رضامراد صحرایی با حضور در شبکه افق سیما درباره اهمیت ابلاغ سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ، اظهار کرد: ۱۲ سال از تصویب سند تحول بنیادین آموزش و پرورش می‌گذرد و این سند چشم انداز روشنی را برای مدارس و دانش آموزان و نسل آینده ایران ترسیم کرده است.
وی با بیان اینکه این سند در بدو تصویب با یک چالش مواجه شد و آن قرار گرفتن یک سند بدیل خارجی در کنار آن بود، یادآور شد: از این رو ما یک دهه را در اجرای این سند از دست دادیم. طبق فصل پایانی سند، این سند باید پنج سال یکبار به روز شود و طبیعتا وزیر آموزش و پرورش باید سالی یک بار گزارش اجرای سند را ارائه می‌داده است اما من سوابق را نگاه کردم و گزارش پیدا نکردم. گزارش اول را امروز (سه‌شنبه ۷ شهریور) یا اگر وقت نشود، نگاشت نهادی این سند را دو هفته دیگر در شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه می‌دهم.
به گفته وزیر آموزش و پرورش تمام وزارتخانه‌ها در اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش دخیل هستند و این سند شش ساحت تربیت دینی، عبادی و اعتقادی، ساحت تربیت فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، ساحت تربیت زیستی و بدنی، ساحت تربیت اقتصادی و فناورانه و ساحت تربیت هنری و زیبایی شناختی را برای تربیت ترسیم کرده است.
وی توضیح داد: ۱۵ جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی به سند تعلق می‌گیرد تا تصویب شود و پس از اینکه تصویب می‌شود، شش زیر نظام برای آن تعیین می‌شود. بعد از آن باید تمام نظام برنامه‌ریزی آموزش و پرورش مبتنی بر این زیر نظام‌ها شکل می‌گرفته اما سند جایگزین خارجی به جای آن می‌آید و بدیل این سند می‌شود. می‌توان گفت سند تحول کنار می‌رود چراکه واقعا مسکوت مانده و حتی در مواردی عقب گرد هم کرده است.
صحرایی تصریح کرد: ما در دولت سیزدهم به سراغ این موضوع رفتیم که برنامه عمل سند باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟، این آمار را خارج کردیم. این سند به نگاشت نهادی نیاز دارد. این نگاشت آماده شده است و ما هفته‌ای یک بار درباره سند تحول جلسه کاری دقیق و چالشی داریم. نگاشت دوم، نگاشت حقوقی این سند است. مطابق با گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، سند تحول بنیادین به ۱۸ قانون نیاز دارد که یکی از این قوانین، قانون رتبه بندی است و به ۱۷ قانون یا مقرره دیگر نیز نیاز دارد.
وی از نگاشت مدرسه‌ای برای سند تحول نیز نام برد و توضیح داد: نقطه اجرای سند تحول داخل مدرسه است و ما نگاشت مدرسه‌ای را آماده کردیم. برای اجرای این نگاشت مدرسه‌ای، دوره‌های رهیاران تحول را اجرا کردیم و قریب به ۱۵ هزار معلم و مدیر جوان و با انگیزه را در سراسر کشور وارد این فرآیند آموزشی کردیم. برای اجرای نگاشت مدرسه‌ای ۷۰۰۰ مدرسه دولتی عادی را نقطه هدف قرار دادیم و شیوه نامه آن را برای ۵۰۰۰ مدرسه تحت عنوان «مدارس تحولی» امسال ابلاغ کردیم. برای این مدارس ۱۰ مولفه تعیین کردیم تا به این مولفه‌ها دست یابند. همچنین در این راستا رویداد الف تا را نیز برگزار کردیم.
صحرایی در پاسخ به سوالی در خصوص موسسات کنکوری که به بحث راه‌اندازی مدرسه وارد شده‌اند و در مقطع ابتدایی نیز دانش آموز را با تست‌زنی آشنا می‌کنند، تاکید کرد: برایشان برنامه داریم. البته عمدتا تمرکز این‌ها بر روی متوسطه دوم است. یکی از کارهای جدی که در دستور کار قرار داده‌ایم، بحث ساماندهی کنکور است. در گام اول، شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوبه سیاست‌های اصلاح نظام ورود به دانشگاه‌ها را تصویب کرد و ضریب تاثیر قطعی امتحانات نهایی پایه سوم متوسطه دوم برای امسال ۴۰ درصد شد. وقتی ما نقطه هدف را اینگونه اصلاح می‌کنیم کتاب، معلم و نمره پایان ترم و نه تست و موسسه و کتاب کمک درسی برای ورود به دانشگاه تعیین کننده می‌شود.
با مقاومت غیر قابل توصیف مافیای کنکور برای زمین زدن مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی مواجه بودیم
جای خالی دانش‌آموزان مناطق محروم در دانشگاه‌های دولتی
وزیر آموزش و پرورش توضیح داد: ما امسال با مقاومت غیر قابل توصیف مافیای کنکور برای زمین زدن مصوبه سیاست‌های اصلاح نظام ورود به دانشگاه‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی مواجه بودیم. ما پیش‌تر یک بار در سال ۹۵ در اجرای این مصوبه شکست خورده بودیم. در سال ۹۵ این قانون تصویب شد اما شکست خورد و علت شکست آن همین موسسات کنکوری بودند.
وی ادامه داد: این موسسات کنکوری قدرت فوق تصور داشتند اما دیگر نخواهند داشت. ما به جنگ مافیای کنکور رفتیم. در آغاز کار چالش‌هایی داریم و این چالش‌ها کم نبودند. از سوی دیگر امروز تقریبا از بچه‌های مناطق محروم در دانشگاه‌های برتر نیست و باید علت آن را تحلیل کرد. همچنین در مدارس دولتی تنوعی داریم که باید به حداقل ممکن برسد و این امر در دستور کار ما است.
پایش ملی در پایان هر مقطع تحصیلی
استخراج تاثیر منطقه جغرافیایی و جنسیت در پذیرش دانش‌آموزان در دانشگاه‌ها
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به مصوبات برنامه هفتم توسعه، تصریح کرد: در برنامه هفتم توسعه تصویب شد که پایان هر مقطع سه ساله (سه سال ابتدایی اول، سه سال ابتدایی دوم، سه سال متوسطه اول و سه سال متوسطه دوم) یک آزمون ملی پایشی گرفته شود. این آزمون ملی و سراسری و هماهنگ و است و توسط مرکز سنجش و تضمین کیفیت وزارتخانه آموزش و پرورش برگزار می‌شود. این آزمون تحلیلی از عملکرد ما است و بازخوردی به خانواده‌ها می‌دهد اما دخالتی در رفتن بچه‌ها به پایه بالاتر ندارد.
وی درباره اهمیت داشتن اطلاعات پایشی از وضعیت تحصیلی دانش آموزان، توضیح داد: امتحانات نهایی امسال برای اولین بار تصویر روشن و قابل اعتمادی از وضعیت علمی مدارس ایران به ما داده است. الان ما می‌دانیم نوع مدرسه، جنسیت و منطقه جغرافیایی چه تاثیری در پذیرش بچه‌ها داشته است. در گام‌های بعدی که اطلاعات کامل شود، رابطه بیین دهک ها را نیز می‌توان استخراج کرد.
معلمان باید ۱۲ ساعت در مدارس خاص و ۱۲ ساعت در مدارس عادی تدریس کنند
صحرایی با اشاره به در پیش گرفتن راهبرد تقویت مدارس دولتی در این وزارتخانه، اظهار کرد: برای مثال معلمان خوب ما دوست دارند در مدارس شاهد و سمپاد و نمونه دولتی تدریس کنند. امسال گفتیم هر معلمی باید ۱۲ ساعت در مدارس خاص و ۱۲ ساعت در مدارس عادی تدریس کند. اینگونه گردشی در بین معلمان رخ می‌دهد. ما در حال حاضر ۷۰۰ مدرسه سمپاد داریم و مدارس سمپاد یاری کننده مدارس عادی هستند. در راستای تدوین بسته تقویت مدارس دولتی را معاون اول رئیس جمهوری به بنده اعلام کردند که اگر لازم است لایحه‌ای دراین راستا تنظیم کنیم که در حال بررسی هستیم.
تربیت معلمان سمپادی از سایر معلمان جدا می‌شود؟
وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به سوالی در خصوص پذیرش معلمان سمپاد در دانشگاه فرهنگیان به صورت مجزا از سایر معلمان، توضیح داد: مدارس سمپاد به معلمان خاص خود نیاز دارند. ایده ای مطرح شد مبنی بر اینکه بتوانیم برای برخی دروس خاص دبیرستان ها از ابتدا بگوییم که این فرد برای سمپاد تربیت می‌شود. به شرط اینکه برای مثال در فارغ التحصیلی چند ویژگی ممتاز تری نسبت به سایرین داشته باشد. البته نسبت به اجرای این ایده شک جدی وجود دارد. اینایده طرفدارانی و مخالفانی دارد. گروهی را برای بررسی این ایده قرار داده‌ام اما هنوز اقدام خاصی اتفاق نیافتاده است.
به مدارس غیر انتفاعی ابتدایی سخت گیرانه‌تر مجوز می‌دهیم
وی در خصوص سخن خود مبنبر اینکه نباید به مدارس ابتدایی غیر انتفاعی مجوز داد، توضیح داد: من در توسعه مدارس غیر دولتی انقباضی عمل می‌کنم و این سیاست بنده است. حتما سطح کیفی مدارس غیر دولتی را باید آنچنان بالا برد که اگر واقعا مدرسه‌ای غیر دولتی است آن مدرسه ویژگی‌های ممتازی به لحاظ تجهیزات و فضا و معلم داشته باشد. این ر حالی است که بسیاری از مدارس غیر دولتی ما خانه اند که به مدرسه تبدیل شده‌اند.
صحرایی تاکید کرد: تا مِی‌توانیم نباید به مدرسه غیر انتفاعی ابتدایی مجوز دهیم بلکه به متوسطه اول، دوم، هنرستان‌های فنی حرفه‌ای غیر انتفاعی مجوز دهیم چراکه نمی‌توانیم دانش آموزان مدرسه ابتدایی را به دست کس دیگری غیر از خودمان دهیم. دردانه‌های مردم امانت سنگینی برای ما هستند. نه اینکه نخواهیم هیچ مجوزی دهیم اما حتما به مدارس غیر انتفاعی ابتدایی سخت گیرانه‌تر مجوز خواهیم داد. در دوره مدیریت من بیش از هزار مدرسه غیر دولتی یا کاملا تعلیق شد یا تذکر جدی داشت. البته باید قدردان بیش از ۱۸ هزار مدرسه غیر دولتی باشیم که بیش از ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار دانش آموز ما در این مدارس درس می‌خوانند.
رتبه‌بندی و فراز و فرودهایش
وی درباره قانون رتبه بندی توضیح داد: در سال ۱۴۰۱ اجرای قانون رتبه‌بندی را پس از ۱۱ سال داشتیم. در ابتدا این قانون با ۸۰۰۰ میلیارد تومان برای تقریبا ۶۰ درصد معلمان پیش‌بینی شده بود که اجرا نشد. بازه اجرای آن نیز سه ساله بود. وقتی دولت برای تصویب این قانون همراهی کرد، به ما گفته شد رتبه بندی برای همه معلمانی که ممکن است ذی‌حق باشند اجرا می‌شود و برای آن عدد تعیین نشد. از سوی دیگر ۳۸ هزار میلیارد تومان نیز بودجه برای اجرای اولیه آن دیده شد.
وزیر آموزش و پرورش یادآور شد: ما قانون را اجرا کردیم و به چالشی در انتهای سال قبل برخوردیم که روزهای تلخی را آموزش و پرورش گذراند اما شیرین شد. رئیس جمهوری دستور دادند ۵ هزار میلیارد تومان دیگر به‌روی بودجه رتبه بندی گذاشتند و با تقریبا ۴۳ هزار میلیارد تومان قانون رتبه بندی اجرا شد. امروز میانگین کشوری، ۲۶ درصد حقوق معلمان از رتبه بندی است. بعد از آن اعتراضات همکاران را بررسی کردیم که همین هفته مرحله دوم اجرای رتبه‌بندی برای اعمال اعتراضات همکارانی که اعتراضات آنها وارد بوده است، اجرا می‌شود. ما باید طبق قانون الان آیین نامه ارتقاء را بنویسیم. برای نوشتن آیین نامه از همه معلمان مشارکت می‌جوییم.
بی‌رتبه‌ها هم رتبه‌بندی می‌شوند
وی در پاسخ به این سوال که برخی معلمان اعلام می‌کنند با ۲۰ سال سابقه تدریس قانون رتبه بندی برایشان اعمال نشده است، خاطر نشان کرد: اگر فردی با ۲۰ سال سابقه معلمی رتبه بندی نشده است این امر دلایلی دارد از جمله آنکه یا فرد فرآیند رتبه‌بندی خود را کامل نکرده است و یا اساسا تقاضای رتبه‌بندی نکرده است. ما برای افرادی که رتبه ندارند تصمیماتی اتخاذ کردیم، بی‌رتبه‌ها به رتبه یک، دو، سه، چهار و پنج رتبه‌بندی می‌شوند و احکام افراد از این هفته اجرایی می‌شود؛ فرآیند اعمال رتبه‌ها شروع شده است.
وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: اتفاق دیگر آموزش و پرورش تحول چشم‌گیر در نظام جذب معلمان بود. امسال ما ۷۵ هزار معلم جدید به آموزش و پرورش می‌دهیم. سازمان اداری و استخدامی کمک کرد و این ۷۵ هزار معلم جدید در یک سال وارد آموزش و پرورش می‌شوند. دو مورد این جذب از طریق آزمون استخدامی است. در این راستا معلمانی که سال‌های قبل ظرف ۲۵ دقیقه تا نیم ساعت انتخاب می‌شد، این بار در هشت ساعت با گذراندن چندین مرحله شبه کانون ارزیابی، مورد ارزیابی قرار گرفتند. افراد در مقابل ارزیابان اجرای واقعی داشتند و در موقعیت واقعی قرار می‌گرفتند تا انتخاب شوند.
صحرایی تصریح کرد: از سوی دیگر به ظرفیت دانشگاه فرهنگیان ۲۰ تا ۲۵ درصد و به فضای این دانشگاه قریب به ۷۰۰ هزار متر مربع اضافه شد. امسال در حوزه فرهنگی سال بی‌نظیری بود. تقریبا طرح "نماد" یعنی نظام مقابله با آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزان را اجرا کردیم و نزدیک سه تا پنج میلیون دانش‌آموز غربالگری شده و مداخله مثبت برای آنها شروع شد. ۳۲ مرکز مشاوره داشتیم اما تعداد این مراکز در حال حاضر به بالای ۶۰۰ مرکز رسیده است.
