لامبدا جدیدترین سویه ویروس کووید-۱۹ که این روزها باعث تهدیدی جدید برای کل جهان شده است، این ویروس برای اولین بار در دسامبر سال ۲۰۲۰ در پرو شناسایی شد. سویه لامبدا با انتقال و مقاومت بالاتر در برابر آنتیبادیها معرفی شده، اما متخصصان بهداشت میگویند که برای اثبات این واقعیت به اطلاعات بیشتری نیاز است. به باور برخی از متخصصان عفونی علائم مبتلایان به کرونا لامبدا با دیگر سویهها مشترک است، علائم اصلی شامل تب، سرفه خشک، تنگی نفس، گلودرد، اسهال، ورم ملتحمه، سردرد، از دست دادن حس بویایی و چشایی، بثورات پوستی یا تغییر رنگ انگشتان دست و پا است.
قدرت انتقال کرونا لامبدا چقدر است؟
یکی از جهشهای شناسایی شده در کرونا لامبدا را دانشمندان T۸۵۹N نامیدهاند و در نوع موسوم به "Iota" یافت میشود که در حال حاضر در شهر نیویورک در حال گسترش است. یک جهش دیگر، در L۴۵۲Q، شبیه جهش گزارش شده در انواع دلتا و اپسیلون گزارش شده است که اعتقاد بر این است که بر حساسیت آن به آنتی بادیها تأثیر میگذارد.
هنوز مشخص نیست آیا این نوع جدید قابلیت انتقال بیشتری دارد یا خیر، دانشمندان میگویند که گونه لامبدا دارای تعدادی جهش است که به طور بالقوه میتواند منجر به افزایش قابلیت انتقال یا افزایش مقاومت در برابر آنتی بادیهای ناشی از واکسیناسیون کرونا یا ابتلای قبلی شود.
از آنجایی که در حال حاضر شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد تفاوت نوع لامبدا با سایر گونهها دقیقاً چیست، دانشمندان میگویند قبل از اینکه بتوانیم میزان کامل اثرات این سویه را درک کنیم به مطالعات بیشتر و قویتری نیاز است.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلای کرونا لامبدا هستند؟
بر اساس گفته متخصصان لامبدا جوانان را بیشتر از قبل درگیر میکند، کارشناسان اعلام کردهاند تاکنون گزارش موثقی در خصوص ورود ویروس لامبدا به کشور نداشتیم.
به اعتقاد دانشمندان، عملکرد سیستم ایمنی بدن نقش مهمی در پیشگیری از بیماریهای تنفسی از جمله بیماری کووید -۱۹ دارد که با تغذیه مناسب تقویت میشود و یکی از عوامل افزایش میزان ابتلا به کرونای لامبدا، وجود بیماریهای زمینهای مانند دیابت و بیماریهای ریوی، قلبی، سوء تغذیه و نداشتن تغذیه صحیح است.
ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت روز گذشته درباره ویروس لامبدا در کشور، گفت: لامبدا هنوز در کشور ما مشاهده نشده است؛ بیش از آن نگران سایر جهشهای ویروس دلتا هستیم، البته کل دنیا نگران این موضوع هستند.
چه واکسنی در مقابل کرونا لامبدا مؤثر است؟
اگرچه بهطور کلی لامبدا مانند همه جهشهای ویروس کرونا نگرانکننده است، اما در حال حاضر دلیلی وجود ندارد که باور کنیم لامبدا بهطور خاص آسیب بیشتری خواهد رساند. علاوه بر لامبدا سه جهش دیگر ویروس کرونا با نامهای اتا (در چندین کشور شناسایی شده است)، آیوتا (در ایالات متحده آمریکا شناسایی شده است) و کاپا (هند) نیز در فهرست جهشهای قابل توجه دستهبندی شدهاند.
محققان دریافتند که واکسنهای mRNA در برابر نوع لامبدا مؤثر است. هر دو واکسن کرونا فایزر و مدرنا که در آمریکا تولید میشوند mRNA هستند به این معنی که حاوی مواد ژنتیکی هستند که به سلولهای بدن دستور میدهد تا کرونا ویروس تولید کنند که پس از آن واکنش ایمنی بدن را برمیانگیزد. نتایج نشان میدهد که واکسنهای مورد استفاده فعلی در برابر نوع لامبدا محافظت ایجاد میکنند.
لامبدا دارای جهشهایی بود که توانایی فرار از خنثی سازی آنتی بادیهای ایجاد شده توسط CoronaVac را داشت. CoronaVac یک واکسن است که در چندین کشور آسیایی مورد استفاده قرار میگیرد و با تزریق نسخه غیر فعال ویروس کرونا عمل میکند که سپس باعث واکنش ایمنی میشود محققان تأکید کردهاند که برای تأیید اثربخشی واکسنها مطالعات بیشتری لازم است.
روشهای پیشگیری از ابتلای به کرونا لامبدا چیست؟
به گفته متخصصان، کمبود دریافت مواد غذایی و کمبود ویتامینهایی مانند ویتامین C و A و D و تضعیف سیستم ایمنی بدن احتمال ابتلا به بیماریها را افزایش میدهد؛ بنابراین مصرف روزانه منابع غذایی دارای ویتامین C مانند سبزی و سالاد همراه با غذا میتواند مقاومت بدن را در مقابل انواع بیماریها از جمله کرونا افزایش دهد.
همچنین میوههایی مانند پرتقال، نارنگی، لیموشیرین، کیوی و سبزیهایی مانند انواع کلم، گلکلم، شلغم، فلفل سبز، فلفل دلمهای، جعفری، پیازچه، شاهی، گوجهفرنگی از منابع غذایی دارای ویتامین C محسوب میشوند. هویج، کدو حلوایی و سبزیهای سبز تیره مانند اسفناج، برگچغندر و برگهای تیره رنگ کاهو نیز از منابع خوب ویتامین A هستند؛ بنابراین اگر مردم فاصلهگذاری اجتماعی را رعایت نکنند، باعث میشود تا ابتلای یکی از اعضا، همه افراد خانواده را درگیر کند، افراد تا قبل از انجام واکسیناسیون در هنگام خروج از منزل و حضور در مراکز شلوغ باید از ماسک استفاده کنند و به هیچوجه شستن دستها با آب و صابون را فراموش نکنند. مردم باید از برگزاری دورهمیهای خانوادگی بپرهیزند تا زنجیره انتقال بیماری کرونا قطع شود.