طبیعت و سرسبزی بخش مهمی از حیات و چرخه زندگی انسان هاست که همه آن را دوست دارند، اما این طبیعت زیبا گاهی بخاطر تصمیمات اشتباه انسانی ممکن است چرخه طبیعت و زندگی انسان را با مشکل مواجه کند.
یکی از این مشکلاتی که امروزه فیلم و عکس های آن در فضای مجازی منتشر می شود، درباره نفوذ ریشه های درختان اکالیپتوس در داخل لوله های فاضلاب شهری است.
مشکلی که طی چند سال اخیر در شهرهای بندرعباس، یزد و حالا در شهر گرمسار مشاهده می شود به یک معضل بزرگ تبدیل شده و تا به امروز هیچ راهکاری برای حل این معضل ارائه نشده است.
اکالیپتوس درختی از خانواده اکالیپتیان از استرالیا است به صورت جنگل های انبوه در این کشور دیده می شود، چوب درخت اکالیپتوس بسیار سخت و مقاوم است و دلیل اینکه در شهری چون بندرعباس تعداد زیادی از درختان اکالیپتوس دیده می شود رشد سریع و نیاز کم آن به آب است.
هنگامیکه یک درخت اکالیپتوس در زمین کاشته می شود پس از مدت کوتاهی ریشه های آن به سرعت رشد می کند و به دلیل اینکه به آب کمی نیاز دارد برای تامین آب، ریشه هایشان به سمت آب های زیر زمینی و لوله های فاضلاب رشد می کنند.
ورود ریشه درخت اکالیپتوس به فاضلاب های شهری سبب می شود تا مجرا فاضلاب ها را بسته و فاضلاب از کف خانه ها بالا می زند، علاوه بر این رشد بیش از حد ریشه درخت اکالیپتوس می توانند سبب تخریب آسفالت سطح زمین نیز شود، گودالی به عمق سه تا چهار متر حفر می کنند و تازه ماجرا شروع می شود و شهرنشینان برای حل این معضل راهکارهای کوتاه مدت همچون تعویض لوله های فاضلاب را انتخاب می کنند. دریغ از آنکه این داستان دوباره تکرار می شود و ظرف کمتر از یکسال مجدد این ریشه ها سر و کله شان در فاضلاب ها پیدا می شود.
متاسفانه درختان اکالیپتوس بیشتر توسط شهرداری شهرهایی نام برده برای زیباسازی آن کاشته می شوند باوجود اینکه شهرداری ها به عنوان متولی فضای سبز شهر باید یک راهکار برای حل این معضل پیدا کنند، زیرا علاوه بر مشکلاتی که برای مصرف آب انسان ها ایجاد می شود، تعویض لوله های فاضلاب و آسفالت مجدد هزینه های کلان زیادی را بر دوش خود شهرداری ها خواهد گذاشت.
درخصوص همین موضوع محمدرضا محبوب فر کارشناس و فعال محیط زیست در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به اینکه در دین اسلام به درخت اکالیپتوس اشاره شده است، اظهار کرد: درخت اکالیپتوس از جمله درختانی است که خاصیت درمانی زیادی دارد و حتی برای کسانی که مبتلا به بیماری تنفسی هستند این دارو کاربرد‌های فراوانی دارد.
او با اشاره به آسیب شناسی درخت اکالیپتوس گفت: کاشت درخت غیربومی مثل درخت اکالیپتوس که زادگاه اصلی آن کشور استرالیاست، کاشتن آن در ایران که با بحران کم آبی مواجه است برای فضای سبز شهری خیانت در حق محیط زیست کشورمحسوب می شود.
این کارشناس محیط زیست تصریح کرد: ریشه درخت اکالیپتوس رشد بالا و خاصیت روندگی دارد و ریشه آن مساحت‌ها رشد می‌کند تا خودش را به آب برساند بنابراین این درختان در خشکی آب‌های زیرزمینی و تالاب‌ها نقش موثری دارند.
او با بیان اینکه کاشت درخت اکالیپتوس در ایران باید متوقف شود، گفت: این درخت به دلیل اینکه بومی ایران نیست، نه تنها اثر و فایده‌ای برای محیط زیست ندارد بلکه می‌تواند تخریب کننده محیط زیست نیز باشد.
این کارشناس با اشاره به اینکه ۸۰ درصد کشور با بحران کم آبی مواجه است، تصریح کرد: درختان اکالیپتوس به قدری رشد می‌کنند که ریشه‌های آن می‌تواند زیر ساخت‌های شهری را از بین ببرد.
محبوب فر در ادامه بیان کرد: در شهر قم تعداد زیادی از این درختان کاشته شده که سبب بروز مشکلاتی برای شهروندان شهر قم و فضای شهری شده است، علاوه بر شهر قم تعدادی دیگر از شهرهای ما با این مشکل مواجه هستند.
این کارشناس عنوان کرد:سازمان و فعالان محیط زیست درخصوص درختان اکالیپتوس باید به یک جمع بندی برسند، باید این درختان در سطح شهر‌ها از ریشه کنده شوند و درختان دیگری جایگزین آن شوند و باید از طریق روش‌های اصولی و اساسی بدون آنکه به محیط زیست و خاک آسیب بزنند با این معضل برخورد شود.
جالب است بدانید که ریشه درخت اکالیپتوس به دلیل نفوذ و رشدی که دارد حتی با قطع کردن درخت هم نابود نخواهد شد، بنابراین شاید نیاز باشد تا برای حل این معضل در شهرهای کشور که تعداد جمعیت در آن‌ها کم هم نیست راه حلی بلند مدت اندیشیده شود تا برای همیشه این مشکل از زندگی شهروندان حل شود.
