تحقیقات و مطالعات زیادی در مورد آنمی در خانمها انجام شده و میشود، اما آنمی در مردان اساساً نادیده گرفته میشود. افرادی که آنمی دارند بیشتر در معرض دیگر بیماریها مانند دیابت، آسم، سل، فشارخون بالا و... هستند. ازاینرو مهم است که علتهای پایینبودن هموگلوبین خون در مردان نیز درک شده و درمان مؤثر انجام بشود.
پایینبودن هموگلوبین به چه معناست؟
هموگلوبین پروتئین موجود در سلولهای خون است که اکسیژن را از ریهها به تمام بدن میرساند و کربندیاکسید ریهها را دفع میکند. برای یک آقا، سطح نرمال هموگلوبین در طیف ۱۴ تا ۱۷.۵ gm/dl قرار میگیرد و پایینتر از ۱۳ برای مردان کم محسوب میشود.
پایینبودن هموگلوبین به این معنی است که بدن شما بهاندازه کافی اکسیژن دریافت نمیکند و میتواند با علائمی مشابه علائم آنمی در خانمها خود را نشان بدهد:
. احساس ضعف و خستگی
. تنگی نفس
. بدندرد
. تندی ضربان قلب
. شکنندگی ناخنها
. رنگپریدگی
. سردرد
. عدم دقت و تمرکز
رژیم غذایی که از نظر مواد مغذی مانند آهن، B۱۲ و B۹ کمبودهایی دارد میتواند منجر به پایین آمدن سطح هموگلوبین خون شود. کمبود آهن یکی از شایعترین علتهای آنمی در آقایان سالمند میباشد
دلایل پایینبودن هموگلوبین در مردان
فاکتورهای زیادی وجود دارند که بر سطح هموگلوبین خون در مردان اثر میگذارند:
خونریزی داخلی
خونریزی در اثر آسیب، زخم یا بیماری مانند سرطان کولون یا خونریزی در سیستم گوارش منجر به پایین آمدن سطح هموگلوبین میشود.
تولید کم سلولهای قرمز خون
مغز استخوان، سلولهای قرمز و سفید خون را میسازد. گاهی عوارض و بیماریهایی میتوانند بر توانایی مغز استخوان در تولید سلولهای قرمز خون اثر بگذارند، مثلاً لوسمی، بیماری مزمن کلیوی، شیمیدرمانی و...
چنین وضعیتی در افراد سنین بالا بعد از یک بیماری مزمن شایعتر است و یکی از علتهای اصلی آنمی در مردان سالمند محسوب میشود. در برخی موارد مانند بزرگشدن طحال یا کمخونی سلولهای داسیشکل، سلول قرمز خون بهاندازه کافی تولید میشود؛ اما سلولها سریعتر از اینکه بتوانند جایگزین شوند میمیرند.
جذب اندک آهن
آهن برای ساخت هموگلوبین لازم است. گاهی توانایی بدن برای جذب آهن بعد از عمل جراحی تحتتأثیر قرار میگیرد و باعث کمبود آهن میشود.
کمبود مواد مغذی
رژیم غذایی که از نظر مواد مغذی مانند آهن، B۱۲ و B۹ کمبودهایی دارد میتواند منجر به پایین آمدن سطح هموگلوبین خون شود. کمبود آهن یکی از شایعترین علتهای آنمی در آقایان سالمند میباشد.
بیماریهای ژنتیکی
گاهی برخی از عوارض ژنتیکی میتوانند به دلیل نقص ژنتیکی که ایجاد میکنند باعث پایینبودن سطح هموگلوبین خون شوند. آنمی سلولهای داسیشکل و تالاسمی دو نمونه از اختلالات ژنتیکی خون هستند.
آنمی ناشی از بیماری مزمن
آنمی ناشی از بیماریهای مزمن نتیجهٔ یک بیماری جدی است که یکی از علتهای معمول آنمی در مردان سنین بالا (بالای ۶۵ سال) محسوب میشود. التهاب ناشی از یک بیماری مزمن بر توانایی بدن در استفاده از آهن برای تولید سلولهای قرمز خون اثر میگذارد. بیماریهای مزمنی که میتوانند باعث آنمی شوند بیماریهای خودایمنی، سرطان، نارسایی احتقانی قلب و... میشوند.
درمان پایینبودن سطح هموگلوبین چیست؟
برای درمان پایینبودن سطح هموگلوبین لازم است علت اصلی آنمی مشخص شود.
غذاهای آهندار زیاد بخورید
مصرف غذاهای غنی از آهن و دیگر مواد مغذی میتوانند به حفظ سطح سالمی از هموگلوبین کمک کنند. مواد غذایی زیر آهن دارند:
. حبوبات
. عدس
. سبزیجات برگدار، چغندر
. میوههایی مانند سیب و انار
. مغزها و دانهها
. تخممرغ
. گوشت قرمز و ماهی
فولیکاسید بیشتر بخورید
فولیکاسید یک ویتامین B است که به تولید هِم که بخش ضروری هموگلوبین است کمک میکند. برخی منابع فولیکاسید شامل اسفناج، بادامزمینی، غلات کامل و... میشوند. برای جذب بهتر میتوانید از مکمل فولیکاسید نیز استفاده کنید؛ اما فقط با اجازه پزشک.
جذب آهن را بالا ببرید
برخی املاح و ویتامینها به جذب آهن کمک میکنند. این مواد مغذی شامل ویتامین A، ویتامین C و بتاکاروتن میشوند. میتوانید مواد مغذی را از غذاها یا مکملها دریافت کنید. کدوحلوایی و ماهی بهعنوانمثال ویتامین A دارند. پرتقال، توتفرنگی و پاپایا ویتامین C دارند و هویج و انبه و تربچه دارای بتاکاروتن هستند.
مکمل آهن مصرف کنید
مکملهای آهن نیز میتوانند به بهبود سطح هموگلوبین خون کمک کنند؛ اما فقط در موارد شدید. مکمل آهن باید فقط با تجویز پزشک مصرف شود؛ زیرا اوردوز کردن هر ماده مغذی میتواند مشکلاتی برای سلامتی ایجاد کند.