در دنیای امروز زندگی زناشویی برخی زوجین در معرض آسیبهای روحی و روانی بسیاری قرار گرفته است.
با کمی دقت به آمار و ارقام در رابطه با ازدواج و طلاق با افزایش میزان طلاق بین زوجین جوان به خصوص در سالهای اولیه زندگی مواجه هستیم.
زندگی ابزاری و مکانیزه امروزی بستری را فراهم کرده تا برخی زوجهای جوان تحت تاثیر اختلافات سلیقهای و سبک زندگی جدید با باورهای در تعارض با ارزشهای سنتی حاکم بر جامعه قرار گیرند و در نتیجه با شدت گرفتن این تعارضات بین زوجین زمینه طلاق آنها فراهم شود.
* خانواده و نقش آن در ایجاد آرامش
خانواده به عنوان بنیادیترین نهاد اجتماع است که به عنوان محلی امن برای تامین آسایش و آرامش فرد تلقی میشود. خانواده به عنوان سنگ زیربنای جامعه و تنها نظام اجتماعی است که در همه جوامع مورد پذیرش بوده و جایگاه و نقش ویژه آن از هر جهت حائز اهمیت است.
خانواده اگر چه به عنوان هستهای کوچک از اجتماع است اما نقش موثری در حیات اجتماعی انسانها و شکلگیری شخصیت آینده آنها ایفا میکند در نتیجه استواری و استحکام روابط خانوادگی و بین فردی در خانوادهها موجب بهبود روابط اجتماعی و کاهش آسیبهای جامعه میشود اما با این تفاسیر گاهی اوقات به علت برخی بیدقتیها در عدم شناخت کافی زوجین از یکدیگر چالشها و تنشهای کوچک و بزرگی بین زوجین اتفاق میافتند که ادامه زندگی را برای هر یک از طرفین غیرممکن میکند و درنهایت منجر به بروز پدیده طلاق و جدایی میشود.
* طلاق و گسستن کانون خانواده
طلاق به عنوان یکی از منفورترین حلالها و یک پدیده اجتماعی تلخ، ارکان و نهاد خانواده را در هم ریخته و اثرات مخربی بر زوجین میگذارد. پدیده طلاق در جامعه امروز به عنوان یک آسیب اجتماعی مطرح میشود که ریشه در تغییر و تحولات گوناگون فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و ... دارد که به علت پیچیدهتر شدن زندگی امروزی بشر سطح آن گستردهتر شده است.
در گذشته طلاق بین مردم جامعه به عنوان یک امر زشت و ناپسند و قبیح تلقی میشد که همه در برابر آن وحشت داشتند.
اما امروزه طلاق بین قشرهای مختلف جامعه و به خصوص جوانان رایج شده و تا حدی قبح آن ریخته شده است که دیگر نسل امروزی و جوان از بروز این پدیده اجتماعی جا افتاده است.
طلاق به عنوان پدیدهای اجتماعی از مجموعه عواملی متاثر است و تنها یک عامل سبب بروز آن نیست. شناخت دلایل طلاق و عوامل موثر به کاهش میزان آن از جمله اقدامات مناسبی است که میتواند از شکلگیری این پدیده اجتماعی جلوگیری کند. از مجموعه عواملی که بر طلاق موثر است میتوان به علل روانشناختی، علل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اشاره کرد.
حال با توجه به افزایش آمار طلاق و روند صعودی آن در جامعه این روزها بحث داوری و شاهدان طلاق نیز مطرح میشود.
داور و یا به نوعی شاهد طلاق در اسلام به عنوان عاملی برای ایجاد صلح بین طرفین دعوا بوده و موجب پیوند دادن دوباره اعضای خانواده در کنار یکدیگر میشود.
* هدف مادی داوران طلاق
اما متاسفانه مسئله داوری و شاهد طلاق امروزه به عنوان منبع درآمدی برای برخی افرد شده است و هدفی مادی را دنبال میکند.
این مسئله تا جایی رسیده است که در برخی دادگاههای خانواده واحدی به نام واحد داوری وجود دارد که داوران با دریافت مبالغ مختلف 50 تا 100 هزار تومان به عنوان شاهد برای طرفین دعوا و زوجین فعالیت میکنند.
شاهدان پولی طلاق به صورت صوری و دروغین شهادت و گواهی میدهند که زوجین بعد از صحبت با یکدیگر به وسیله وی با یکدیگر سازش ندارند و گواهی به جاری شدن صیغه طلاق را میدهند.
حال با توجه به نقش مهم داوری در برقراری سازگاری پیوند مجدد زوجین متاسفانه داوری طلاق به شکل امری صوری و نمایشی درآمده است و به جای آنکه در شرایط بحرانی زوجین را برای تصمیمگیری صحیح و منطقی هدایت کنند بدون در نظر گرفتن نقش مهم خود باعث جدایی دو نفر میشوند.
در نتیجه باید با اقدامات مناسب نهادهای مربوطه و با همکاری مراکز روانشناسی و مشاورهای کشور نظارت دقیقی بر مراکز داوری طلاق شود تا افراد متخصص و تحصیلکرده برحسب میزان سواد و مدرک تحصیلی خود از میان مشاوران حوزه خانواده انتخاب شوند تا مشکلات خانوادههای شرف طلاق را شناسایی و درصدد حل آنها برآیند و در نهایت نظر خود را برای قاضی اعلام کنند.