کیست مویی که تحت عنوان سینوس یا کیست پیلونیدال هم شناخته می شود، عارضه ای است که بیشتر در مردان شاهد بروز آن هستیم. بیماری کیست مویی اگرچه جزء بیماری های خطرناک به شمار نمی رود اما اگر پیشرفت کند و تبدیل به آبسه چرکی شود می تواند مشکل ساز شود.
کیست مویی چیست؟
کیست پیلونیدال کیسه ای پر از مایع و چرک است که در زیر پوست و در قسمت تحتانی کمر، نزدیک به خط باسن قرار دارد. بعضی از آنها قابل مشاهده نیستند، در حالی که برخی دیگر می توانند مانند چند حفره کوچک یا یک برآمدگی و التهاب در پوست این ناحیه به نظر برسند. البته به ندرت اتفاق می افتد که این عارضه در نواحی دیگر بدن هم دیده شود.
معمولا از این سوراخ هایی که در سطح پوست ایجاد می شود، چرک و ترشحات بدبو خارج می شود که در واقع نشان دهنده این است که عفونت جمع شده در لایه های زیرین پوست، مسیری ایجاد می کنند تا به سطح پوست راه پیدا کنند.
اگر این حفره ها مسدود شوند و این چرک و عفونت راهی برای خروج نداشته باشند، آبسه ایجاد می شود که بسیار دردناک است و می تواند فعالیت های بیمار را به مشکل مواجه کند. گاهی این سینوس ایجاد شده همراه با مو است و در زمان تخلیه این عفونت مو هم با آن خارج می شود. بهترین روش برای رهایی از این بیماری، درمان کیست مویی با لیزر و جراحی است.
یکی از دلایل ایجاد کیست مویی را برگشتن مو به داخل پوست و رشد آن در جهت مخالف عنوان می کنند و به همین دلیل گفته می شود که این عارضه در افراد پرمو و آقایان بیشتر از زنان دیده می شود. پزشکان هنوز درباره علت ابتلا به کیست مویی به نتیجه قطعی و دقیقی نرسیده اند و عنوان می کنند که این عارضه می تواند در نتیجه به دام افتادن موهایی که ریشه محکمی ندارند به همراه سلول های مرده در زیر پوست ایجاد شود. سیستم ایمنی بدن این مو و سلولهای مرده را عضو بیگانه می داند و طی یک واکنش دفاعی آبسه دور آن تشکیل می شود.
اما دلایل دیگری که می توانند زمینه ساز بروز این عارضه باشند در زیر عنوان کرده ایم:
- یک نقص مادرزادی در انتهای ستون فقرات
- افرادی که اضافه وزن دارند
- کارمندان یا افرادی که زمان زیادی را در حالت نشسته می گذرانند
- افرادی که پرمو هستند و موهای ضخیم دارند
- ژنتیک و سابقه خانوادگی
- پوشیدن لباسهایی که باعث ایجاد اصطکاک در این ناحیه شود
علائم کیست یا سینوس پیلونیدال
شبیه سایر بیماری های نشیمنگاهی، کیست مویی هم در ابتدا بدون علائم است و تا زمانی که آبسه ایجاد نشود بیمار از وجود آن بی اطلاع است. این بیماری با ایجاد آبسه و تجمع عفونت در لایه های زیرین پوست مزمن می شود و علائم آن ایجاد التهاب، قرمز شدن و تورم و درد در ناحیه مقعد است. گاهی سوراخ های ریزی هم در موضع بیماری ایجاد می شود که چرک و ترشحات بدبو از آنها خارج می شود.
اگر با این علائم مواجه شدید حتما به پزشک مراجعه کنید و اقدامات درمانی را زودتر انجام دهید تا از پیشرفت عفونت جلوگیری کنید. چندین روش برای جراحی کیست مویی وجود دارد که پزشک با توجه به حاد یا مزمن بودن عارضه یکی از آنها را به بیمار پیشنهاد می دهد. استفاده از روش های درمان دارویی و خانگی سینوس تنها در مواردی کاربرد دارد که بیماری هنوز علائم جدی ندارد. در اینصورت روش های خانگی مثل استفاده از سیر، آلوئه ورا، زردچوبه، عسل، سرکه و کمپرس سرد و گرم برای کنترل و بهبود بیماری پیشنهاد می شود.
همچنین مصرف داروهای موضعی یا قرص های آنتی بیوتیک برای کاهش عفونت سینوس هم می تواند در درمان این عارضه تاثیرگذار باشد اما نمی توان به عنوان روش درمان قطعی روی آنها حساب کرد و گاهی فقط بطور موقت علائم بیماری را کاهش می دهند. اگر این روش های بعد از چند روز تاثیری در بهتر شدن این عارضه نداشت، باید یکی از روش های جراحی را برای درمان انتخاب کنید.
جراحی کیست مویی
عمل کیست مویی با لیزر: یکی از بهترین روش های درمان کیست مویی استفاده از لیزر است که به عنوان آخرین متد درمانی عارضه های نشیمنگاهی بکار می رود و درصد موفقیت آن بالاست. لیزر کیست مویی در مقایسه با روش های جراحی قدیمی این عارضه مزیت های بیشماری دارد و به همین جهت توانسته نظر بیماران را جلب کند. در این روش سوراخ یا برش کوچکی توسط لیزر روی سینوس ایجاد می شود و عفونت بطور کامل تخلیه می شود. در ادامه مزایای جراحی با لیزر را شرح می دهیم:
- لیزر بدون بیهوشی و در کلینیک انجام می شود.
- نیازی به بستری شدن نیست و بلافاصله بعد از عمل بیمار مرخص می شود.
- برای جراحی کیست مویی با لیزر تنها نیم ساعت زمان لازم است.
- این روش بدون درد و خونریزی انجام می شود
- نیازی به گذراندن دوران نقاهت طولانی تا خوب شدن محل جراحی نیست
- احتمال بازگشت و عود مجدد بیماری خیلی کم است
- این روش عوارضی مثل عفونت را برای بیمار به همراه ندارد
- معمولا در این روش جای زخم و اسکار بر روی پوست مقعد باقی نمی ماند
اما مزایا و معایب سایر روش های عمل کیست مویی که معمولا تحت بیهوشی انجام می شوند را در ادامه بررسی میکنیم:
جراحی باز: در این عمل بوسیله تیغ جراحی محل درگیر با عارضه برای تخلیه عفونت برش داده می شود. اندازه محلی که برش داده می شود با توجه به شدت پیشرفت بیماری کاملا متغیر است. بعد از اینکه پزشک مطمئن شد این ناحیه بطور کامل تخلیه شده، محل جراحی را به همان شکل رها می کند تا بصورت خود به خود بسته شود. بیمار باید چندین هفته از این زخم مراقبت کند تا کم کم بهبود یابد.
جراحی بسته: نوع برشی که در این جراحی ایجاد می شود بیضی شکل است. در این عمل هم بعد از پاکسازی محل درگیر با بیماری از عفونت و مو، پزشک محل جراحی را با بخیه می بندد. به دلیل بسته شدن محا سینوس احتمال عفونت در این روش بالاتر است و به همین دلیل به بیمار توصیه می شود حتما از داروهای آنتی بیوتیک استفاده کند و مراقبت های بعد از عمل را به خوبی انجام دهد.
