جعفر صادق تبریزی رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت گفت: در گام چهارم بسیج ملی مقابله با کووید ۱۹ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طرح سردار شهید حاج قاسم سلیمانی را با عنوان «مدیریت و کنترل اپیدمی کرونا به شیوه محله و خانواده محور» با مشارکت بسیج مستضعفین از ابتدای آذر ۹۹ شروع کرده است.
وی افزود: این طرح با مشارکت سازمان بسیح مستضعفین، هلال احمر و تمام سازمان ها، ارگان ها، دستگاه های اجرایی، نهادهای دولتی و غیردولتی و با استفاده از ظرفیت های برنامه «هر خانه یک پایگاه سلامت» که در آن سفیران سلامت خانوار و رابطین سلامت محله جذب و آموزش داده شده اند، برای کنترل و پیشگیری از شیوع کووید ۱۹ به مرحله اجرا درآمده است.
تبریزی افزود: هدف کلی از این طرح مدیریت و کنترل کووید ۱۹ با استفاده از مشارکت های مردمی و همکاری های بین بخشی است که از اصول اولیه و اساسی مراقبت های اولیه بهداشتی است. اهداف اختصاصی نیز شامل قطع زنجیره انتقال ویروس با افزایش رعایت پروتکل های بهداشتی؛ کاهش میزان بستری در بیمارستان ها و کاهش میزان مرگ و میرها است.
وی تلاش برای پوشش حمایتی از گروه های آسیب پذیر و در معرض خطر را یکی دیگر از اهداف اختصاصی این طرح دانست و ابراز داشت: برای رسیدن به اهداف طرح باید یکسری اصول در اجرا مورد توجه جدی مجریان طرح باشد تا این طرح ملی به شکل مناسبی به مرحله اجرا درآید. اولین اصل این است که از توان بسیج کنندگی مردم و توان نیروی مقاومت بسیج کشور برای مقابله با کووید ۱۹ به نحو احسن بتوانیم استفاده کنیم.
بنابراعلام روابط عمومی معاونت بهداشت وزارت بهداشت، وی ادامه داد: دومین اصل اجرای برنامه به شکل محله محور و مبتنی بر جامعه و خانوار است. اصل سوم تکیه بر نظام شبکه بهداشتی درمانی گسترده و بسیار قوی است که در ایران وجود دارد و زبانزد منطقه و جهان است. باید بتوانیم از این ظرفیت به نحو مطلوب استفاده کنیم.
رئیس مرکز مدیریت شبکه بیان داشت: اصل چهارم جلب مشارکت مردمی است. اگر این طرح تکیه بر توان مردمی و همراهی آنها داشته باشد قطعاً می تواند موفق تر عمل کند. اصل بعدی رعایت موازین کنترل عفونت و حفاظت فردی است. تمام کسانی که در این طرح مشارکت می کنند باید در حد بسیار بالایی این موازین را رعایت کنند تا کسی در این طرح مبتلا نشود و یا اینکه ویروس را از یک خانوار به خانوار دیگر منتقل نکند.
تبریزی افزود: ارائه خدمات فعال در درب منزل برای کسانی است که به دلیل بیماری های مزمن و زمینه ای نباید از منزل خارج شوند، به همین منظور در این طرح باید قرنطینه معکوس برای این افراد رعایت شود. به این گونه افراد خدمات به شکل فعال ارائه خواهد شد.
وی جلب همکاری همه بخش ها، سازمان ها و نهادهایی که دل در گرو سربلندی ایران اسلامی دارند را یکی از اصول اساسی این طرح اعلام کرد و گفت: اصل هشتم بهره مندی از ظرفیت های برنامه «هر خانه یک پایگاه سلامت» است که از خرداد ماه سال ۹۹ در کشور اجرا شده و تا کنون حدود ۴۰ درصد خانوارها دارای یک سفیر سلامت در خانواده شده اند.
رئیس مرکز مدیریت شبکه گفت: سفیران انتخاب شده برخی آموزش های عمومی پیشگیری دیده اند ولی باید آموزش های تکمیلی را درباره کووید ۱۹ ببینند تا بتوانند مشاور و راهنمای سلامت خانواده های خود بوده و پیشگیری و مراقبت لازم را در ارتباط با کووید ۱۹ به عمل آورند.
تبریزی عنوان کرد: اصل نهم اجرای طرح مبتنی بر فناوری های نوین است که در طرح سردار شهید سلیمانی جایگاه خاصی دارد. باید بتوانیم از فناوری های جدید برای شناسایی سریع ویروس در بیماران، ایزوله کردن و جداسازی آنان، قرنطینه خانگی و غیرخانگی و محدودسازی بیماران مبتلا بهره ببریم.
وی ادامه داد: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سیاست هایی را وضع کرده است که در این طرح به مورد اجرا درمی آورد. اصلی ترین سیاست ما با وجود آنکه در اوج اپیدمی کووید ۱۹ هستیم، استمرار ارائه مراقبت ها و خدمات سلامتی ضروری به مردم است.
وی خاطرنشان کرد: تمام تلاش ما این است که مردم عزیز از خدمات اساسی سلامت محروم نباشند، هیچ کودکی نباشد که واکسن خود را دریافت نکند، هیچ مادر بارداری از خدمات دوران بارداری محروم نشود، هیچ یک از گروه های سنی اعم از نوجوانان، جوانان، میانسالان و سالمندان محروم از خدمات جاری خود نباشند.
وی اظهار داشت: در کنار این سیاست اصلی، شناسایی زودهنگام بیماران و افراد در معرض تماس نزدیک با بیمار کووید ۱۹ و پاسخ سریع به این افراد سیاست دوم ماست. سیاست سوم قرنطینه خانگی و غیرخانگی و مراقبت از گروه های در معرض آسیب است. سیاست چهارم نیز توسعه درمان سرپایی است.
وی با بیان اینکه برای اجرای این سیاست ها هفت استراتژی پیش بینی شده است، افزود: تشدید نظارت بر اجرای پروتکل های بهداشتی که برای اصناف، صنایع و مردم عادی در نظر گرفته شده است اولین استراتژی است. استراتژی دوم انجام تست گسترده، هدفمند و هوشمند برای شناسایی زودرس بیماران است.
تبریزی گفت: در اواخر مهرماه و اوایل آبان ماه ۹۹ روزانه حدود ۱۸ هزار تست کووید ۱۹ انجام می دادیم که این آمار در اواخر آبان ماه به حدود ۴۲ هزار تست در روز رسید که امیدواریم در روزهای آینده بتوانیم به بالای ۸۰ هزار تست در روز برسیم.
رئیس مرکز مدیریت شبکه بیان کرد: رهگیری هوشمند، بیماریابی فعال، قرنطینه خانگی و غیرخانگی راهبرد سوم ماست. با رهگیری سریع افراد در معرض تماس با یک فرد کرونا مثبت، باید بتوانیم زنجیره انتقال را قطع کنیم.
وی یادآور شد: شناسایی و جداسازی این افراد در منزل و محل کار مانع از تماس آنها با افراد دیگر می شود. راهبرد چهارم آموزش، اطلاع رسانی و فرهنگسازی است. این امر نیازمند مشارکت همه سازمان های درگیر به ویژه صدا و سیما، شهرداری ها و سازمان های مردم نهاد است که تاکنون کمک های بسیار ارزشمندی در انتقال اطلاعات صحیح مرتبط با کووید ۱۹ به مردم و جامعه کرده اند.
وی تصریح کرد: راهبرد پنجم حفاطت از گروه های آسیب پذیر است. در دنیا بیشترین مرگ بر اثر کووید ۱۹ در سالمندان و افراد بالای ۷۵ سال و افراد با بیماری مزمن رخ می دهد. بنابراین باید بتوانیم بیشترین میزان حفاطت را از این افراد به عمل آوریم.
تبریزی بیان داشت: باید بتواینم برای بیماران مبتلا به دیابت، فشار خون، بیماری های تنفسی و قلبی عروقی قرنطینه معکوس را به اجرا درآوریم. باید با انجام حمایت های لازم از این افراد و ارایه خدمات و مراقبت های مورد نیاز آنها اجازه ندهیم برای انجام کارهای جاری خود از منزل خارج شوند.
رئیس مرکز مدیریت شبکه گفت: استراتژی ششم ایجاد محدودیت های هوشمند و هدفمند است. مردم عزیز شاهدند که دولت و وزارت بهداشت مایل به ایجاد محدودیت برای مردم عزیزمان نیستند ولی به دلیل شیوع گسترده بیماری لزوم مرافبت از سلامتی مردم ناچار از انجام این محدودیت ها هستیم.
وی ادامه داد: یکسری محدودیت ها در پنجم آبان ماه ۹۹ در ۴۳ شهر اعمال شد. به فاصله ۱۰ روز در چهاردهم آبان ماه محدودیت های دیگری را در ۴۶ شهر دیگر اعمال کردیم که نزدیک به ۹۰ شهر شامل این محدودیت ها شد. سپس محدودیت های گسترده تری برای ۱۶۰ شهر در کل کشور از اول آذرماه ایجاد شد.
وی تصریح کرد: نتایج این محدودیت ها را در روزهای جاری شاهد هستیم. این محدودیت ها در کنار رعایت خوب پروتکل ها توسط مردم فهیم ایران عزیز و همچنین در کنار برنامه هایی پیشگیری، بیماریابی و مراقبت از افراد مبتلا به کووید ۱۹ که در شبکه مراقبت های بهداشتی درمانی اجرا می شود؛ و اقدامات جدیدی که در طرح شهید سلیمانی از اول آذر شروع شده و در حال انجام است ان شاالله شاهد کاهش بیش از پیش مرگ و میرها در روز ها و هفته های آینده خواهیم شد.
وی گفت: برای اجرای طرح شهید سلیمانی سازماندهی هایی در سطوح ملی، استانی، شهرستانی و در سطح محلات اتفاق افتاده است. کمیته های اجرایی و عملیاتی شکل گرفته که بتوانیم کارها را با نظم و انسجام بیشتری هدایت کرده و اجرایی کنیم.
تبریزی افزود: در سطح محلات، کمیته عملیاتی محلات شکل گرفته که کارهای پشتیبانی و اجرایی را این عزیزان در حوزه های مقاومت بسیج انجام می دهند. کارهای فنی نیز در حوزه مراکز خدمات جامع سلامت وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی کشور انجام می شود.
رئیس مرکز مدیریت شبکه گفت: در مقام اجرا نیز سه نوع تیم داریم. دسته اول تیم های حمایتی هستند که محل استقرار آنها پایگاه های بسیج است. وظیفه این تیم ها شناسایی خانواده های نیازمند به کمک و شناسایی افرادی که به دلیل کووید ۱۹ دچار مشکلاتی اعم از بیکاری و بیماری شدند، خواهد بود.
وی ادامه داد: امیدواریم با شناسایی این افراد بتوان کمک های مناسبی با مشارکت مردم و خیرین برای آنها تدارک دید. شناسایی افرادی که نیازمند قرنطینه معکوس هستند، شناسایی افرادی که از نظر معیشتی دچار مشکل شده اند و نیز افرادی که نیازمند بسته های حفاظت فردی و بهداشتی هستند از جمله اقدامات تیم های حمایتی است.
تبریزی خاطرنشان کرد: همچنین این تیم ها تلاش می کنند تا کمک های خیرین، نهادها، سازمان ها، وزارتخانه ها را جذب کرده و بین نیازمندان شناسایی شده، توزیع کنند. دسته دوم تیم های مراقبتی هستند که در سطح محلات شکل می گیرند.
وی افزود: تیم های مراقبتی بر اساس وظایفی که برایشان تدوین شده به دو گروه تقسیم می شوند. گروه اول تیم های رهگیری هستند. این تیم ها با مشارکت بسیج و همکاران حوزه بهداشت، داوطلبین سلامت و داوطلبین هلال احمر، در خانه های بهداشت یا پایگاه های سلامت شکل می گیرند. این تیم ها به محض اطلاع از وجود یک بیمار کووید مثبت در هر محله، افراد در معرض تماس نزدیک با او را شناسایی و غربالگری کرده و در صورت نیاز تست تشخیصی سریع کووید را برایشان انجام میدهند.
رئیس مرکز مدیریت شبکه گفت: این امر به شناسایی افراد دارای علائم یا مبتلا به کووید ۱۹ و جداسازی آنها از دیگران و محافظت از آنان در قرنطینه خانگی یا غیرخانگی، کمک شایانی خواهد کرد. گروه دوم تیم هایِ مراقبتی، تیم های مراقبت در منزل هستند که در مراکز منتخب کووید ۱۹ شکل می گیرند.
تبریزی ادامه داد: در تیم های مراقبت در منزل پزشک حضور دارد و به سراغ افرادی که نباید از منزل خارج شوند می روند و به ارائه خدمات بهداشتی و درمانی از جمله انجام تست تشخیص سریع کووید ۱۹ در منزل (در صورت نیاز) می پردازند.
وی ابراز داشت: دسته سوم تیم های اجرایی ما در محلات تیم های نظارتی هستند. این تیم ها در مراکز خدمات جامع سلامت مستقر می شوند. مسئول این تیم ها همکاران بهداشت محیط و بهداشت حرفه ای خواهند بود. این تیم ها با مشارکت داوطلبین هلال احمر و بسیج شکل می گیرند. کار این تیم ها نظارت بر اماکن تهیه و توزیع مواد غذایی، واحدهای صنفی، صنعتی، مدارس، ادرات، بانکها و هر جایی که به مردم خدمت ارائه می دهند، خواهد بود.
تبریزی افزود: وظیفه تیم های نظارتی مطابقت دادن فعالیت های اماکن، مراکز و ... با پروتکل های بهداشتی و اطمینان از رعایت حداکثری این پروتکل هاست. در این طرح از ظرفیت برنامه «هر خانه یک پایگاه سلامت» استفاده می کنیم. عزیزان سفیر سلامت و رابطین سلامت در تیم های حمایتی و مراقبتی مشارکت خواهند داشت.
وی گفت: این افراد می توانند در کنار خدماتی که ارایه می دهند، آموزش های علمیِ خودمراقبتی و محافظت فردی و مراقبت از بیمار را به خانواده ها و مردم برای پیشگیری از ابتلا به کووید ۱۹ ارائه کنند.
وی در خصوص نتایج اجرای طرح شهید سلیمانی از ابتدای آذر تاکنون گفت: سازماندهی خوبی در دانشگاه های علوم پزشکی و استان ها ایجاد شده است. برنامه ریزی منسجمی هم برای استان ها و هم برای شهرستان ها انجام شده است. هماهنگی های بسیار خوبی با بسیج، هلال احمر و سایر سازمان ها و ادارات انجام گرفته است.
تبریزی گفت: این برنامه ها و هماهنگی ها ذیل فرمانداری ها و استانداری ها انجام شده و در حال پیشرفت است. مشارکت ها باعث شده با توان افزون تر و نیروی انسانی بیشتر و با حمایت های لجستیک و پشتیبانی قوی تری طرح جلو برود. ان شاالله در روزها و ماه های آینده شاهد نتایج درخشان اجرای این طرح در سطح کشور خواهیم بود.
رئیس مرکز مدیریت شبکه گفت: گزارش های اولیه دریافتی از دانشگاه ها حاکی از اینست که تیم ها و کمیته های اجرایی در برخی شهرها کامل و در برخی شهرها به صورت نسبی شکل گرفته اند. آموزش های عمومی و اختصاصی لازم برای تیم ها ارائه شده است. آموزش های لازم برای انجام تست سریع تشخیصی در درب منزل به تیم های مراقبتی ارائه شده است.
تبریزی افزود: در بسیاری از شهرها تیم های حمایتی با محوریت بسیج کار خود را شروع کرده اند. گزارش های بسیار خوبی از همدلی و همراهی همه سازمان ها دریافت کرده ایم. امیدواریم در سایه اجرای این طرح و سایر برنامه ها روزی را شاهد باشیم که این ویروس منحوس در کشور ریشه کن شده باشد.
