدریس استفاده کرده و متکلم وحده نباشد، در حقیقت معلم باید تلاش کند تا دانشآموز با راهنمایی او به یک قاعده برسد. روش تدریس فعال را در آموزش و پرورش شروع کردهایم اما وزارتخانهای که حدود یک میلیون کارمند دارد برای ایجاد تغییر در رفتار کارکنان خود نیازمند زمان است.
وزیر آموزش و پروش گفت: پیش از این ما سندی نداشتیم که بگوید گام به گام باید چه کاری را انجام دهیم تا به تحول در آموزش و پرورش دست یابیم؛ سند تحول بنیادین ۱۳۱ راهکار دارد و ذیل هر راهکار فعالیت و برنامهای تعریف شده است. همچنین نقشه راه سند را تهیه کردهایم و بخشهای مختلف آموزش و پرورش برنامههای سال ۹۵ خود را بر اساس راهکارهای سند تحول بنیادین تنظیم میکند.
تمام برنامه های آموزش و پرورش از سال آینده متناظر به برنامه است
وی بیان کرد: تمام برنامه های وزارت آموزش و پرورش از سال ۹۵ به بعد متناظر با راهکارهای سند تحول بنیادین خواهد بود.
وی ادامه داد: در این سند به بحث تفاوتهای فردی دانشآموزان توجه شده و نظام آموزشی باید از روشهای تدریس فعال و ارزشیابی منعطف برخوردار باشد.
وزیر آموزش و پرورش بیان کرد: هم اکنون ارزشیابی توصیفی که در دوره ابتدایی اجرا میشود نمره صفر تا ۲۰ را به دانشآموز نمیدهد، بلکه معلم براساس تلاش دانشآموز او را در طول سال تحصیلی به صورت توصیفی ارزیابی میکند که این شیوه با مقاومتی از سوی خانوادهای مواجه شد، اما در آموزش و پرورش معتقدیم ارزشیابی توصیفی میتواند اضطراب را گرفته و زمینه رشد دانشآموز را فراهم کند.
فانی تصریح کرد: هم اکنون در تدریس درس ریاضی از روش استقرایی استفاده میشود و معلم دانشآموز را تشویق میکند تا اقدام به کشف راه حل کند؛ کتابهای درسی تا پایه نهم براساس زیر نظام برنامه درسی ملی تدوین شده است و مهر ۹۵ دانشآموزان به پایه دهم وارد میشوند. همچنین تا سه سال آینده پایه دوازدهم در دوره متوسطه مستقر خواهد شد.
معوقات فرهنگیان پرداخت می شود
وی همچنین درباره وضعیت پرداخت معوقات فرهنگیان و مشکلات بودجه ای این وزارتخانه گفت: برای پرداخت پاداش بازنشستگان ۱۰۵۰ میلیارد تومان نیاز داشتیم که تامین شده و ظرف یک هفته آینده به حساب بازنشستگان واریز خواهد شد.
فانی همچنین درباره تبدیل وضعیت نیروهای قراردادی اظهار کرد: ۱۲ هزار نیروی قراردادی داریم که امیدواریم بزودی تبدیل وضعیت آنها انجام شود.
تغییر در ساختار نظام آموزشی مشکل گشا نیست
وزیر آموزش و پرورش تصریح کرد: دانشگاه فرهنگیان ۱۰۰ شعبه در سراسر کشور دارد که دو کار تربیت نیروی انسانی جدید و بهسازی منابع انسانی موجود را انجام میدهد. نخستین فارغالتحصیل این دانشگاه مهر ۹۵ وارد مدارس کشور میشوند.
فانی با تاکید بر این که یکی از عواملی که باعث علاقه دانشآموزان به مدرسه میشود محیط فیزیکی است و فناوریهای نوین است گفت: سند تحول بنیادین به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده و یک قانون است و ارکان اصلی نظام نیز بر اجرای آن تاکید دارند و در طی ۲ سال اخیر اقداماتی برای اجرای آن صورت گرفته است به عنوان مثال در ۶۰ درصد مدارس ابتدایی بالای ۲۰۰ دانشآموز ۳ سال اول ابتدایی را از ۳ سال دوم جدا کردهایم تا روشهای تربیتی بهتر اعمال شود.
وی افزود: بنده هم اکنون در مقام این نیستم که از ساختار ۶.۳.۳ دفاع کنم چرا که زمانی که بنده عنوان وزیر به این وزارتخانه آمدم پایه ششم به دوره ابتدایی اضافه شده بود. بنده نیز معتقدم تغییر در ساختار نظام آموزشی مشکل گشا نیست و روشهای تدریس، محتوا و برنامه آموزشی باید تغییر یابد.