روابط ایران و عراق از اهمیت بالایی برخوردار است و کارشناسان سفر وزیر خارجه این کشور به تهران را بسیار ارزشمند می‌دانند.
چرایی اهمیت روابط تهران_بغداد
سفر وزیر خارجه عراق به ایران آن هم هنگام افزایش فشار آمریکایی‌ها بر جمهوری اسلامی از ابعاد مختلف مهم و قابل بررسی به نظر می‌رسد. عراق از یک طرف حدود هزار و ۵۰۰ کیلومتر بیشترین مرز زمینی را در میان همسایگان ایران دارد و از طرف دیگر پیوند‌های دیرینه فرهنگی و مذهبی میان مردم دو کشور زمینه عمیقی برای ارتقای روابط مهیا کرده و فرصت‌های بی‌نظیری برای تعمیق همکاری‌های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی فراهم می‌آورد.
جعفر قنادباشی کارشناس مسائل منطقه در مورد سفر وزیر خارجه عراق به ایران، گفت که عراق اکنون دوران گذاری را سپری می‌کند و تا برگزاری انتخابات این کشور، مقامات عراقی باید با کشور‌های مختلف تبادل نظر کرده و برای آینده روابط خود برنامه ریزی کنند، همچنین عراق درصدد است تا از تجارب ایران استفاده کند.
او همچنین گفت که جمهوری اسلامی ایران از چند سو برای عراق برتری دارد، تهران و بغداد تاریخ و همکاری‌های مشترکی دارند و دوستانه‌ترین و نزدیکترین همکاری‌ها را برای از میان بردن خطر تروریست در عراق داشته‌اند، همچنین پیوند‌هایی امنیتی که بین دو کشور ایران و عراق است، سبب شده که امنیت دو کشور بر یکدیگر تاثیر بگذارد، البته بیشترین میزان گردشگر مذهبی را بین دو کشور ایران و عراق داریم و در واقع هیچ کشوری در جهان به اندازه تهران و بغداد رونق تبادلات گردشگری ندارند، که همین موضوع مسائل اقتصادی و فرهنگی زیادی با خود به همراه دارد.
سفر فواد حسین به ایران چه اهمیتی دارد؟
در سایه رو شدن توطئه عادی‌سازی روابط برخی دولت‌های عربی با رژیم صهیونیستی امروز توجه بیشتر به موضوع فلسطین امری حیاتی است، عراق هم مانند کشور ما همواره نگرش خاصی به موضوع فلسطین داشته و تمرکز بر این مسئله به عنوان چالش محوری جهان اسلام را مهم می‌داند.
این موضوعی است که محمدباقر قالیباف و علی شمخانی هم در دیدارشان با فؤاد حسین به آن اشاره داشته‌اند و به نظر می‌رسد اتحاد جوامع مسلمان در این مسئله ضروری است. دولت الکاظمی هم که مدت زیادی از آغاز کارش نمی‌گذرد تمایل دارد در راستای فعالیت‌های سیاسی جدیدی که در سطح منطقه‌ای و جهانی شروع کرده درباره برنامه‌هایش هماهنگی‌هایی با تهران داشته باشد و از رهگذر این همراهی سیاست‌های را به پیش برد.
هانی زاده کارشناس مسائل منطقه هم در این باره گفت که اخیرا نیرو‌های آمریکایی یک سری اقدامات و عملیاتی علیه نیرو‌های حشدالشعبی داشتند که اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، قطعا خشونت‌ها در عراق تشدید خواهد شد، ضمن اینکه فراکسیون‌های پارلمانی هم دولت مصطفی الکاظمی را استیضاح خواهند کرد.
او در ادامه گفت که وزیر خارجه عراق به نمایندگی از سوی دولت عراق برای رایزنی درباره شیوه اخراج آرام و سیال نیرو‌های آمریکایی از خاک کشورمان را با جمهوری اسلامی مورد بحث قرار داد، همچنین مسئله همکاری‌های اقتصادی ایران و عراق در حوزه‌های اقتصادی و امنیتی مورد بحث قرار گرفت.
هانی زاده تاکید کرد: به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها در تلاش برای اختلاف افکنی بین ایران و عراق هستند و می‌خواهند شرایطی فراهم کنند که سطح روابط بغداد و تهران به پایین‌ترین حد خود در حوزه‌های امنیتی، سیاسی و اقتصادی برسد که این مسئله واکنش‌هایی در میان فراکسیون‌های پارلمانی عراق و مردم آن ایجاد کرد، به همین دلیل محور‌های مهم مذاکرات وزیر خارجه عراق با مقامات جمهوری اسلامی ایران حول محور روابط سیاسی، اقتصادی و امنیتی است و این سفر از اهمیت بسیار بالایی در آینده روابط ایران و عراق دارد.
اهداف سفر وزیر خارجه عراق به تهران/ آیا آمریکا سفارت خود را در عراق تعطیل می‌کند؟
صابر گل عنبری کارشناس مسائل غرب آسیا هم معتقد است که سفر وزیر خارجه عراق به ایران در شرایط و زمان خاصی انجام شده است و این باعث اهمیت آن می‌شود. در حال حاضر تحولات مهمی در عراق و منطقه در حال رخ دادن است و این باعث پر رنگ شدن نقش بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای نسبت به قبل در عراق شده است. در واقع این روز‌ها تحولات بسیار مهمی در عراق می‌گذرد و شاید بتوان گفت هدف اصلی سفر فواد حسین رایزنی در ارتباط با این تحولات سهمگین بود.
این کارشناس مسائل غرب آسیا معتقد است که دو پرونده مهم در دستور کار این سفر با توجه به اوضاع عراق قرار داشته است. طی چند وقت اخیر شاهد این بوده‌ایم که برخی از گروه‌های مسلح عراقی حملاتی را به منافع آمریکا در عراق از جمله مراکز دیپلماتیک این کشور انجام داده‌اند و این حملات اخیرا نیز در یک اقدام معنادار تشدید شده است.
گل عنبری به تهدید آمریکا برای بستن سفارت خود در عراق در صورت تداوم حملات اشاره کرد و گفت که به نظرم بعید است که آمریکا سفارت خود را در عراق ببندد، چرا که اگر این کار را بکند دقیقا آن چه را که ایران و برخی از نیرو‌های مسلح در عراق می‌خواهند انجام داده؛ مگر این که آمریکا بخواهد در پس این مسئله، اقداماتی را علیه عراق در آینده نزدیک انجام دهد. از این رو به نظر می‌رسد دولت عراق، در سایه فشار‌ها و تهدید‌های واشنگتن با اعزام وزیر خارجه خود به ایران می‌خواهد که تهران به این گروه‌ها فشار آورده تا از حملات خود به این مناطق بکاهند و در واقع ایران به نوعی به دولت الکاظمی در اعمال فشار به این گروه‌ها کمک کند.
گفت‌وگو‌های انجام شده بین فواد حسین و مقامات ایرانی
مقامات ایرانی در دو روز دیدار فؤاد حسین پیگیری جدی ترور سپهبد شهید قاسم سلیمانی توسط دولت عراق را مورد اشاره قرار دادند و حضور نیرو‌های آمریکایی از منطقه و به خصوص عراق را موجب بی ثباتی و ناامنی در منطقه برشمردند.
وزیر امور خارجه کشورمان در دیدار با همتای عراقی خود در مورد موضوعات مختلف مرتبط با روابط دو کشور، مسائل منطقه و همچنین تحولات صحنه بین المللی مورد گفت‌وگو و تبادل نظر قرار گرفت.
در این دیدار فواد حسین وزیر امور خارجه عراق نیز با اعلام عزم کشورش در توسعه روابط با جمهوری اسلامی ایران گفت که دولت و ملت عراق هیچگاه حمایت‌ها و جانفشانی مردم ایران به ویژه جوانان غیور ایرانی را در دفع شر تروریسم تکفیری از عراق فراموش نخواهند کرد. او همچنین گفت که ایران و عراق دو کشور همسایه، دوست و برادر با مرز‌های طولانی و اشتراکات فراوان هستند گفت: صدام با جنگ ۸ ساله نتوانست بین دو ملت جدایی ایجاد کند و این دلیل خوبی است که هیچ طرف خارجی نیز نخواهد توانست بر روابط خوب دو کشور تاثیر منفی بگذارد.
ظریف با اشاره به حملات انجام شده به اماکن دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران و ضرورت تضمین عزت و امنیت دیپلمات‌های ایرانی در عراق، هرگونه حمله به اماکن دیپلماتیک را محکوم و غیرقابل قبول دانست و توقف اینگونه اقدامات را مورد تاکید قرار داد.
وزیر خارجه کشورمان با اشاره به اقدام تروریستی رژیم آمریکا در ترور سپهبد شهید سردار حاج قاسم سلیمانی در خاک عراق، ایفای مسئولیت دولت عراق در این زمینه را خواستار شد.
فواد حسین وزیر امور خارجه عراق نیز در این ملاقات با تاکید بر اهمیت راهبردی مناسبات ایران و عراق گفت که روابط تهران و بغداد از تاریخ کهن و جغرافیای مشترک بهره‌مند است و تنها به منافع اقتصادی و مصالح سیاسی خلاصه نمی‌شود و عراق اجازه نمی‌دهد تهدیدی از خاک این کشور متوجه همسایگان شود.
حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان هم در دیدار با وزیر خارجه عراق با بیان اینکه ما همیشه نظر خود را به صورت واضح و آشکار در مواضع سیاسی خودمان اعلام کرده‌ایم، گفت که حضور نیرو‌های مسلح آمریکا در منطقه چه در عراق، چه افغانستان و چه کشور‌های جنوبی خلیج فارس را به ضرر امنیت و ثبات منطقه می‌دانیم.
او با تأکید بر اینکه تلاش برای خروج آمریکا در منطقه نه وظیفه ما، بلکه وظیفه هر کشوری است که آمریکایی‌ها در آن حضور دارند، اظهار کرد که آنچه مجلس عراق و نمایندگان مردم این کشور در این زمینه تصویب کرده‌اند را گام مثبتی می‌دانیم که مورد احترام ملت عراق و مورد حمایت ماست.
رئیس جمهور با بیان اینکه در مسائل داخلی عراق و روابط بین گروه‌های عراقی، هیچگاه به دنبال مداخله نبوده و نیستیم، گفت که همواره اعتقاد داشته‌ایم که گروه‌های عراقی روابط خوبی برای حفظ و توسعه کشور خود داشته باشند.
«فؤاد حسین» وزیر امور خارجه عراق نیز در این دیدار از کمک‌های ایران به دولت و مردم عراق در مقاطع مختلف قدردانی کرد و گفت: از جمهوری اسلامی ایران که از روز اول در کنار مردم و دولت عراق بوده قدردانی می‌کنیم.
وزیر خارجه عراق همچنین در نخستین روز اقامتش در تهران با محمدباقر قالیباف رئیس قوه مقننه دیدار و گفت‌وگو کرد. قالیباف در این دیدار با تاکید بر اینکه ایران از عراق به عنوان کشوری اسلامی و همسایه‌ای مهم همواره حمایت می‌کند، گفت که یکی از مهمترین مطالبات مردم، دولت و پارلمان عراق خروج آمریکا از این کشور است که ریشه ناامنی هاست.
او همچنین حمله تروریستی آمریکا علیه سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس را توهین به حاکمیت عراق و نقض استقلال این کشور خواند و گفت که شواهد نشان می‌دهد آمریکا در منطقه به تقویت تروریست‌ها از جمله داعش پرداخته است.
دریابان علی شمخانی نماینده مقام معظم رهبری هم که یکشنبه با فواد حسین دیدار کرد ترور سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس را از مصادیق بارز تروریسم دولتی خواند و گفت که کمترین مجازات عاملان این جنایت بزرگ خروج فوری از منطقه به ویژه کشوری است که این جنایت در آن صورت گرفته است، لذا پیگیری جدی این ترور ناجوانمردانه از طریق مجامع بین‌المللی حداقل اقدامی است که انجام آن از سوی دولت عراق مورد انتظار است.
در این دیدار فؤاد حسین وزیر امور خارجه عراق نیز با اعلام عزم کشورش در توسعه روابط با جمهوری اسلامی ایران خاطرنشان کرد که دولت و ملت عراق هیچگاه حمایت‌ها و جانفشانی مردم ایران به ویژه جوانان غیور ایرانی را در دفع شر تروریسم تکفیری از عراق فراموش نخواهند کرد.
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه هم امروز در نشست خبری درباره سفر فؤاد حسین وزیر خارجه عراق به کشورمان گفت که این سفر عادى بین دو کشور بوده است، بار‌ها این سفر‌ها انجام شده و به طور مداوم در حال انجام است، طى دو هفته آینده هیئت فنى عراق به ایران مى آیند تا در مورد اروند رود صحبت شود.
خطیب زاده همچنین گفت که ایران تعرض به اماکن دیپلماتیک مردود می‌داند و اماکن ایران چند ماه گذشته با دخالت و تحریک برخی دول خارجی مورد تعرض قرار گرفته است؛ سردار سلیمانی بزدلانه در دل شب مورد حمله تروریستی آمریکا قرار گرفته از دولت عراق به عنوان میزبان درخواست کردیم مساعی جمیله خود را به کار بگیرد که از این تعرضات جلوگیری و اقدام عملی صورت دهد.
به گفته هانی زاده کارشناس مسائل منطقه آمریکایی‌ها در تلاش برای اختلاف افکنی بین ایران و عراق هستند و می‌خواهند شرایطی فراهم کنند که سطح روابط بغداد و تهران به پایین‌ترین حد خود در حوزه‌های امنیتی، سیاسی و اقتصادی برسد که این مسئله واکنش‌هایی در میان فراکسیون‌های پارلمانی عراق و مردم آن ایجاد کرد، به همین دلیل محور‌های مهم مذاکرات وزیر خارجه عراق با مقامات جمهوری اسلامی ایران حول محور روابط سیاسی، اقتصادی و امنیتی بوده و این سفر از اهمیت بسیار بالایی در آینده روابط ایران و عراق دارد.
