"حسن آباد" نام میدانی در جنوب غرب تهران است که در تقاطع خیابان امام خمینی با خیابان حافظ و خیابان وحدت اسلامی قرار دارد. این میدان که طراحی اروپایی دارد و در سال 1309 به بهره برداری رسیده است در گذشته با نام های میدان "ملک‌المتکلمین" و میدان "هشت گنبد" خوانده می شد.
اخبار اجتماعی-شکل و شمایل این میدان کمی با میدان های دیگر متفاوت است. با قدم گذاشتن در آن با فضایی روبه رو می شوید که گرداگرد آن را 4 ساختمان در برگرفته است و هشت گنبد بر فراز آنها خودنمایی می کند. این میدان که یکی از جاذبه های گردشگری تهران محسوب می شود در سال 1376 ثبت ملی شده است و باید از آن حفاظت ش شود.
اگر گشت و گذاری در مرکز شهر تهران یعنی حوالی مناطق 11 و 12 تهران زده باشید متوجه شدید که تمامی بازارهای قدیمی در این بافت شکل گرفته اند که البته در گذر زمان به بافت تاریخی تهران آسیب زده اند. در دور تا دور میدان حسن آباد هم راسته کاموا فروشان و ابزار فروشان شده است و بخشی از طبقات ساختمان دور تا دور این میدان هم محل انبار مغازه داران است که همین موضوع این میدان ملی و زیبا را با خطراتی مواجه کرده است.
آتش سوزی در حسن آباد
یاد داریم که در شامگاه 26 تیر سالجاری انباری به وسعت 500 متر در ضلع شمال غربی میدان حسن آباد دچار حریق شد و سقف یکی از گنبدها که در ضلع شرقی این بخش قرار دارد، از بین رفت و تا حدود ٩٠ درصد طبقه فوقانی که شیروانی بود، آسیب دید.
اهمیت این میدان به قدری بود که حسن روحانی، رئیس جمهور هم دستور بازسازی و مرمت این بنای تاریخی را به شهرداری تهران و وزارت میراث فرهنگی و گردشگری کشور داد و قرار شد که بنای آسیب داده تا 6 ماه ترمیم شود اما الان که حدود 4 ماه از این حادثه می گذرد روند بازسازی براساس مشاهدات به کندی پیش می رود.
کیفیت بازسازی مهم تر از سرعت ساخت است
پرهام جانفشان، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور درباره بازسازی گنبد آسیب دیده میدان حسن آباد گفت: سه سازمان از جمله شهرداری منطقه، سازمان زیباسازی و اداره کل میراث فرهنگی استان تهران در این خصوص مسؤول شده‌اند.
وی افزود: قرار شد شهرداری تهران به عنوان مجری بازسازی میدان حسن‌آباد وارد عمل شود و اداره کل میراث فرهنگی نیز به عنوان ناظر عمل می‌کند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران گفت: امیدواریم که با سرعت بیشتری کار بازسازی دو گنبد میدان حسن‌آباد که دچار حریق شده است، پیش برود.
جانفشان افزود: شهرداری منطقه 11 به احتمال زیاد تاکنون مشاور و مجری بازسازی را انتخاب کردند و امیدواریم روند بازسازی هر چه زودتر طی شود.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا در بازه زمانی 6 ماهه که شهرداری تهران قول داده بود این بازسازی به اتمام می‌رسد،گفت: برای ما بیشتر لحاظ کردن کیفیت ساخت مهم است و باید ظرافت و ویژگی‌های این بنا حفظ شود.
مشکلاتی در زیر سازه میدان حسن آباد ایجاد شده است
در همین خصوص محمد حسن طالبیان معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی کشور گفت: گروه پژوهشی از دانشگاه تهران مسئول شدند که طرح بازسازی قسمت های آسیب دیده میدان حسن آباد را تهیه کنند.
وی بیان داشت: در زیر سازه مشکلاتی ایجاد شده است که روند بازسازی بخش های فوقانی را کند کرده است و باید بیشتر بر روی این طرح کار شود.
طالبیان یادآور شد: در حال حاضر در بخش اجراء و سقف و همینطور شیروانی اقدامات آغاز شده است و شهرداری تهران هم در این خصوص اقدامات خوبی را انجام داده اند.
حرف آخر
قطعا در تهران به عنوان پایتخت کشور کم آثار تاریخی و فاخر نداریم که باید از آن ها حفاظت و حراست شود ولی متاسفانه با قرار گرفتن این بناها در حاشیه و عدم توجه لازم دچار تخریب و آسیب می شوند.
بنابراین دستگاه های متولی از جمله وزارت میراث فرهنگی و گردشگری، شهرداری ها و دوست داران معماری فاخر کشور باید از این میراث و معماری فاخری که وجود دارد بیشتر از پیش حفاظت کنند و قبل از وقوع حادثه و خطر برای این بناها، پیشگیری لازم را انجام دهند.
