هر ساله گردهمایی عظیم سالیانه مسلمانان دنیا برای انجام فرایض حج، بزرگ‌ترین مراسم مذهبی دنیا را رقم می‌زند؛ از این رو یکی از مهم ترین چالش‌های پیش روی زائران مراقبت بهداشت عمومی و فردی خواهد بود.
حجاج باید در مدت زمان محدود، تمام اعمال حج تمتع را در یک فضای فیزیکی محدود انجام دهند از این رو تراکم جمعیت در طول سفر ۳۰ تا ۳۵ روزه باعث ایجاد تماس‌های نزدیک غیرقابل اجتناب می‌شود که خود می‌تواند باعث شیوع بیماری‌های مختلف عفونی و مسری شود.
بیشتر بخوانید: خطراتی که سلامتی زائران خانه خدا را تهدید می‌کند!
انتظار می‌رود جمعیتی در این تعداد زمینه انتقال ارگانیسم‌های بیماری زایی مثل مننژیت، آنفولانزا، سیاه‌سرفه، هپاتیت و فلج اطفال را تسهیل کند؛ به عنوان مثال مننژیت مننگوکوکی به علت اندمیک بودن این بیماری در عربستان سعودی و تراکم جمعیت در مراسم حج ، تراشیدن موی سر با تیغ در صورت استفاده از وسایل مشترک، بیماری‌های منتقله به وسیله حشرات به علت آب و هوای گرم عربستان و زندگی چند روزه حجاج در چادر، تب‌های خونریزی دهنده به علت ذبح و قربانی از نمونه‌ها‌ی قابل ذکر است اما شایع‌ترین شکایت حجاج در این سفر معنوی علائم تنفسی شبه آنفلوانزاست که باعث اختلال در انجام اعمال حج می‌شود و حتی آنان را به بستر کشانده و گرفتار تخت بیمارستان می‌کند.
اخبار اجتماعی- از آنجا که به‌طورمعمول زائران در مکانی محدود و به صورت دسته جمعی زندگی می‌کنند تغییر قابل ملاحظه‌ای از نظر روش زندگی و فعالیت‌های روزمره زندگی پیدا می‌کنند که باعث می‌شود بیماری‌های قبلی آنان به دلیل عوامل خاص ایام حج وخیم‌تر شوند.
با توجه به اهمیت مراسم حج و شیوع بیماری‌های عفونی مختلف مانند عفونت‌های مننگوکوکی، آنفولانزا و بیماری‌های اسهالی انجام اقدامات پیشگیرانه مانند واکسیناسیون و رعایت نکات بهداشتی فردی پیش از مناسک حج و طی آن بسیار ضروری به نظر می‌رسد.
با رعایت نکات ساده و در عین حال مهم پیش و پس از عزیمت حجاج می‌توان تا حدود زیادی شرایط بهتری برای سلامت حجاج در طول سفر ایجاد کرد؛ بیماری‌های واگیردار، مسمومیت غذایی، توجه نکردن زائران به توصیه‌های بهداشتی، آشنا نبودن به برنامه رژیم غذایی مناسب، بی‌توجهی زائران به توصیه‌های پزشکان و مدیران کاروان، دفع ناصحیح زباله در کاروان‌ها، نامناسب بودن وضعیت دستشویی‌ها و نقص در آموزش‌ها مهم‌ترین چالش‌های سلامت پیش روی حجاج است.
ایرج خسرونیا رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران اظهار کرد: حجاج در طول سفر قبل از خوردن غذا و بعد از استفاده از دستشویی، شستشوی مکرر دست را با آب و صابون به هیچ عنوان فراموش نکنند.
وی بیان کرد: آشامیدن آب کافی و مایعات برای جبران تعریق صورت گفته در طول روز از توصیه‌های مهم به حجاج است؛ همچنین همراه داشتن قرص‌های ملین و مصرف سبزیجات و مایعات در طول سفر برای جلوگیری از یبوست بسیار مفید خواهد بود زیرا برخی از افراد به دلیل کم آبی در طول سفر دچار یبوست خواهند شد.
خسرونیا با اشاره به اینکه حجاج در طول سفر باید از غذا‌های پخته استفاده کنند، گفت: بسیاری از حجاج در طول سفر از کنسروها استفاده می‌کنند که قبل از استفاده باید آنها را بجوشانند؛ پس از این کار در صورت بروز هر گونه ناراحتی معده مانند تهوع، سوزش معده، استفراغ و بی‌اشتهایی یا سوزش ادرار و تکرار ادرار فورا به پزشک کاروان مراجعه کنید.
رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران یادآوری کرد: شام و ناهار باید در حجم کم مصرف شود و حتما به نکات بهداشتی باید توجه کنید؛ در هنگام عرق کردن از خوردن آب سرد اجتناب کنید؛ همراه داشتن یک قمقمه کوچک آب و یک باد بزن برای هر زائر ضروری است.
