ملیحه کیانفر، رئیس اداره سلامت میانسالان و مادران وزارت بهداشت با تاکید بر نقش کلیدی سلامت زنان در سلامت جامعه، اظهار کرد: 49.5 درصد و تقریبا نیمی از جمعیت کشور را زنان تشکیل می دهند و توجه به سلامت آنان، ضرورتی انکارناپذیر است.
دلایل اصلی مرگ در زنان ایرانی
وی گفت: اداره میانسالان وزارت بهداشت جامعه هدف 30 تا 59 سال و درواقع بیشترین جمعیت فعال زنان کشور را تحت پوشش و بررسی قرار می‌دهد؛ طبق مستندات، در زنان 30 تا 59 ساله، بیشترین آمار مرگ و میر ناشی از بیماری‌های ایسکمیک قلبی، سرطان پستان، سکته مغزی، دیابت، حوادث ترافیکی، بیماری های ناشی از فشارخون بالا و سرطان روده بزرگ، است.
دو عامل مهم برای افزایش عمر باکیفیت
وی با تاکید بر ضرورت ارتقای سطح سواد سلامت جامعه به خصوص زنان، خاطرنشان کرد: دو عامل مهم در کاهش ابتلا به بیماری‌ها و ارتقای سطح کیفیت زندگی زنان، تغذیه مناسب و تحرک بدنی کافی، است.
72 درصد زنان ایرانی چاقی و اضافه وزن دارند
وی گفت: طبق آخرین پیمایش عوامل خطر بیماری‌های غیرواگیر در سال 1400، حدود 31 درصد زنان ایرانی چاق هستند و فقط 28 درصد آنان، وزن متناسب و مابقی اضافه وزن نیز دارند. یعنی در مجموع 72 درصد زنان ایرانی چاقی و اضافه وزن دارند.
لزوم فراهم سازی امکانات ورزشی مناسب برای بانوان در سطح کشور
کیانفر بر لزوم فراهم سازی امکانات ورزشی در دسترس و استاندارد برای ورزش کردن زنان در سطح شهر و روستا، افزود: به دلیل بافت فرهنگی کشورمان، بسیاری از زنان از ورزش کردن در پارک‌ها و فضاهای شهری عمومی امتناع می‌کنند، به همین دلیل لازم است که از سوی ارگان‌ها و نهادهای ذیربط، امکانات و زیرساخت های مناسبِ بانوان فراهم شود تا با آگاهی رسانی مناسب، آنان نیز بتوانند در برنامه روزانه خود، تحرک بدنی را جزو اولویت‌ها قرار دهند.
وی بر لزوم ارتقای سطح سواد سلامت زنان، تاکید و عنوان کرد: زنان سعی کنند هزینه‌های غیرضروری خود را حذف و به جای آن، ورزش را جایگزین کنند، تاکید همیشگیِ وزارت بهداشت بر تقدم پیشگیری بر درمان است؛ زیرا علاوه بر طول عمرِ باکیفیت، بار اقتصادی وارده بر نظام سلامت نیز کاهش می‌یابد.
کیانفر با بیان اینکه مشکل چاقی و اضافه وزن فقط مخصوص زندگی شهری نبوده و تمامی زنان در اقصی نقاط کشور از شهر تا روستا را دچار کرده است، گفت: در سنین بین 55 تا 64 سال، 20 درصد زنان چاق و در سنین 44 تا 54 ساله نیز 21 درصد چاق هستند، یعنی در گروه سنی 44 تا 54 ساله، از هر پنج زن، یک نفر چاق است.
لزوم داشتن حداقل 150 دقیقه تحرک بدنی در هفته
رئیس اداره سلامت میانسالان وزارت بهداشت با تاکید بر لزوم آگاهی بخشی در زمینه ریسک فاکتورهای سلامتی، گفت: 57.7 درصد زنان ایرانی فعالیت فیزیکی کم دارند، یعنی فعالیت بدنی آنها به صورت هفتگی کمتر از 150 دقیقه است؛ منظور از فعالی بدنی، فعالیتی است که ضربان قلب تندتر شود مانند پیاده روی سریع یا دویدن متوسط.
وی گفت: همانطور که انجام ورزش عضلات دیگر را تقویت می‌کند، عضلات قلب نیز از این شرایط مستثنی نیست. تقویت عضلات قلب به پمپاژ بهتر خون در سراسر بدن و کنترل کردن فشار خون کمک می‌کند.
وی گفت: 14.7 درصد زنان ایرانی مبتلا به دیابت هستند و 33 درصد زنان ایرانی سابقه فشارخون بالا دارند، همچنین 51 درصد زنان 55 تا 64 سال مبتلا به فشار خون بالا بوده و یا سابقه آن را داشته‌اند.
کیانفر تصریح کرد: نه تنها زنان، بلکه تمامی گروه‌های جامعه می توانند با مراجعه به مراکز جامع سلامت در سرتاسر کشور، از وضعیت سلامتی خود آگاهی یابند. آزمایشات، پایش‌ها و مشاوره‌های مختلف در زمینه های، تغذیه، وضعیت عمومی سلامتی، اضافه وزن، سلامت روان، غربالگری و پیشگیری از بیماری‌ها، در این مراکز به صورت رایگان انجام می‌شود و کافی است افراد به این مراکز مراجعه کرده، پرونده الکترونیک سلامت تشکیل داده و آگاهی یابی از وضعیت سلامتی شان را به تاخیر نیندازند. همکاران ما در نقش ماما و مراقب سلامت می توانند آنان را به خوبی راهنمایی کنند.
رئیس اداره مادران وزارت بهداشت گفت: زنان نقش مهمی در اجرای سیاست‌های بالادستی و برنامه‌های کلان از جمله جوانی جمعیت دارند، برای مثال، زنی که از سلامت جسمی و روانی کافی برخوردار باشد می تواند فرزندان سالم به دنیا آورد و پرورش دهد.
لزوم خود ارزیابی پستان‌ها در هرماه
وی درخصوص خدمات غربالگری در مراکز جامع سلامت گفت: در زنان اولین و مهمترین غربالگری، خود ارزیابی و معاینه پستان‌هاست؛ زنان می‌توانند در دوران باروری، پس از پایان عادت ماهیانه و در زمان یائسگی به صورت ماهانه پستان‌های خود را معاینه کنند و در صورت تغییر پوست پستان، وجود توده و یا ترشح از پستان به مراکز خدمات جامع سلامت و یا پزشک مراجعه کنند.
بعد از 40 سالگی، هر 2 سال یکبار ماموگرافی انجام شود
وی افزود: در زنانی که معاینات طبیعی بوده وسابقه خانوادگی ندارند، پس از 40 سالگی اولین ماموگرافی باید انجام شده و در صورت طبیعی بودن، هر دو سال یکبار انجام شود.
کیانفر درخصوص غربالگری سرطان دهانه رحم، عنوان کرد: پاپ اسمیر روش ساده و کم هزینه‌ای برای بررسی سلامت دهانه رحم است. در نظام شبکه بهداشتی کشور پس ازاولین مراجعه بانوان متاهل، تشکیل پرونده و بررسی تاریخچه باروری وی براساس شرایط و مبتنی بر دستورالعمل‌ها، پاپ اسمیر انجام می‌شود و در صورت طبیعی بودن، 3 سال بعد باید پاپ اسمیر انجام شود.
وی گفت: روش بعدی، انجام HPVتست است. این تست در حال حاضر در نظام شبه بهداشت کشور ارائه نمی شود، اما اگر خانمی انجام دهد و نتیجه آن طبیعی باشد، 10 سال بعد باید مجددا تست را انجام دهد.
رئیس اداره میانسالان گفت: غربالگری سرطان روده بزرگ در افرادی که سابقه خانوادگی دارند، از 45 سال به بالا و در افرادی که سابقه خانوادگی ندارند، 50 سال به بالا با انجام آزمایش خون مخفی در مدفوع، باید محرز شود؛ درصورت وجود خون مخفی، آزمایش‌های تکمیلی و کلونوسکوپی باید انجام شود.
کیانفر درخصوص بروز یائسگی در زنان گفت: یائسگی معمولا با یکسری علائم و عوارض هورمونی همراه است و زنان حتما باید شرایط جسمی خود را توسط یک ماما یا پزشک کنترل کنند تا از بروز عوارض بعداز یائسگی، مانند پوکی استخوان و یا سرطان پستان، پیشگیری کنند.
وی گفت: بسیاری از مولفه‌های موثر بر سلامت، خارج از حوزه وزارت بهداشت است، بنابراین می‌توان گفت سلامت موضوعی ملی و بین بخشی است و تمامی ارگان‌ها در حفظ سلامتی مردم نقش دارند.
