مصطفی ده مرده‌ئی - فوق تخصص جراحی پلاستیک، ترمیمی و سوختگی و دبیر اجرایی پنجمین همایش کشوری سوختگی با اشاره به اینکه مدتهاست در کار درمان بیماران سوخته هستم و با مشکلات این بیماران از نزدیک آشنا هستم، به تسنیم اظهار داشت: سوختگی طبق تعریف عبارتست از هر گونه آسیبی که به لایه‌های خارجی پوشاننده بدن یعنی پوست وارد شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران و رئیس مرکز آموزشی درمانی سوختگی شهید مطهری ادامه داد: این آسیب‌ها می‌توانند علل مختلفی داشته باشند. از آن جمله است سوختگی با آتش، آب جوش، اسید و غیره. علیرغم ظاهر ساده این تعریف انبوهی از مشکلات بدنبال این تعریف به سراغ فرد سوخته می‌آید. بسته به درصد و عمق سوختگی مشکلات متفاوت است.
ده مرده‌ئی تصریح کرد: فعلاً به بیان این مشکلات نمی‌پردازم تا در جای خودش باب بحث را باز کنم. ولی نخستین مسئله قابل بحث در این مورد فقدان سیستم آمار و اطلاع رسانی صحیح در مورد بیماران سوخته کشور است. طبق بررسی‌های اجمالی سوختگی سیزدهمین بار بیماری در ایران را بردوش دارد. سالانه حدود یکصد و پنجاه تا دویست هزار نفر دچار سوختگی می‌شوند این آمار مشابه کشورهای سطح پایین و به اصلاح جهان سوم است. وقتی آمار و اطلاعات صحیحی از یک بیماری نداشته باشیم بدین مفهوم است که نمی‌شود هیچگونه برنامه ریزی صحیحی در مورد آن موضوع داشت.
وی بیان داشت: آنچه که از همین بضاعت اندک برداشت می‌شود، این است که علت اکثر سوختگی‌ها در کشور عدم رعایت موازین ایمنی و اصول پیشگیری است. هر چند وقت در خبرها اعلام می‌شود که خودروها به‌دلیل نقص فنی آتش گرفته، مدارس به دلیل عدم استفاده از امکانات استاندارد دچار آتش سوزی می‌شوند، کارگران حین کار در پروژ‌های ساختمانی با برق فشار قوی دچار سوختگی م شوند و از این قبیل فراوان است.
ده مرده‌ئی گفت: پر واضح است که آمار سوختگی در کشور باید از اولین سطح بهداشتی درمانی یعنی خانه‌های بهداشت و درمانگاه‌های روستائی و شهری گزارش شود تا بتوان برای آینده تصمیم گیری کرد. پیشگیری اصل عمده درمان بیماران سوختگی است چرا که اگر سوختگی به همین منوال در کشور ادامه داشته باشد تمام بودجه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کفاف درمان این بیماران را نخواهد داد.
وی عنوان کرد: پیشگیری به معنی آنچه که در سایر موضوعات صدق می‌کند در این جا مصداق پیدا نمی‌کند. 90 درصد اقدامات پیشگیری از سوختگی مربوط به ارگان‌هائی غیر از وزارت بهداشت و درمان است. می‌توان به کمک رسانه‌ها و آموزش اصول پیشگیری بروز حوادث را به حداقل رساند. بهینه سازی سیستم سوخت خودروها، عایق کردن سیستم برق فشار قوی در محدوده ساخت و سازهای شهری، تبدیل سوخت آشپزخانه‌ها از گاز به برق و امثال اینکه در کشورهای دیگر انجام شده و نتایج آن نیز در پیشگیری به اثبات رسیده می‌تواند کمک بزرگی به جلوگیری از ایجاد حوادث کند.
ده مرده‌ئی در ادامه تصریح کرد: در این زمینه می‌رسیم به اتفاقاتی که بعد از سوختگی با آن سرو کار داریم. پذیرش در بیمارستان آغاز راه است. بیماران سوخته درد زیادی را متحمل می‌شوند. سوختگی‌های با درصد پائین مشکلات ناشی از ناتوانی‌هائی مانند محدودیت حرکتی و اسکارهای سوختگی را تجربه می‌کنند .سوختگی‌های با درصد بالا خطر از دست دادن حیات را دارد.
وی گفت: هزینه های درمانی بیماران سوخته از چند صد میلیون تا گاهاً میلیارد تومان متفاوت است. هر چند در ایران این هزینه توسط وزارت بهداشت و بیمه‌ها پرداخت می‌شود. اما بیمارستانهای سوختگی همیشه مشکل هزینه و درآمد دارند. بیش از نیمی از خدمات ارائه شده به بیماران سوخته در سیستم بیمه قابل پرداخت نبوده و از ردیف های سوختگی پرداخت می‌شود.
رئیس مرکز آموزشی درمانی سوختگی شهید مطهری عنوان کرد: هزینه درمان سوختگی در بیمارستان خصوصی پنج میلیون تومان به ازای هر درصد سوختگی است و این یعنی صد میلیون تومان به ازای سوختگی بیست درصد. این فاجعه است چون بیماران سوخته اکثراً از اقشار ضعیف جامعه هستند. در بیمارستانهای سوختگی دولتی این خدمات به‌صورت بیمه ای ارائه می‌شود و پرداختی بیمار بسیار ناچیز است اما جبران این هزینه‌ها برای بیمارستانهای سوختگی دشوار است.
وی افزود: سالها کار در بیمارستانهای سوختگی خاطرات بسیار ناراحت کننده ای را برایم تداعی می‌کند که فقط بخاطر انگیزه‌های اخلاقی و انسانی می‌شود به ادامه فکر کرد. یکی از بیماریهایی که تلخ ترین خاطره ها را برای بیمار و درمانگر باقی می‌گذارد سوختگی است. از مصائب درمان که بگذریم عوارض سوختگی تا سالها و یا پایان عمر گریبان گیر فرد سوخته است.
ده مرده‌ئی بیان داشت: لباسهای سوختگی گران قیمت، فیزیوتراپی وقت گیر و گران و عوارض روانی از جمله این موارد است. تمام بضاعت سوختگی چند صد تخت سوختگی است که تعداد کمی از آنها استاندارد است. هر چند طرح تحول سلامت کمک زیادی به این بیماران کرده و بیمارستانهای سوختگی را از ورشکستگی نجات داده است اما راهی طولانی در پیش است. ساخت بیمارستان سوختگی استاندارد به ازای هر تخت یک تا دو میلیارد تومان هزینه دارد. هزینه درمان این بیماران نیز به ازای هر بیمار بسیار بالاتر از سایر بیماران است.
رئیس مرکز آموزشی درمانی سوختگی شهید مطهری گفت: نکته مهم اینکه در مقایسه با سایر بیماران نجات بیمار سوخته نکاتی را به‌همراه دارد که از آن جمله اینکه این بیماران در سنین جوانی و تولید معمولاً دچار سوختگی می‌شوند و سالیان درازی را با معلولیت سپری می‌کنند سوختگی صورت این بیماران آنان را گوشه گیر کرده و دچار بیماریهای روحی روانی می شوند. درمان به موقع خیلی از این عوارض را کاهش می‌دهد.
ده مرده‌ئی خاطرنشان کرد: عزم جدی و ملی لازم است تا بتوان بیماران سوخته را به زندگی نزدیک به مطلوب رساند. دانشگاه علوم پزشکی ایران، مرکز تحقیقات سوختگی، انجمن حمایت از بیماران سوخته و سایر نهادهای خیریه مردم نهاد به این امر مهم همت گماشته و جلساتی را به این منظور ترتیب داده و نور امید در دل بیماران و درمانگران روشن شده است. امید که به همت دولت و وزارت بهداشت و درمان آموزش پزشکی و یاری انجمن‌های خیریه پروژه بیمارستان سوختگی دانشگاه علوم پزشکی ایران هر چه سریعتر به اتمام برسد و کمک‌های خیرین در این زمینه یاری گر بیماران سوخته باشد.
