پایگاه اینترنتی شبکه رادیویی سیبیسی بخشی از گفتوگوی این شبکه با ناتالی توچی، مشاور فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا را منتشر کرد. توچی درباره نگرانی کسانی که سعی دارند از تنش میان آمریکا و ایران بکاهند میگوید: نگرانیها به ویژه نگرانیهای اتحادیه اروپا به چند دلیل بسیار جدی هستند. منظورم این است که برنامه جامع اقدام عمل مشترک یا همان توافق هستهای ایران، یک عنصر مهم در قانون جهانی منع اشاعه تسلیحات هستهای است که به وضوح در آینده مورد استناد قرار خواهد گرفت و همچنین عنصری مهم برای کمک به امنیت خاورمیانه یا حداقل عدم تشدید ناامنی در خاورمیانه است.
توچی تصریح کرد: سرانجام و مهمتر از همه اینکه (این توافق) موضوعی مهم است که نشان میدهد چندجانبه گرایی، دیپلماسی چندجانبه و قانون بینالمللی به واقع قابل اجراست و هنوز هم میتواند اجرا شود. روشن است که ما، بدون این ابزارها، نظامی مبتنی بر قوانین بینالمللی نمیداشتیم و همگی ما بسیار به این قوانین وابسته هستیم.
این مشاور فدریکا موگرینی برای تشریح ذهنیت دولت آمریکا به ویژه جان بولتون از اثربخش بودن اعمال فشار بر ایران از طریق تحریمها و همچنین غلط بودن رویکرد اروپا در رابطه با ایران در نظر آمریکا گفت: نکته این است که ما اساساً اهداف مختلفی داریم. اهداف اتحادیه اروپا در چارچوب برجام، محدود نگه داشتن برنامه هستهای ایران است. و این به خودی خود، هدف ماست. ما اهداف پنهانی نداریم. هدف دولت آمریکا، اول از همه و بیشتر از همه جان بولتون، که شما نیز به آن اشاره کردید، اساساً یک هدف متفاوت است و آن "براندازی حکومت" در ایران است.
او گفت: واقعیت این است که تمدید نشدن برخی معافیتهای تحریمهای ایران از سوی آمریکا، پایبندی به برجام را برای ایران غیرممکن میسازد. سوال این است که آیا استراتژی آمریکا مبنی بر براندازی حکومت در ایران واقعاً در حال نتیجه دادن است؟ صادقانه بگویم که من شرایط را در آستانه براندازی در ایران نمیبینم. من طی یک سال گذشته تغییری در استراتژی ایران در خاورمیانه و سیاست خارجی آن در خاورمیانه نمیبینم. به نظرم این استراتژی آمریکا اصلاً نتیجهبخش نبوده است.
ناتالی توچی درباره نظر برخی که میگویند هدف آمریکا و به ویژه جان بولتون آغاز یک جنگ با ایران است و تنشهای اخیر ایجاد شده از سوی آمریکا هدف بروز واکنشی بد از ایران را دنبال میکند توضیح داد: من فکر نمیکنم که چنین چیزی ممکن باشد چرا که صادقانه بگویم؛ فکر نمیکنم آمریکا توان نظامی این را داشته باشد که واقعاً یک جنگ در ایران برپا کند. منظورم این است که آنها میتوانند جنگ را آغاز کنند اما هدف آنها پیروزی در جنگ است که مثلاً در عراق که کشوری به طوری غیرقابل مقایسه کوچکتر و ضعیفتر از ایران است، موفق به پیروزی در جنگ نبودهاند. بنابراین فکر نمیکنم که این هدفی واقعبینانه باشد.
وی افزود: اگر امکان حذف دیپلماسی وجود داشته باشد، راه منتهی به جنگ باز میشود. و این دقیقاً همان دلیل نگرانی اروپاییها درباره افزایش تنشهای اخیر است و ما نه تنها در نهایت با اصرار به آمریکا میگوئیم که این انتخاب تنها میتواند منجر به رنج بیشتر شود، بلکه در تلاشیم تا ایران را قانع کنیم به نفع آنها نیست که اینها را شدت ببخشد و یا سرانجام وارد بازی آمریکا شوند.
این مقام اروپایی در توضیح اینکه جان بولتون روی همین موارد یاد شده حساب میکند تا ایران خود را درگیر کرده و دلیلی برای مداخله [نظامی] به آمریکا بدهد اظهار کرد: من فکر میکنم نظر شما کاملاً درست است. این احتمالاً همان چیزی است که جان بولتون میخواهد اتفاق بیافتد.
وی افزود: برای اینکه کمی خوشبینانهتر به موضوع نگاه کنیم من واقعاً فکر میکنم که تمام اینها برای ایران کاملاً واضح است. اگرچه حسن روحانی، رئیس جمهور ایران گفته است که ایران اگر طرف مقابل به تعهداتش عمل نکند، دیگر به تعهدات برجامی خو عمل نمیکند؛ اما واقعاً کسی اگر اظهارات حسن روحانی را بخواند میبیند که موضوع واقعاً این نیست که ایران حداقل به همین زودی ها برنامه هستهای خود را از سر بگیرد. ما، شصت روز زمان داریم، اما میتوانم بگویم که احتمالاً ۱۲۰ روز زمان نیاز داریم تا واقعاً بتوانیم کاری کنیم که به ایران نشان دهد ما واقعاً به سهم خودمان، به توافق پایبندیم.
تاکید موگرینی بر حمایت اتحادیه اروپا از برجام
«فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم روز دوشنبه با بیان اینکه این اتحادیه همچنان از توافق هستهای با ایران حمایت میکند، گفت بروکسل تلاش میکند با تمام ابزارهایی که در اختیار دارد، از این توافق پشتیبانی کند.
موگرینی که پیش از آغاز نشست شورای وزرای خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل در جمع خبرنگاران صحبت میکرد، درباره موضع اتحادیه اروپا در قبال توافق هستهای پس از تحولات اخیر و آنچه تشدید تنش میان آمریکا و ایران خوانده شده، گفت: «به خوبی از موضع اتحادیه اروپا مطلع هستید. اولا ما همچنان به طور کامل از توافق هستهای با ایران و اجرای کامل آن حمایت میکنیم. امروز همچنین در حاشیه نشست شورای وزرای خارجه، دیداری میان من و وزرای خارجه فرانسه، آلمان و انگلستان برگزار خواهد شد تا درباره بهترین نحوه ادامه حمایت از اجرای کامل توافق هستهای با ایران بحث کنیم.»
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا افزود: «این توافق همچنان یکی از ستونهای کلیدی امنیت در منطقه ماست و عنصری کلیدی در معماری منع اشاعه جهان و منطقه بوده و هست. ما تا جایی که بتوانیم، با تمام ابزارهای خود و با تمام اراده سیاسی خود به حمایت از آن ادامه میدهیم و این موضوع هم برای واشنگتن و هم تهران کاملا روشن است.»
وی افزود: «روشن است که ما بر همین مبنا، با ایران بحثهایی هم درباره تحولات منطقه میکنیم، که در برخی از این موضوعات ما اختلاف نظرها و شکافهای بسیار جدی با هم داریم. ما معتقدیم که گفتوگو بهترین روش برای پرداختن به اختلافات است، تا از تنش در منطقهای که همین حالا نیز تنشآلود است، جلوگیری کنیم.»
به گزارش ایسنا، شورای عالی امنیت ملی روز چهارشنبه با صدور بیانیهای خطاب به کشورهای عضو برجام، تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران در راستای صیانت از امنیت و منافع ملی مردم ایران و در اعمال حقوق خود مندرج در بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام، از ۱۸ اردیبهشت ۹۸ برخی تعهدات خود در توافق برجام را متوقف میکند.
در این بیانیه مطرح شد که به کشورهای باقیمانده در برجام ۶۰ روز برای اجرای تعهدات خود بویژه در حوزههای بانکی و نفتی فرصت داده شده و تاکید شده است: "در هر زمان که خواستههای ما تأمین شود؛ ما نیز به همان میزان اجرای مجدد تعهدات متوقف شده را از سر خواهیم گرفت، اما در غیر این صورت، جمهوری اسلامی ایران مرحله به مرحله تعهدات دیگری را متوقف خواهد کرد".
به دنبال این اقدام متقابل ایران، اتحادیه اروپا و فرانسه، انگلیس و آلمان در بیانیهای با تاکید بر اینکه به برجام پایبند هستند به کاهش تعهدات برجامی کشورمان واکنش نشان داده و تصریح کردند که اولتیماتوم ایران در خصوص این توافق را نمیپذیرند.
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در واکنش به این بیانیه اتحادیه اروپا گفت: "بیانیه امروز اتحادیه اروپایی نشان میدهد که چرا برجام در چنین موقعیتی قرار دارد: ایالات متحده یک سال به اروپا و بقیه دنیا زور گفت و اروپا فقط ابراز تأسف کرد. به جای درخواست از ایران برای پایبندی یکجانبه به یک توافق چندجانبه، اروپا باید به تعهدات خودش و از جمله عادی سازی روابط اقتصادی [ایران] عمل کند".