به گزارشافکارخبر،فاطمه دانشور رئیس کمیته اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران در نشستی خبری به مناسبت روز جهانی کودک و با موضوع حمایت از کودکان گفت: ده سال است درباره کودکان بد سرپرست فعالیت می کنم. در مجموعه مهرآفرین، ۵۸۰۰ نفر را در تهران تحت پوشش داریم.
وی افزود: ما در این مجموعه چند حرکت را برای حساس سازی مسئولان و مردم انجام داده ایم؛ سمینارهایی با همکاری دانشگاه تهران، انتشار داستان های زندگی کودکان، برگزاری جشنواره های عکس، ساخت مراکز ارائه خدمات و پژوهش های گسترده کودکان در معرض آسیب.
مدیر عامل موسسه مهرآفرین افزود: ما در این پژوهش ها به این نتیجه رسیدیم که در ایران باید نهادی برای کودکان با عنوان نهاد ملی حمایت از کودک شکل بگیرد و ساختار آن باید با چیزی که تاکنون بوده، متفاوت باشد.
دانشور با اشاره به رونمایی از کتاب پژوهش های صورت گرفته، گفت: این پژوهش تا یک ماه آینده رونمایی خواهد شد.
رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران با اشاره به تنظیم برنامه ششم توسعه کشور گفت: با توجه به خلاء های قانونی بسیاری که در زمینه حمایت از کودکان وجود دارد، امیدوارم این پژوهش ها موضوع کودکان بد سرپرست، کارتن خواب ها و… در این برنامه مورد توجه بیشتری واقع شود.
وی افزود: به عنوان مثال ما قانون تامین زنان و کودکان بی سرپرست را داریم. اما در این قانون به کودکان بدسرپرست اشاره ای نشده است.
وی با اشاره به بررسی برنامه های توسعه در کشور در قبل و بعد از انقلاب گفت: مروری به وضعیت کودکان در ایران نشان می دهد در ۵ برنامه عمرانی قبل از انقلاب اصلاً به کودکان اشاره ای نشده است.
مدیر عامل موسسه مهرآفرین ادامه داد: برنامه های توسعه در ایران از سال ۶۸ آغاز شد. در برنامه اول درباره کودکان صرفاً به ایجاد امکانات آموزشی لازم برای تمام کودکان لازم التعلیم اشاره شده است.
رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران افزود: در برنامه های دوم، سوم و چهارم هم به صورت مستقیم به مسئله کودکان به ویژه کودکان بد سرپرست اشاره ای نشده است اما در برنامه پنجم، دولت را نسبت به تهیه و تدوین سند ملی امنیت کودکان در روابط اجتماعی با مشارکت دستگاه های دیگر مکلف کرده است.
عضو شورای شهر تهران گفت: با این حساب ما این خلاء را در سند چشم انداز داریم و از آنجائیکه ۲۳ درصد جمعیت کشور را کودکان تشکیل می دهند، این مسئله باید مورد توجه جدی تری قرار بگیرد.
دانشور با تاکید بر این نکته که برخی قوانین تنظیم شده اما خلاء هایی در آن دیده می شود، گفت: به عنوان مثال اصل ۳۰ قانون اساسی، دولت را مکلف کرده که وسایل آموزش و پرورش رایگان را ارائه دهد اما این مسئله برای کودکانی که والدینشان آنها را به مدرسه نمی فرستند، ضمانت ندارد.
وی ادامه داد: یا مثلاً فرزندان بهزیستی فاقد دفترچه بیمه خدمات درمانی و تامین اجتماعی هستند و هزینه های آنها از طریق سازمان های حمایت کننده به صورت موردی پرداخت می شود.
مدیر عامل موسسه مهرآفرین به ایراد دیگری در این حوزه اشاره کرد و گفت: در مورد کودکانی که بدسرپرست هستند، ما به سختی کودکان را به بهزیستی می دهیم اما بهزیستی بار دیگر به راحتی کودکان را به والدین می دهد. باید قوانین جدی تری تدوین کنند.
رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران با اشاره به قانون حمایت از کودکان و نوجوانان در سال ۸۱ گفت: تصویب این قانون گام مهمی در مقابله با کودک آزاری بود. اما به اهداف اصلی خود که مبارزه با کودک آزاری درون خانواده بود، نرسید.
عضو شورای شهر تهران تصریح کرد: از مشکلات دیگر این قانون، جامع نبودن و دربرگرفتن مجازات کیفری بود و نهادهای مدنی و غیر دولتی را در این قانون در کنار بهزیستی قرار نمی دهد.
دانشور افزود: یا طبق ماده ۷۲ کارکردن برای افراد کمتر از ۱۵ سال ممنوع است. اما سه استثناء را برای آن قرار داده است. اول کارگاه های خانوادگی را مستثناء کرده، دوم کارگاه های بیش از ۵ نفر را شامل آن کرده و سوم افراد ۱۵ تا ۱۸ سال را نوجوان تلقی کرده است.
وی در ادامه با بیان اینکه مبهم ترین وضعیت را کودکان خارج از نکاح دارند، گفت: این کودکان دارای حقوقی نیستند، از ارثممنوع اند و مسائل آنها بسیار پیچیده است.
مدیر عامل موسسه مهرآفرین ادامه داد: اما نکته مهم این است که حساسیت ها چه در سطح مسئولان و چه NGOهایی که می خواهند کمک کنند، باید توام با تفکر و عقلانیت باشد.
رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران با اشاره به اینکه کلان شهرها همواره با مشکلات متعددی روبرو هستند، گفت: ما در کلان شهرها، مهاجرت های غیر قانونی، فرار کودکان و… را داریم که یکی از آسیب های آن بارداری است. باید تکلیف این فرزندان مشخص شود که متاسفانه در این زمینه هم خلاء های قانونی بسیار وجود دارد.
عضو شورای شهر تهران تاکید کرد: اگر قانون تکلیف آنها را مشخص نکند، فاجعه در انتظار آنها و سپس در انتظار جامعه است.
دانشور ادامه داد: کودکانی که معتاد متولد می شوند، کودکانی که ایدزی متولد می شوند، بدون شناسنامه ها و… مسائلی است که نیاز دارد آنها را حل کنیم.
وی با اشاره به اینکه ما در قانون برای ازدواج سن تعیین کرده ایم، گفت: با اینحال برای مجازات دفاتری که اقدام به ثبت ازدواج های زیر سن قانونی می کنند، خلاء قانونی داریم.
دانشور با بیان اینکه قانون، نکاح قبل از ۱۳ و ۱۵ سال را منوط به اذن پدر کرده است، گفت: در بسیاری مواقع شاهدیم که پدر کودک خود را مجبور به ازدواج می کند. در این زمینه هم نیاز به بازنگری جدی در قانون داریم.
مدیر عامل موسسه مهرآفرین بحثخودکشی کودکان را نیز جدی خواند و گفت: در تحقیقی که انجام دادیم در بین سالهای ۸۱ تا ۸۳، تعداد ۱۷۶ کودک ۸ تا ۱۳ سال به دلیل مسمومیت در بیمارستان لقمان بستری شدند. که از این میزان ۱۱۱ مورد اقدام به خودکشی کرده بودند. ۵۹ نفر آنها پسر و بقیه دختر بودند.
رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران افزود: بیش از ۵۰ درصد آنها به دلیل آسیب های اجتماعی و نبود امنیت اجتماعی و روانی خودکشی کرده بودند.
عضو شورای شهر تهران در بخش پایانی صحبت های خود با بیان اینکه برنامه ششم توسعه در حال نگارش است، گفت: ما تحقیق و پژوهش کرده ایم، جلسه تشکیل داده ایم، تا بگوییم ۲۳ درصد جمعیت کشور که آینده ساز ایران هستند، نیاز به قانون جدی دارند. قوانین راجع به آنها سکوت کرده یا مبهم حرف زده است. برنامه شما راجع به آنها چیست؟
دانشور افزود: نبود قانون جامع برای حمایت از کودکان، نبود نهاد متولی برای تحقق حق کودکان، نبود نهاد هماهنگ کننده میان سازمان های متولی و… تنها بخشی از مطالبات ما است.
وی اضافه کرد: در مجموعه ۴۰۰ صفحه ای که به زودی رونمایی خواهد شد، در مصاحبه با فعالان حوزه کودک، تمام قوانین قبل و بعد از انقلاب و قوانین بین المللی را بررسی کرده ایم، بر ضرورت تشکیل نهاد ملی حمایت از کودک که NGOها ۵۰ درصد در آن سهم داشته باشند، تاکید شده است.
مدیر عامل موسسه مهرآفرین گفت: دستگاه های دولتی با رفتن مسئولانشان، سیاست هایشان عضو می شود و این یکی از مشکلات بزرگ در دولت، شهرداری و سایر نهادها است که مدیران سیاسی دارند نه متخصص اما NGOها همیشه هستند، لذا مشارکت آنها بسیار حائز اهمیت است.
