در سالهای اخیر، تحقیقات متعددی روی میکروبهای روده متمرکز شدهاند، به ویژه نحوه تعامل آنها با مغز (محور میکروبیوتا - روده - مغز). از آنجایی که غذاهای تخمیر شده به ویژه به دلیل فواید سلامت روده شناخته شدهاند، محققان در این آخرین تحقیق خود به بررسی چگونگی تاثیر این غذاها بر سلامت روان را پرداختهاند. زمانی که راجع به غذاهای تخمیر شده صحبت میشود، منظور تخمیر لاکتوز است. به معنای این که نشاسته و شکر در سبزیجات و میوهها به اسید لاکتیک تبدیل میشوند. اسید لاکتیک یک ماده نگهدارنده طبیعی است که مانع از عملکرد باکتری مضر میشود. تخمیر لاکتوز انواع باکتریهای بدن را از بین میبرد و باعث میشود که باکتریهای خوب بهتر عمل کنند.
این تحقیق جدید منتشر شده در «نئوروساینس اند بیهیورال ریویوز» (Neuroscience & Behavioral Reviews ) به بررسی انواع مختلف غذاهای تخمیر شده، تکنیکهای تخمیر و توانایی آنها در تأثیرگذاری بر محور میکروبیوتا –روده - مغز پرداخته است. محور مغز- روده، ارتباط بین سیستم عصبی رودهای و سیستم عصبی مرکزی در مغز است. این ارتباط به صورت دوطرفه است و از میکروبیوتای روده به مغز و از مغز به میکروبیوتای روده انجام می پذیرد. میکروبیوتای روده میتواند از طریق محور مغز-روده موجب بهبود اختلالات عصبی مانند اوتیسم، پارکینسون و آلزایمر شود.
نمونههایی از غذاهای تخمیر شده که میتوانند با بهبود عملکرد شناختی مرتبط باشند،عبارتند از:
کیمچی ( یک خوراک تخمیر شده و نمکی سنتی متعلق به کشور کره جنوبی است که از سبزیجات و ادویهجات گوناگون و معمولا با کاهوی چینی و ترب سفید کرهای و نوعی کلم و فلفل قرمز درست میشود)
کلم ترش
کفیر ( کفیر نوشیدنی تخمیری حاصل از شیر و دانههای کفیر است که سرمنشا آن کوههای قفقاز در روسیه است. دارای عطر و طعم خوبی بوده و میتواند همراه با عسل و سایر میوهها مصرف شود)
میسو (یا خمیر سویا یک نوع ماده غذایی است که از تخمیر غلات به دست میآید)
تمپه (یکی از فراوردههای سنتی سویا است. این محصول با کشت طبیعی و فرایند تخمیر کنترل شده سویا در ظاهری شبیه به کیک تولید میشود که شباهتی به برگرهای تولید شده برای گیاهخواران دارد)
ماست
دوغ سنتی
نان سنتی
ترشی
نویسندگان این بررسی به این نکته اشاره کردهاند که غذاهای تخمیر شده مستقیما بر سیستم غدد درون ریز تأثیر میگذارند که بر هورمونهایی مانند گرلین، نوروپپتید-Y، پپتید 1 شبه گلوکاگون (GLP-1) و سروتونین تأثیر میگذارد. غذاهای تخمیر شده سرشار از پری بیوتیکها و پروبیوتیکها هستند. با این حال، برای درک اینکه چگونه غذاهای تخمیر شده بر اشتها و گرسنگی تأثیر می گذارد، تحقیقات بیشتری لازم است.
نیکول آونا متخصص علوم اعصاب در دانشکده پزشکی مونت سینای و استاد مدعو روانشناسی سلامت در دانشگاه پرینستون در این باره گفت: ما از مطالعات قبلی می دانیم که یک محور روده - مغزی اثبات شده وجود دارد و بنابراین، رژیم غذایی را مستقیما به مغز و رفتار آن بر اساس سلامت میکروبیوتای ما مرتبط میکند.