به گفته محققان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گزارشات اولیه از کره جنوبی پژوهشگران کشف کردند که رادیوگرافی تا ۲/۳ ندولهای ریوی مربوط به کووید ۱۹ که بعدها توسط سیتیاسکن نشان داده شده بود، را نتوانست نشان دهد (Yoon SH et al. Krean J of Radiology. Apr/۲۰۲۰ vol۲, n۴) هرچند رادیوگرافی برای اپیدمیهای SARS و MERS بسیار کاربردیتر بوده است.
اخبار اجتماعی-بیماران با یافتههای رادیوگرافیک اولیه غیرطبیعی در SARS حدود ۷۸٪ و در MERS حدو ۸۲٪ بودهاند، اما در کووید ۱۹ حدود ۳۳٪ است.
در همان مطالعه از کره جنوبی دیده شد که ۳۳٪ موارد کووید ۱۹ (که بعدها توسط تست تایید شدند) اختلالات پارانشیمی در رادیوگرافی نشان دادند. اما سیتیاسکن موفق به تشخیص ۷۷ ضایعه در ریه بیماران مورد مطالعه شد که ۳۹٪ ضایعات Patchy
و ۱۳٪ ضایعات بزرگ Confluent و ۴۸٪ ندولهای کوچک بودند.
حساسیت sensitivity رادیوگرافی برای تشخیص اوپاسیتههای مربوط به کووید ۱۹ در حدود ۲۵٪ بود، اما اختصاصیت specificity در حد ۹۰٪ داشته است (Hyewon Choi et al. ۳۰.Mar۲۰۲۰, Radiology).
هرچند سیتیاسکن مدالیته تشخیصی اول برای بیماری کرونا است، اما انجام آن نسبت به رادیوگرافی بسیار سختتر، پرهزینهتر خواهد بود و ضدعفونی کردن دستگاههای آن بسیار مشکل است.
حساسیت رادیولژی در یک مطالعه در هنگ کنگ ۶۹٪ بوده که کمتر از حساسیت ۹۱درصدی تست DNA است (Frank Ho et al. ۲۷ Mar, Radiography J).
مطالعهای دیگر بر روی ۶۴ بیمار در هنگ کنگ نشان داد که CXR ارزش مشابه با CT scan برای نماهای گراند گلاس و Consolidationهای محیطی و دوطرفه داشت. در مجموع باید گفت Consolidation شایعترین یافته (۴۷٪) در CXR بوده و نمای شایع بعدی گراندگلاس (۳۳٪) است.
در یک مطالعه دیگر که بر روی بیماران کووید در اوج شدت بیماری در روزهای ۱۰ تا ۱۲ پس از شروع علائم صورت گرفت ۶ بیمار علائم کووید ۱۹ در سیتیاسکن داشتند در حالی که تست RT-PCR آنها منفی بود. بنابراین در صورت مثبت بودن CXR میتوان پیشنهاد قطعی سیتیاسکن را داد.
مهمترین برتری رادیوگرافی بر سیتیاسکن کمتر بودن احتمال انتقال ویروس در جریان روند انجام آنها است، به خصوص در رادیوگرافی پورتابل این خطر میتواند به حداقل برسد و تمیز کردن و ضدعفونی کردن دستگاه سی. تیاسکن نیز بسیار دشوارتر است.
به تازگی یک سیستم دیجیتال هوشمند خوانش CXR بنام Artificial Intelligence Algorithm که Covid-Net نامیده میشود در کانادا تولید شده که مدعی هستند برنامه مذکور از حساسیت ۱۰۰٪ و دقت ۸۳٪ برای خواندن رادیوگرافیهای کووید ۱۹ برخوردار است (arXiv.org). بدیهی است که این برنامه نیازمند evaluationهای بیشتر با استفاده از دیتابیسهای بزرگتر برای اثبات کارایی است.