آزیتا چگینی متخصص بیهوشی و عضو هیئت علمی موسسه طب انتقال خون در خصوص خود مراقبتی برای کم کردن نیاز به اهدای خون گفت: کم خونی مشکلی بسیار شایع است به طوری که حدود ۳۰ درصد جمعیت جهان مبتلا به کم خونی و فقر آهن هستند. همچنین فاکتورهایی مانند: سن و جنسیت بر میزان نرخ ابتلا به کمخونی تاثیر گذار است. برای مثال در کودکان، زنان باردار و همچنین بانوان در سن باروری، موارد بیشتری از کم خونی دیده می شود.
وی ادامه داد: کمخونی در افراد مختلف با علائم متفاوتی بروز می کند که پزشک با معاینه بیمار و بررسی این علائم، به کمخونی فرد مشکوک می شود که با انجام آزمایش خون، تشخیص نهایی داده می شود.
چیگنی خستگی، کم آوردن نفس، احساس ضعف، سردرد و سرگیجه، پای بیقرار، عدم تمرکز و تپش قلب از علائم شایع کم خونی دانستو افزود: سندرم پای بیقرار معمولا خود را به صورت احساسی مبهم و یا گزگز در پا بروز می دهد، و بیمار برای خلاصی از این علائم نیاز به راه رفتن و یا دراز کشیدن دارد.
متخصص بیهوشی و عضو هیئت علمی موسسه طب انتقال خون یادآور شد: از علائم دیگر کمخونی میتوان به بی رنگ شدن کف دست، التهاب و زخم در اطراف دهان و زبان، ناخنهای قاشقی، ریزش مو، تمایل به خوردن خاک و سردی غیر معمول دست و پا اشاره کرد.
چیگنی ادامه داد: در مبتلایان به کم خونی، تعداد گلبولهای قرمز کاهش می یابد و در نتیجه اکسیژنرسانی به اندامهای بدن، دچار مشکل می شود، یکی از اندامهایی که تحت تاثیر کمبود اکسیژن قرار می گیرد، مغز است. کمبود اکسیژن در مغز باعث خستگی، سرگیجه و گاهی اوقات، عدم تمرکز می شود، کمخونی عاملی است که میتواند مستقیما بر کیفیت زندگی فرد تأثیر گذارد.
وی خاطر نشان کرد: انجام چکاپهای منظم، به خصوص در کودکان بسیار حائز اهمیت است. همچنین تغذیه سالم در پیشگیری از کمخونی در کودکان تاثیری کلیدی دارد.
این متخصص بیهوشی توصیه کرد: در صورت مشاهده هر یک از علائم کمخونی، لازم است به پزشک مراجعه کنیم و با انجام آزمایش خون، به دلایل بروز این علائم پی ببریم.
وی در خصوص ملاحظات جراحی در مبتلایان به بیماری کم خونی گفت: در صورت کم خون بودن بیمار، تزریق خون (حتی قبل از جراحی) انجام می شود، اما اگر بیمار مبتلا به کمخونی، از قبل درمان این بیماری را شروع کرده باشد و در هنگام جراحی کم خون نباشد، احتمال نیاز به تزریق خون قبل و حین جراحی بسیار کاهش می یابد.
چگینی یادآور شد: اهدای خون دو نوع است؛ در نوع اول فرد با مراجعه به مراکز اهدای خون، خون خود را اهدا می کند تا شخص دیگری از خون وی استفاده کند. (اهدای خون آلوژن یا غیر خودی) در نوع دوم پزشکان جراح و بیهوشی تصمیم می گیرند که از فرد بیمار، یک ماه قبل از جراحی، خون گرفته شود تا در هنگام جراحی از همان خون استفاده شود.