این روزها نامه‌نگاری‌ها و بخشنامه‌های معاونت معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت در حوزه صنایع معدنی، مشکلات زیادی را برای تولیدکنندگان صنایع مرتبط ایجاد کرده است.
اخبار اقتصادی-بسیاری از فعالان اقتصادی در حوزه تولیدات مواد معدنی، اقدامات معاونت معدنی را گامی در جهت کُند کردن فرآیندهای مرتبط با کسب و کار می‌دانند؛ در عین حال آنچه که از دیدگاه رسانه‌ای، این روزها در عملکرد معاونت معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت مشهود است، نارضایتی‌هایی است که از صدور بخشنامه‌های معاونت امور معدنی وزارت صمت حاصل شده است.
فارغ از اینکه واکنش به تصمیمات معاونت معدنی وزارت صمت ناشی از دغدغه‌های حمایت از تولید، حفظ اشتغال و در شرایط بدبینانه شکستن رانت‌ها باشد، اکنون دامنه تصمیمات این معاونت علاوه بر معدنی‌ها، به خودروسازان نیز رسیده است. اوایل مردادماه امسال، جعفر سرقینی، معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت در نامه‌ای به روسای سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت ۳۱ استان و جنوب کرمان، خواستار استعلام از دفتر صنایع معدنی پیش از واردات کالاهایی با کد تعرفه ۷۲۰۵۱۰۰۰، ۷۲۰۵۲۱۰۰ و ۷۲۰۵۲۹۰۰ شده که مرتبط با پودرهای آهنی و فولادی است که مطابق با آنچه که در این نامه اشاره شده یک شرکت در قزوین این محصولات را تولید می‌کند و به همین دلیل، باید واردات این کالاها ممنوع شود.
اما در مقابل، قطعه‌سازانی که در زمینه تولیدات قطعات پودری خودرو از این ماده اولیه استفاده می‌کنند، اعتراضات فراوانی بر روی کیفیت، میزان تولید و از همه مهمتر قیمت محصول تولید شده از توسط این شرکت داخلی دارند و مساله ای که بیش از همه چیز در مورد آن ابراز نگرانی می‌کنند، «انحصاری» است که ممکن است با ممنوعیت واردات برای این یک شرکت تولیدکننده که به ادعای قطعه سازان، میزان تولید آن کفاف تامین نیاز داخلی را هم نمی‌دهد، ایجاد گردد. تولیدکنندگان معتقدند تولیدات این شرکت داخلی نه فقط از نظر میزان تولید، کفاف نیازها را نمی دهد بلکه از نظر کیفیت نیز در سطح مورد انتظار نیست و قیمت آن نیز بسیار بیشتر از نمونه های وارداتی است.
جعفر سرقینی در نامه خود آورده است:
روسای محترم سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت ۳۱ استان و جنوب کرمان
با سلام و احترام
به پیوست نامه شماره ۱۱۹۳۸۵/۶۰ مورخ ۹۸/۴/۲۹ شرکت {...} و نامه شماره ۶۰/۸۴۴۱۶ شرکت {...} و نامه شماره ۶۰/۸۴۴۱۶ سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قزوین موضوع ظرفیت تولید پودرهای آهنی و فولادی و توان تامین نیاز داخل کشور ارسال می‌گردد. دستور فرمایید به منظور حمایت از تولید داخل در سال رونق تولید و جلوگیری از اتلاف منابع ارزی در مورد کالاهای با کد تعرفه ۷۲۰۵۱۰۰۰، ۷۲۰۵۲۱۰۰ و ۷۲۰۵۲۹۰۰ پیش از تائید مجوز واردات کالا، از دفتر صنایع معدنی استعلام مربوط در مورد توانایی ساخت داخل صورت پذیرد.
جعفر سرقینی
معاون امور معادن و صنایع معدنی
تولیدکنندگان داخلی: ۳ چالش ناشی از بازار انحصاری شرکت {...}
این نامه سرقینی در حالی ثبت سفارش واردات پودر آهن را منوط به استعلام و تائید مجوز واردات کالا از دفتر صنایع معدنی وزارتخانه متبوعش کرده است که تولیدکنندگان قطعات خودرو، می‌گویند که این استعلام‌ها هیچوقت با پاسخ مثبت برای واردات مواجه نمی‌شود و همین امر، مشکلات زیادی را برای آنها در تامین این ماده اولیه مهم خود ایجاد کرده است.
در واقع، تولیدکنندگان قطعات خودرو می‌گویند قیمت هر کیلوگرم پودر آهن تولیدی شرکت {...} مطابق با پیش فاکتور صادر شده ۲۰۷ هزار ریال است در حالی که پودر آهن تولید یک شرکت چینی معتبر حداکثر ۶.۳۵ یوان است که با فرض قیمت روز یوان به ارزش ۱۶۸۰ تومان هر کیلوگرم معادل ۱۰۷ هزار ریال تمام خواهد شد که با احتساب هزینه های حمل و نقل و ترخیص گمرکی به ۱۲۸ هزار ریال می‌رسد، در حالیکه موضوع تنها قیمت نیست؛ بلکه میزان نیاز کشور به پودر آهن در حدود ۶۰۰ تن است در حالی که شرکت {...} ماهانه حداکثر ۳۰۰ تن تولید دارد؛ بنابراین کمبود ماده اولیه ممکن است بسیاری از صنایع قطعه سازی را به تعطیلی بکشاند.
از سوی دیگر، آنگونه که تولیدکنندگان صنعت قطعات خودرو معتقدند مطابق با فاکتور ارسالی از سوی شرکت {...} که مورد تاکید وزارت صنعت، معدن و تجارت است، این شرکت برای تامین ۵۰ تن پودر آهن به زمانی حدود یک ماه الی ۴۰ روز نیاز دارد در حالیکه شرکتهای خارجی که از یکسال گذشته علیرغم تحریم‌ها، حاضر به فروش این کالا به ایران شده اند، ظرفیت ماهانه ۶ هزار تن را دارند.
نکته دیگر کیفیت محصول تولید شده داخلی است؛ تولیدکنندگان قطعات خودرو می گویند پودر آهن تولیدی توسط شرکت {...} به لحاظ کیفی تفاوت بسیار زیادی با پودر چینی وارداتی دارد به طوری که کلیه قالب های کمپکت با توجه به میزان اکسیژن موجود در پودر- دانه بندی و مش بندی نامتعارف- هیدروژن بسیار پایین در پودر تحت فشار و اصطکاک بسیار بالا قرار گرفته و در برخی موارد، قالب های تولیدکنندگان را دچار آسیب یا شکستگی می نماید.
از سوی دیگر، تولیدکنندگان قطعات خودرو می گویند که تلاش وزارت صنعت برای ایجاد بازار انحصاری برای شرکت {...} در حالی است که تکنولوژی ماشین آلات و تجهیزات شرکت {...} مربوط به بیش از ۴۰ سال پیش است و لذا با توجه به پیشرفت روز افزون صنعت خودرو در دنیا ممکن است رقابت و کیفیت قطعات تولید شده خودرو در ایران را دچار مشکل نماید. ضمن اینکه قالب های تولیدکنندگان ایرانی متناسب با پودرهای خارجی طراحی شده و اکنون ممکن است مشکلات زیادی در این رابطه بروز و ظهور کند.بر این اساس تولیدکنندگان قطعات پودری در صنعت خودروی ایران معتقدند که اگر دولت برای این موضوع چاره اندیشی نکند، ممکن است بخشی از صنایع قطعه سازی تعطیل شده و علاوه بر بیکاری کارگران، خط تولید برخی از خودروها نیز دچار توقف شود.
