نه گفتن به این معنی نیست که شما سختگیر یا نامهربان هستید. در برخی شرایط خاص، این بهترین پاسخی است که می توانید بدهید.
در ادامه به بررسی هفت موقعیت کلیدی می پردازیم که در آن ها «نه گفتن» می تواند سالم‌ترین گزینه برای شما باشد. مخالفت کردن لزوماً به معنای لجبازی یا درگیری نیست؛ بلکه نشان‌دهنده درک و تاکید بر مرزهای خود است.
۱) هنگامی که موضوع احترام به خود است
«احترام» یک کلمه ساده است، اما بار معنایی زیادی دارد؛ به خصوص وقتی صحبت از احترام به خود باشد.
اصول روانشناسی اغلب بر اهمیت حفظ احترام به خود تأکید می کنند. شما باید ارزش های خود را بدانید و مرزهایی را تعیین کنید که از سلامت عاطفی و ذهنی شما محافظت می کنند.
در مواقعی ممکن است که افراد از ما توقع بیش از حد و انتظارات غیر واقعی داشته باشند یا حتی ارزش ها و اصول ما را نادیده بگیرند.
در چنین مواردی، نه گفتن تنها یک گزینه نیست، بلکه بهترین پاسخی است که می توانید بدهید. مخالفت کردن به این معنی نیست که شما خودخواه یا نامهربان هستید. در واقع به این معناست که شما به ارزشتان احترام می گذارید و از خودتان دفاع می کنید.
۲) زمانی که درخواستی خلاف باورهای شخصی شما باشد
بر اهمیت وفادار ماندن به باورهای شخصی خود در بسیاری از مکتب ها، از جمله بودیسم تاکید شده است.
این باورها، ارزش ها و اصول ما هستند که هویت ما را شکل می دهند. آنها اعمال ما را هدایت می کنند، دیدگاه هایمان را شکل داده و به ما احساس داشتن هدف در زندگی می دهند.
ما باید بیاموزیم که هماهنگ با ارزش ها و اصول خود زندگی کنیم، حتی اگر به معنای نه گفتن به چیزهایی باشد که با آنها همسو نیستند.
۳) هنگامی که رفاه و سلامت شما در خطر باشد
شاید شما هم دائماً با هر درخواستی موافقت کنید، اما با این کار سلامتی خود را به خطر می‌اندازید.
روانشناسان اغلب روی اهمیت اولویت دادن به سلامت و رفاه و مراقبت از خود تاکید دارند.
لازم به یادآوری است که همه ما محدودیت های فیزیکی، ذهنی و عاطفی داریم. فرای مسئولیت های خود عمل کردن می تواند منجر به استرس، فرسودگی شغلی و حتی مشکلات سلامتی شود.
اگر موافقت با یک درخواست به معنای بی خوابی، حذف وعده‌های غذایی یا نادیده گرفتن سلامت روان شما باشد، بهترین پاسخ یک نه قاطع است.
۴) زمانی که چیزی باعث ترس شما می شود
تصمیمات مبتنی بر ترس به ندرت رضایت و شادی شما را به دنبال خواهند داشت.
ما باید بر اساس خرد و منطق تصمیم بگیریم؛ نه ترس. اگر به دلیل ترس از ناامید کردن دیگران یا مواجهه با تعارض به چیزی بله می‌گویید، وقت آن است که تجدید نظر کنید.
به یاد داشته باشید که وقتی موافقت کردن ناشی از ترس است، نه گفتن اشکالی ندارد. از خود دفاع کنید و انتخاب هایی داشته باشید که منعکس‌کننده خواسته ها و ارزش های واقعی شما باشند.
۵) هنگامی که موافقت کردن آسان ترین کار در موقعیت های دشوار است
گاهی اوقات، ما با درخواست هایی موافقت می کنیم؛ نه به این دلیل که این کار درستی است، بلکه به این دلیل که ساده ترین کار است. نه گفتن و مواجهه با ناامیدی یا تعارض می تواند ناراحت‌کننده باشد.
با این حال، انتخاب راه آسان اغلب می‌تواند ما را به مسیری برساند که واقعاً آن چیزی نیست که می‌خواهیم یا به آن نیاز داریم. ممکن است که این کار موقتاً از ناراحتی جلوگیری کند، اما در درازمدت، می تواند باعث ایجاد مشکلات مهم تری شود؛ مانند احساس رنجش، استرس یا فشار روانی.
روانشناسان ما را تشویق می کنند که این لحظات ناراحت‌کننده را به چشم فرصتی برای رشد ببینیم. نه گفتن، حتی زمانی که سخت است، می تواند فوق‌العاده قدرتمند باشد.
ممکن است که این کار در کوتاه مدت سخت تر باشد، اما در دراز مدت ارزشش را دارد.
۶) زمانی که درخواستی آرامش درونی شما را به هم می زند
دستیابی به آرامش درونی باید اولویت شما در زندگی باشد. آرامش درونی، به معنای یافتن احساس آرامش و تعادل در درون خود، صرف نظر از شرایط بیرونی است.
مواقعی پیش می آید که موافقت کردن با درخواستی می تواند این آرامش درونی را به دلیل تضاد با ارزش های شما، بار بیش از حد مسئولیت ها یا درگیری در موقعیت های سمی مختل کند.
در چنین مواردی، نه گفتن نه‌تنها بهترین پاسخ است، بلکه از از آرامش شما محافظت خواهد کرد.
آرامش درونی ما ارزشمند است و باید به هر قیمتی حفظ شود. بنابراین اگر در موقعیتی قرار گرفتید که این آرامش را تهدید می کند، به یاد داشته باشید که نه گفتن اشکالی ندارد.
۷) هنگامی که موافقت کردن باعث خوشحالی و رضایت آنی می شود
این مورد ممکن است شما را متعجب کند، اما گاهی اوقات بهتر است هنگامی که موافقت کردن فوراً باعث خوشحالی می شود، نه بگویید.
ما در دنیایی زندگی می کنیم که در آن حس رضایت فوری اغلب در اولویت قرار می گیرد. ما می خواهیم دیگران را راضی کنیم، مورد پسند واقع شویم و از تعارض اجتناب کنیم. بله گفتن اغلب می تواند به ما احساس رضایت و موفقیت فوری بدهد.
با این حال، بسیار مهم است که دیدی فراتر از آن رضایت آنی داشته باشیم و تأثیر بلندمدت انتخاب هایمان را در نظر بگیریم. آیا موافقت با این درخواست منجر به استرس خواهد شد؟ آیا با اهداف و ارزش های بلندمدت ما همسو است؟
گاهی اوقات، بهترین پاسخ نه است، حتی اگر بله گفتن باعث خوشحالی ما در کوتاه مدت شود. شما باید انتخاب های مسئولانه ای بگیرید که در دراز مدت به نفعتان باشد، حتی اگر در لحظه احساس رضایت نداشته باشید.
بنابراین دفعه بعد که وسوسه شدید برای لذت و رضایت در لحظه با درخواستی موافقت کنید، لحظه ای مکث کنید و در نظر بگیرید که آیا نه گفتن ممکن است انتخاب بهتری برای آینده شما باشد یا خیر.
